Dagboek van een Visserman - Nieuwe ronde, nieuwe kansen…
AlgemeenHet nieuwe jaar begint met veel wind op zee, windkracht 8 tot 9 uit het westen. Dat is voor ons veel teveel. Daarom laten we de kotter nog een paar dagen aan de steiger liggen.
De kotters die wel op zee zijn krijgen het zwaar te verduren. Zoals de GO 5, die met schade aan zijn netten voor de storm naar Stellendam vaart om daar zijn beug weer te klaren. Als hij eenmaal in het Slijkgat is loopt de kotter aan de grond. Maar gelukkig is de KNRM snel ter plaatse en kunnen ze de onfortuinlijke bokker net voor storm Henk weer loskrijgen zodat hij zijn weg naar de veilige haven kan voortzetten.
Diezelfde nacht kon ik de slaap slecht te pakken krijgen, want het gierde van de wind om ons huis - ik moet toegeven dat ik het nog niet zo erg heb meegemaakt sinds wij in dit huis wonen - en dan moet ik altijd denken aan alle zeelieden en vissers die op dat moment op zee zijn om hun beroep uit te oefenen. Je hoopt altijd dat er niets gebeurt en dat de zee hen genadig is. Tijdens die storm krijgt de KW 88 een dreun water, zoals wij dat zeggen. Een patrijspoort sneuvelt en zo komt de messroom vol water te staan. Gelukkig doen zich bij beide gevallen geen persoonlijke ongelukken voor en kunnen we dankbaar zijn dat beide schepen en hun bemanning de haven weer veilig hebben bereikt.
Paradepaardje energietransitie
Al met al een onrustig begin van 2024. Gelukkig neemt de wind woensdag 3 januari af en varen we rond het middaguur vanuit Den Helder richting de visgronden. Onze koers is zuidwest.
Zo varen we die middag langs het nieuwste paradepaardje van de energietransitie op zee: het windpark Hollandse Kust Noord. De energietransitie, die zich verbazend snel uitrolt over onze historische visgronden langs de 12 mijl, blijkt niet zonder gevolgen voor de natuur. Want al tijdens de aanleg van dit park veranderde er veel aan de zeenatuur in de kustzone. Zo zagen we een woekerende plaag van mosdiertjes, waren er geen garnalen op de kust en werd er tijdens de jaarlijkse bestandsopnames 70/80 procent minder tongen waargenomen, waardoor ons tongquotum meer dan gehalveerd werd.
Dit windpark Hollandse Kust Noord, dat in september vorig jaar met veel bombarie werd geopend door Zijne Majesteit koning Willem-Alexander, is niet alleen een spijker aan de doodskist van onze vissers, maar ook aan die van de ontwikkelaars van dit park. Want de problemen met de turbines van Siemens Gamesa zorgen ervoor dat het park lang niet voor 100 procent functioneert. Tijdens het voorbijvaren valt mij op dat maar liefst 13 van de 69 turbines stilstaan, en dat terwijl de windmolenexploitanten bij hoog en bij laag volhouden dat het park volledig operationeel is. Het is een grote farce, en ik denk op dat moment dat wij allemaal voor de gek worden gehouden en hoe wij als burgers hiervoor opdraaien met elkaar. Ook de indeling van dit park doet mijn wenkbrauwen fronsen, want hoe kwistig is er met ruimte van de ingepikte visgronden omgegaan. Schandalig! Dit project krijgt van mij het stempel AFGEKEURD. Gezien de waarschuwingen van marine wetenschappers in diverse publicaties is het ook de hoogste tijd dat hun gestaafde zorgen serieus worden genomen door onze politici en beleidsmakers.
Het inktvisseizoen 2024 wordt geopend
Donderdagmorgen arriveren we na een onrustige stoom op de visgronden. Dat is in de geul naast de Arnoldsrug. Deze rug ligt deels in Franse en deels in Engelse wateren. Onze achternetten zijn 80 mm, zoals het VK voorschrijft.
Het is druk in dit gebied, want ik zie op de radar wel 40 vissersschepen binnen 12 mijl van ons. Dat zijn allemaal collega-vissers die met de scheerborden of met de flyshoot achter inktvis aanzitten. Ook zijn alle nationaliteiten vertegenwoordigd, zoals Deense, Duitse, Nederlanders, Belgische, Franse en Engelse vaartuigen, een bont gezelschap. Het doet mij denken aan de tijd dat we met tientallen kotters in de winter op kabeljauw visten. Gelukkig houdt iedereen rekening met elkaar en vissen de bordenvissers meestal voor tij in de geultjes en liggen de flyshooters vaak op de kanten. Gelukkig maar, want dat scheelt een hoop ellende en zo kan iedereen een doelpuntje scoren.
De laatste weken heb ik ook veel contact met een Deense schipper die met zijn prachtige twinrigger bij ons in de zuidelijke Noordzee ook achter de inktvis aan zit. Ik maak af en toe een praatje met Kurt Adsersen van de RI 427 ‘Mette Helene’ over de vangsten en over de manier waarop hij vist met zijn inktvistrawl. Hetzelfde doe ik ook met Tamme Bolt van de L 757 ‘Aaltje Postma’. Het is een leerproces voor de meesten van ons, maar met de informatie die we met elkaar delen maken we vooral de eerste weken grote stappen in deze voor ons onbekende wateren.
Als we na een uur of drie de netten halen zit er een mooie 600 kilo inktvis in. Bij Kurt is het zelfs even beter en zo schuiven we ook iets naar zijn lijntje. De tweede keer dat wij halen is daarna ook een stuk beter en ijzen we 900 kilo inktvis weg. Wat een prachtige vangst; we zijn dankbaar dat ons jaar zo mag beginnen. Bij het laatste trekje van de dag zit er als toetje nog een 800 kilo in. Maar tijdens het halen zien we dat het net stuk is, precies in de bovenvlerk en bij de spie. Als de jongens de vis wegwerken, maken Peter en ik samen het net weer heel. Zo is dat klusje rond 9 uur ‘s avonds ook weer geklaard.
Tong
Voor velen was het schrikken toen de nieuwe vangstlicenties op de deurmat vielen. Vooral ons aandeel NL tong wat op de HD 66 staat viel erg tegen. We wisten van tevoren al dat het quotum sterk verlaagd zou worden, maar het dringt pas tot je door als je de envelop hebt geopend. Voor veel bedrijven die op tong vissen komt er een ongemakkelijke periode aan. Hopelijk wordt er hard gewerkt aan een oplossing die alle partijen tevreden stelt.
Ik weet nog toen wij in 2018 voor 1,5 ton euro investeerden in tongquotum. We hadden er maanden over geprakkiseerd maar hakten de knoop door, omdat we in de toekomst weer een van onze schepen terug wilden vlaggen naar Nederland. Door intercompany-ruilen konden wij ook in Duitsland met onze schepen gebruik maken van dit aangekochte quota. Maar helaas werd de pulsvisserij verboden en nam de Brexit 13 procent van ons tongquotum weg. Hiervoor zijn wij totaal niet gecompenseerd. Vooral nadat de HD 66 werd afgewezen voor Brexit-stilliggeld, ondanks dat hij tien weken had stilgelegen, vragen wij ons af of er soms een loterij wordt gehouden waarbij de een een prijs wint en de ander de schlemiel is.
De recente verlagingen zorgden ervoor dat er van ons tongquotum van destijds 42 ton tong (2018) nu nog maar 8.300 kilo over is. Toen wij hoorden over het overleg op 19 december van de sector met minister Adema met betrekking tot het lage tongquotum en dat er nu vooral gecompenseerd moet worden aan bedrijven die vorig jaar op tong visten, dan ben ik wel voorstander om een deel van de recente aanvoer te compenseren met quota van de gesaneerde kotters. Maar ik vind ook dat we eerst degenen die nu nog tongquota hebben hun 13% die ze in 2021 voor Brexit hebben geleverd terug horen te geven. Ik zeg ook: houd oog voor ieders belangen en vaar een gezamenlijke koers waarin iedereen in de boot blijft.
Andere wereld
Ik ga rond tien uur in de kooi en word de volgende morgen wakker in een andere wereld. Er staat namelijk een harde bries uit het westen. Toch zetten we onze netten en doen een lange trek noord-in. Bij het halen zie ik dat het net weer stuk is en dat is ook logisch, want er staan golven van drie meter. Om me heen hoor ik ook over lijnen af en netten kapot. Evengoed komt er een kleine 400 kilo inktvis uit. Dus doen we een bakkie met elkaar en besluiten nog een trek met het reservenet te doen. Gelukkig is deze trek weer goed voor 380 kilo.
Gezien de moeilijke grond en de slechte weersverwachtingen besluiten we die nacht een uur of tien kalm aan noord-in te stomen richting het gat van Albert. Ik zag daar nog een paar bordenvissers liggen, en denk: wie waagt die wint. En zo zetten we de volgende dag ons net uit bij een aantal collega’s, zoals de WR 108, WR 189, WR 274, HD 36, HD 35 en NG 21. Daar ons net nog stuk is en er een noordenwind staat beginnen we op het noordpuntje en vissen zo voor de wind langs het bestek. Ik had die nacht al wat voorbereidingen getroffen en zo beginnen we met het repareren van het net op het achterdek. Ab Horsman heeft de wacht en Tim Slotemaker zorgt voor koffie en volle naalden, en zo fixen we het toch om vier uur later het net weer heel op de nettenrol te draaien.
De visserij in het gat van Albert is minder dan in de zuidelijke Noordzee, maar gelukkig zijn deze visgronden niet zo scherp als op de Arnoldsrug. Daarom hopen we dat we ondanks de dikke bries die uit het noordoosten waait de boel heel houden en zo de week uit te schrapen. We vissen ook daar voor tij en kienen het zo uit dat we drie trekken op een dag kunnen doen. Gemiddeld een 250 tot 300 kilo op een trek is de buit. De laatste dag op zee staat er nog meer wind en staat er een hoge zee, maar ondanks dat kunnen we blijven vissen en blijft het net heel. We doen vandaag twee trekken en gaan dan stomen richting IJmuiden, waar we maandag 8 januari onze vis verkopen.
Aan de kade in IJmuiden begroet ik een oude bekende van ons, namelijk onze factor Nico Langbroek. Ik ken Nico eigenlijk al zolang ik vis, en toen we op kabeljauw visten met destijds de HD 63 losten wij regelmatig onze vis bij hem in IJmuiden. Nico is de lach van IJmuiden, want ik heb hem werkelijk nog nooit chagrijnig gezien, altijd een grapje. Het voelt altijd weer vertrouwd als we daar lossen.
We mochten een mooie besomming maken en dat is een leuk begin van het nieuwe jaar. De kop is er af. We kunnen tevreden naar huis, want broer Fred komt mij in IJmuiden aflossen.
Dirk Kraak, BRA 7
