Hoog bezoek aan de hele visserijketen

STELLENDAM – Een luisterend en begripvol oor van koning Willem-Alexander, en minister Piet Adema als regisseur. Vertegenwoordigers uit de hele keten hebben vorige week donderdag in Stellendam hun hart kunnen luchten aan koning Willem-Alexander

Het zal de koning af en toe geduizeld hebben bij zijn ruim twee uur durende werkbezoek aan de visserijsector in Stellendam. Eerst in de brug van de SL 42 van Sjaak Brinkman met een achttal vissers, met elk hun eigen situatie, zorgen en vragen, daarna op de splinternieuwe KG 8 met eigenaar Adri Bout en scheepsbouwer Leon Padmos, dan naar het plaatselijke visserijinnovatiecentrum en tot slot met de hele keten om de tafel in het restaurant van de visafslag.

Groot pijnpunt in de bokkerbrug: voor wie gebruik maakt van de saneringsregeling is voor vijf jaar ‘alles dichtgetimmerd’. Wie oude en grote bokkers gaat saneren kan met het geld niet investeren in nieuwe schepen of in de overgebleven andere schepen van de rederij, en ook geen quotum overzetten naar niet-gesaneerde schepen van dezelfde rederij.

Het geldt voor Sjaak Brinkman, die graag in zijn flyshooter/twinrigger SL 45 wil investeren, voor Jacob Brands (UK 161) wiens flyshooter UK 160 twee jaar geleden verloren is gegaan en die mooie plannen voor nieuwbouw heeft, voor de firma Romkes van de UK 1, die na sanering graag verder willen met een nieuw schip en voor rederij Bais, die alle vier de kotters heeft aangemeld voor de sanering, maar met innovatie toch willen blijven vissen. ,,We kunnen niks meer eromheen’’, zei Henk Bais, schipper op de TX 43. Adema benadrukte dat de generieke saneringsregeling niet voor iedereen afzonderlijk is aan te passen.

Afgekapt

,,Je ken ook gewoon doorgaan’’, merkte veteraan Cees van Eekelen op. De Wieringers gaan voor selectiviteit en transparantie. Onvermijdelijk kwam de puls aan de orde; zo vaak dat het onderwerp meermalen afgekapt moest worden. Voor de boomkorvloot was de puls ‘een grandioos succes’, aldus Jan Tanis van de GO 37. De koning had wel begrepen dat er met de puls meer gebieden bevist konden worden. ,,Het is gewoon afgunst. Wij hebben 80 procent van de tong op de Noordzee’’, stelt Jaap van der Vis. Zijn TX 36 blijft inzetten op innovatie. Met een pluim voor hun ‘eigen uitvinder’ Harmen Klein Woolthuis, al dacht Van der Vis bij de recent geponeerde ideeën voor kite-fishing toch eerst even ‘Is-ie nou gek geworden, met z’n vliegers???’

Iedereen op de brug was het ermee eens: wildgevangen vis van dichtbij is een machtig mooi product, waarvan meer gegeten zou moeten worden.

Protocol

De rondleiding op de KG 8 van Bout was met militaire precisie gepland. Adri Bout was er in de brug voor het visserijverhaal, Leon Padmos in de machinekamer voor het scheepsbouwtechnische verhaal. De koning was volgens Bout erg geïnteresseerd, stelde veel vragen en leek zich goed thuis te voelen in de technische omgeving. Binnen het strakke protocol en twintig minuten was het zeker een prettig gesprek.

In het Visserijinnovatiecentrum Zuid-West kwamen de visserijtechniek en het wetenschappelijk onderzoek aan de orde - inclusief de letterlijk hemelbestormende ideeën van Klein Woolthuis – en werd de koning bijgepraat over het Visserij Innovatie Netwerk, ProSea en het visserijonderwijs. Adema zorgde dat iedereen aan de beurt kwam.

Verdubbeld

De verminderde aanvoer van Noordzee werkt door in de hele keten. Bij de bijeenkomst boven in de visafslag was die visketen aanwezig, met Wageningen Economic Research, het Bestuurlijk Platform Visserij en Stichting De Noordzee. Hendrik Kramer van de MDV 2 wees er op dat hij zijn verduurzamingsinspanningen niet terug kon zien in de besommingsbrief en mocht zijn project Wild ’n Zilt uitleggen (dat vandaag, vrijdag, in Amsterdam feestelijk wordt gelanceerd).

Johan van Nieuwenhuijzen, voorzitter van het afslagenoverleg NOVA, merkte op dat er inmiddels visafslagen gesloten worden, dat er gesneden wordt in de kosten en wordt gekeken hoe er meer waarde toegevoegd kan worden. Voor tong geldt dat die de afgelopen twee jaar bijna verdubbeld is in waarde. Kan die dan nog duurder?, vroeg de koning zich af. Nee, eigenlijk niet.

Minder Noordzeevis betekent meer import, want de visverwerkende industrie heeft volume nodig, aldus Jelle van Veen van Dayseaday. Van Veen pleitte ervoor gelden uit het Brexit-fonds en het Europese visserijfonds ook in te zetten voor innovatie in de verwerkende industrie en handel en ziet ook graag de Europese subsidies voor vispromotie terug, die helaas zijn afgeschaft.

Bea Deetman van WEcR vertelde over het lopende onderzoek naar de sociaal-culturele impact van het visserijbeleid op de hele keten.

Visietraject

Nadat de koning was vertrokken dankte minister Adema iedereen voor hun inspanningen voor een goed verloop van het bezoek. Hij vond dat er goede dingen op tafel waren gelegd, dat er een goed beeld is geschetst van de zorgen en de kansen en dat er samen aan een verduurzamingsplan gewerkt moet gaan worden.

In antwoord op Kamervragen van het CDA antwoordde de minister deze week onder meer: ,,Ik zet mij volop in voor de vissers die willen blijven vissen en geloof in een sterke visserijsector. Ik zie dat de uitdagingen groot zijn door alle over elkaar heen buitelende ontwikkelingen. Daarom heb ik het initiatief van mijn voorganger omarmd en werk ik aan een visie op voedselwinning uit zee en grote wateren, omdat ik deze voedselwinning wil borgen en vissers en nieuwe ondernemers een concreter perspectief wil bieden. Dat geldt zeker voor de Noordzee, waar dit niet langer vanzelfsprekend is.’’

Ten aanzien van de toepassing van de herinvesteringsreserve zal Adema de sector vragen of er specifieke gevallen zijn waar dit tot problemen leidt. ,,Tegelijkertijd wil ik hierbij geen verwachtingen scheppen ten behoeve van het daarvoor aanpassen van generieke instrumenten. Indien daar aanleiding voor is zal ik hierover in gesprek gaan met de staatssecretaris van Fiscaliteit en Belastingdienst.’’