Feest op de haven, zorgen voor het mosselbedrijf

BRUINISSE – Geen mosselzaad vorig jaar en dit jaar ook nog geen tekenen daarvan, mzi-touwen in de knoop en daardoor tennisarmen bij mosselkwekers die nog nooit getennist hebben en een mosselprijs die al begint te zakken voordat de aanvoer goed en wel begonnen  is. Voorzitter Cees Otte van Algemeen Vissersbelang Bruinisse kon het afgelopen zaterdag niet mooier maken dan het is. De zorgen stonden in contrast met de tienduizenden enthousiaste bezoekers op de zonnige kaai en de afgeladen mosselkotters.Voor de 54ste maal vonden vorige week de Visserijdagen Bruinisse plaats, met als hoogtepunt de braderie, de mosselkokerij en de vlootschouw op zaterdag. Om alles in goede banen te kunnen leiden wordt het dorp hermetisch afgesloten voor autoverkeer. Voor genodigden is er in de ochtend een bijeenkomst in ‘’t Dorpsuus’, waar de stand van zaken in mosselland wordt besproken.
Voorzitter Cees Otte memoreerde aan het gemis aan bodemzaad in 2014, en aan het feit dat er ook dit jaar nog geen mosselzaad is gevonden. Visserijkundig ambtenaar Nico Laros kwam in ieder geval niet op het podium met heuglijk nieuws. Volgens Laros wordt nieuw mosselzaad meestal voor ‘de langste dag’ gevonden. Enige hoop put hij nog uit de aanwezigheid van veel ‘boompjes’ op de bodem waarin mosselzaad is ingevangen.

Net als vorig jaar moet de nieuwe aanwas van de mzi’s komen. De totale mzi-oogst van 175.000 mosselton van 2014 is goed de winter doorgekomen en groeit tot nu toe goed. Voor de installaties zelf en voor de kwekers is het echter een zwaar voorjaar geweest. Door opeenvolgende voorjaarsstormen raakten veel systemen in de knoop. Otte: ,,Ontgoocheling bij de kwekers. Maar de belangen en de kosten zijn eenvoudigweg te hoog om bij de pakken neer te zitten. Er restte niets anders dan de systemen uit de knoop te halen. Het gaat om dik 400 lussen met een totale lengte van 6 kilometer per lijn. En dat gebeurde niet één, maar wel drie tot vier keer. Een fysiek zwaar karwei, waarbij ruggen, schouders, ellenbogen en polsen misschien wel te zwaar worden belast.’’

De eerste bemonsteringen van consumptiemosselen, op 29 en 30 juni, gaven aan dat de kwaliteit al vroeg in het seizoen veelbelovend was, en de sortering groot. De kans is bovendien groot dat van de mzi-oogst 2014 al jonge mossels geleverd kunnen worden. Omdat er tot nu toe geen bodemzaad is gevonden zal dat dan wel ten koste gaan van de voorraad voor het volgende seizoen 2016-2017.

Miss Visserij 2015 Erika Schot, geflankeerd door vader Ben Schot (rechts) van palingkwekerij Nijvis en haar werkgever Koert Habraken van restaurant BRU 17 in Bruinisse en Habraken Vis op de haven van Stellendam.Op 8 juli is het seizoen officieel begonnen. De eerste aangevoerde mossels brachten mooie prijzen op. Maar nog voordat de levering goed en wel op gang kwam zakken de prijzen al in. ,,Een prijsontwikkeling die absoluut niet in lijn is met het door ons duurzaam geproduceerde product’’, aldus Otte. ,,Want onze duurzame productiewijze vergt grote inspanningen. In tijd en in geld. De opbrengsten dienen hiermee in lijn te zijn. Mar de ‘vrije’ mosselkweker dreigt nu de dupe te worden van het spel tussen handel en retail. En daar is op de langere termijn niemand bij gebaat. De prijzen dienen recht te doen aan de duurzame wijze waarop ons kwaliteitsproduct wordt geproduceerd.’’

Wie in de supermarkt 4 kilo mosselen voor de prijs van 4,99 euro ziet liggen, dus láger dan de prijzen op de veiling (een voorbeeld dat in ‘t Dorpsuus werd aangedragen), kan zich iets voorstellen bij de zorgen van Otte.

Transitie

Andermaal benadrukte Otte dat verbetering van het percelenbestand in de Waddenzee cruciaal is voor de voortgang van de transitie. Met de nieuwe locatie Burgzand loopt de beschikbare mzi-ruimte in de pas met de afspraken voor afbouw van de zaadvisserij. Om de derde stap in de transitie volledig te kunnen compenseren is meer nodig dan het inwinnen van mosselzaad. ,,De genoemde 270 ha AB-grond voor heel de sector vinden we niet veel, maar als zou blijken dat het grond is vanwaar je naar de veiling kunt varen met goede kwaliteit mossels dan kunnen we daar wat mee. De tijd zal het leren.’’

Goed te spreken was de Bruse kwekersvoorman over de positieve grondhouding van het ministerie van EZ en de ngo’s bij het verkrijgen van een meerjarenvergunning voor de zaadvisserij. De aanvraag hiervoor is inmiddels ingediend.

Minder te spreken was Otte over het feit dat ngo’s waarmee op constructieve wijze gewerkt wordt aan verdere verduurzaming van de mosselkweek in de Waddenzee zich niet openlijk distantieerden van uitspraken door professor Han Olff van de Universiteit van Groningen. ,,Als activist in de landelijke media deed Olff de ongenuanceerde uitspraak dat alle vormen van visserij van het Wad verbannen zouden moeten worden. Daarbij gemakshalve voorbijgaand aan tal van wetenschappelijke rapporten die een genuanceerder beeld laten zien. Een steuntje in de rug van onze gesprekspartners binnen het convenant had ons in dit geval zonder meer goed gedaan.’’

Over de drie dagen dat de Visserijdagen duurden zouden 60.000 bezoekers Bruinisse hebben aangedaan. Primeur

Voordat in ’t Dorpsuus van mosselen genoten kon worden was er nog een primeur: het eerste optreden van de nieuwe gedeputeerde Visserij van Zeeland, Jo Annes de Bat, opvolger van de opgestapte Kees van Beveren. De provincie is volgens De Bat (35) een belangrijke spil tussen sector en overheid. Hij zal de komende tijd kennis gaan maken met de sector. De Bat komt al veel in vissersplaatsen, maar dan in de hoedanigheid van scheidsrechter in de hogere klassen van het amateurvoetbal.

Wethouder Jacqueline van Burg van de gemeente Schouwen-Duiveland kon de Bruse aanwezigen nog geen duidelijkheid geven over het bestemmingsplan voor de Vluchthaven. Tot nu toe is de gemeente geen sponsor van de Visserijdagen Bruinisse. Van Burg beloofde dat ze daarnaar zou kijken.

Voor de genodigden was vlootschouw-vlaggenschip BRU 33 van de firma Kik gereserveerd. Op de kade en op de schepen was niets te merken van de zorgen van de sector. Net als het voorgaande weekend in Stellendam was het afgelopen zaterdag ideaal visserijdagenweer op Bruinisse. Voor de stand van de mosselkokers stond het vol. Koert Habraken van eetgelegenheid BRU 17 op de haven gaf volmondig toe dat de zaken voorspoedig gaan: ,,Het is niet aan te slepen!’’ Aan de collectieve promotie van de mosselen mankeert het echt niet.

Cijfers

In 2014 werd er geen bodemzaad gevonden en was er dus ook geen najaarszaadvisserij in 2014 en geen voorjaarszaadvisserij in 2015. De totale MZI-oogst van 175.000 mosselton is goed de winter doorgekomen en het groeit tot nu toe goed. In totaal 90.000 mosselton werd van zuid naar noord verzaaid, om te kunnen profiteren van de betere groeiomstandigheden op de Waddenzee.

In de openingsweek van het nieuwe mosselseizoen 2015-2016 werd gemiddeld 193 euro per mosselton betaald. In de derde week was de gemiddelde prijs reeds gedaald naar 141 euro per ton.