Nentjes wil outrigvisserij doorontwikkelen

URK – Zeevisserijbedrijf gebroeders Nentjes (UK 47/ST 27) gaat de outrigvisserij doorontwikkelen en nu met het oog op tongvisserij combineren met twistertuigen.

In het kader van de IPC-regeling (Innovatie Prestatie Contracten) zijn alle subsidiebeschikkingen afgegeven. Voor deze visserijinnovatieregeling waren in totaal tien projecten bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland ingediend. Het budget daarvoor is door LNV opgehoogd van aanvankelijk 1,1 naar 2,75 miljoen euro. Het project van Nentjes – Datagedreven outrig-twistervisserij - stond samen met Seinevisserij (UK 24) en Twist-fishing (UK 95/TX 36) vooraan in de rij.

Alternatief visplan

Vijftien jaar geleden heeft de UK 47 in navolging van de NG 1 ook al een experiment opgestart met outrigvisserij, bordenvisserij vanuit de gieken. Ook met het doel om brandstofkosten te besparen. Knelpunten bleken toen zeedagen en track-records te zijn. Daarom werd toen in 2009 via het toenmalige Visserij Innovatie Platfom een subsidieproject ingediend onder de noemer ‘Alternatief visplan duurzame platvisvisserij’. 

Na veel leergeld te hebben betaald was de eindconclusie in 2011 dat outriggen zeker in het schralere zomerseizoen rendabeler kan zijn dan boomkorvisserij. Ook met iets lagere besommingen, omdat met outriggen met een vissnelheid van hooguit 3,5 mijl het brandstofverbruik gehalveerd kon worden. Om kW-dagen te sparen werd de motor vervolgens teruggesteld naar 1.000 pk.

Tegelijk trok Wageningen Marine Research (toen IMARES) in een rapportage in opdracht van de Nederlandse Vissersbond de conclusie dat outriggen weliswaar interessant was voor schol- en kreeftjesvisserij buiten de winterperiode. Maar minder geschikt voor tong, en daarom de boomkorvisserij niet zou kunnen vervangen. Anderzijds werd gesteld dat outrigvisserij efficiënter is in de vangst van kilo’s maatse vis per uur, met minder bodemberoering en dus minder discards, en tegelijk gepaard gaat met lagere onderhoudskosten.

De bakens werden verzet toen de pulsvisserij opkwam en Nentjes schakelde met beide bokkers daarop over. Met succes. Maar juist toen de broers geïnvesteerd hadden in extra tongquotum voor de UK 47 en vervanging van hun Duitse vlagkotter ST 27 (door de ex-LT 60) volgde tot grote schrik in het voorjaar van 2019 het politieke besluit tot een pulsvisserijverbod.

Toen afgelopen voorjaar na de Russische inval in Oekraïne de brandstofprijzen door het dak gingen (en nog steeds gaan), zeiden de broers Hein, Lub en Riekelt tegen elkaar: ,,Weet je nog dat we tien jaar geleden nog seizoensmatig outrigden?’’ 

Tongvisserij

Intussen is de wereld veranderd. En ook de Noordzee. Scholvisserij valt over de volle breedte tegen. En met outriggen werd destijds nauwelijks tong bijgevangen. ,,Dat moet anders kunnen, is onze overtuiging, waarbij we willen kijken naar een combinatie met de bolkopjes en rubber strengen. Samen met Louwe Post van Post Consultancy/Weforsea als tweede mkb-bedrijf hebben we daarvoor direct op de eerste openingsdag in juli een IPC-aanvraag ingediend’’, vertelt Hein Nentjes. 

Het oude met Dyneema vervaardigde outrignet was al die tijd bewaard gebleven en werd weer tevoorschijn gehaald en wordt nu vernieuwd. Ook wordt een reservenet klaargemaakt. De eerste visreizen staan na de wintermaanden gepland.

Zeevisserijbedrijf Nentjes heeft intussen wel het moeilijke besluit moeten nemen om de UK 47 ‘Iede Kornelis’ aan te melden voor sanering, ondanks dat er afgelopen jaar best besomd is geweest

 - van de bokkers de hoogste besommer bij Visveiling Urk - en het brandstofverbruik bij de noordvisserij met wijdere mazen relatief gunstig uitpakte. De UK 47 gaat in februari definitief voor de kant. 

Schipper Jaauwk Nentjes - de oudste zoon van Hein - stapt dan met zijn bemanning over op de ST 27 ‘Jacob Grietje’ en gaat daarmee straks voor het eerst outriggen.

De Producentenorganisatie Urk is van zeven van de tien IPC-projecten penvoerder:

- ‘Twist Fishing alternatief vistuig voor een duurzame en toekomstbestendige platvissector’

In dit project ontwikkelen en testen vier visserijondernemingen een nieuwe tuigage op basis van een combinatie van innovaties die in voorgaande projecten ontwikkeld zijn, zoals de twisters, rubber strengen en de vernieuwde sumwing. Doel is om met het nieuwe tuigage de gehele Noordzee te kunnen bevissen zodat zoveel mogelijk schepen van de Nederlandse kottervloot de nieuwe visserijtechniek kunnen toepassen.

- ‘Seinevisserij’

In dit project ontwikkelen twee visserijondernemingen een moderne variant van de energiezuinige Deense zegenvisserij (seinevisserij), die nu vanwege de hoge brandstofprijzen en technologische ontwikkelingen mogelijk weer rendabel is te maken. 

- ‘Helix Visserij’

In dit project ontwikkelen twee ondernemingen een nieuwe methode om platvis uit de bodem op te wekken. In plaats van de traditionele zware wekkerkettingen willen ze spiralen gebruiken om de vis uit de bodem te lokken. Omdat het beoogde tuig vele malen lichter is dan de traditionele wekkers en er daarnaast veel minder contact met de bodem plaatsvindt, zou de techniek een enorme brandstofbesparing kunnen opleveren voor de Nederlandse boomkorvloot. 

- ‘Multirig voor schol, tong en tarbot’

In dit project ontwikkelen twee visserijondernemingen een nieuwe, duurzame en efficiënte visserijtechniek waarbij de beste eigenschappen van drie bestaande visserijmethoden (quadrig, twinrig en boomkor) gecombineerd worden. 

- ‘Ontwikkeling duurzame vistuigen voor toepassing over gehele Noordzee’

In dit project ontwikkelen en testen vier visserijondernemingen een nieuwe tuigage op basis van diverse innovaties die de afgelopen jaren ontwikkeld zijn, zoals de rubber strengen, twisters en charwings. Door de innovaties te combineren willen de deelnemers bereiken dat Nederlandse vissers op verschillende delen van de Noordzee kunnen blijven vissen op een wijze die economisch én ecologisch duurzaam is. 

- ‘Single Trawl’

In dit project willen twee visserijondernemingen een duurzame visserijmethode ontwikkelingen op basis van een enkel vistuig waarmee selectiever gevist wordt en er jaarrond een rendabele visserij kan worden beoefend. 

- ‘Ontwikkeling kreeftsorteermachine voor duurzame waardetoevoeging’

In dit project ontwikkelen twee visserijondernemingen een machine voor het automatisch sorteren, spoelen, conserveren en koelen van kreeft aan boord van een vissersschip.

De Nederlandse Vissersbond is van twee IPC-projecten penvoerder en PO Delta Zuid van één (Katwijker) innovatieproject:

- Datagedreven outrig-twistervisserij

- Emissieloos robotvissen c.q. Kite-fishing (HFK Engineering en Vis Vis B.V./TX 36)

Een ingenieursbureau en een visserijonderneming voeren in dit project praktijktesten uit op zee met een nieuw ontworpen klein net waarmee in de toekomst emmisieloos gevist zou kunnen worden met behulp van kitevliegers bestuurd door robots.

- Tikker-project (KW 14/KW 145)

In dit project ontwikkelen twee visserijondernemingen een nieuw brandstofbesparend vistuig.

De toegekende subsidiebedragen variëren van 42.279 euro tot 516.000 euro per project.

Dinsdag werd bekend gemaakt dat dit jaar opnieuw een IPC-Visserijregeling wordt geopend.