Dagboek van een Visserman

Het is vrijdagmiddag 16 april als wij de haven van Den Helder verlaten en via het Schulpengat richting zee varen. Na een paar weken ziek thuis door het coronavirus is het weer fijn om gezond naar zee te gaan. Er zijn nog twee bemanningsleden ziek thuis, dus we zijn een weekje met zijn drieën aan boord. Omdat wij allen gediplomeerd zijn is het voor ons schip toegestaan om met zijn drieën te varen, dus bij nood maken wij hier gebruik van.

Broer Fred en neef Weertjan zijn ook aan boord. We besluiten om deze week een rondje noordwest-in te maken, en zetten daarom eerst uit bij de Blackbank. De BRA 5 is iets eerder gaan varen en besluit om zijn netten te zetten boven het Pluis en boven de 30 meter dieptelijn. Zo kunnen we samen wat zoeken naar een visserijtje.

De eerste trekken zijn goed voor een 35-40 kilo kleine tong. We vissen wat naar de Springplank en het Ketelgat, maar daar neemt de vangst gelijk af naar een 20 kilo tong. Ook Nan Bakker, die nu schippert op de BRA 5, geeft weinig vangst door. Dus besluiten wij samen om wat richting de Bruine Bank te gaan vissen, toch zuid-in dus. Maar door de noordenwind blijft de visserij zuinig. Bij het zuidop vissen langs de westkant van de Bruine Bank doen we trekken van 10 en 15 kilo tong.

Ik besluit nog verder zuid-in te vissen en eens zuidelijk bij de Wironkotter te gaan kijken, waar de TX 19 een klein schrapertje doorgeeft. We vissen zo door tot de 52e breedtegraad als er eindelijk een 25 kilo tong en 20 kilo zwartvis in zit. Het is inmiddels al zondagavond als we arriveren bij het Borssele windpark om daar wat te gaan zoeken. ‘s Nachts doen we trekken van een 50-60 kilo tong en 10-15 kilo zwartvis; dat geeft de burger weer wat moed.

Ik ben blij dat ik de corona goed heb doorstaan en ook broer Fred hoor ik niet klagen. De koffie begint nu ook weer te smaken. Dus is het ook weer tijd om wat te twitteren op social media. Twitter is echt mijn platform en hier volg ik alle bewegingen van de EU-politiek en de strategie van ngo’s. Tijdens mijn ziekteperiode heb ik bewust geminderd op de socials, want het was me gewoon allemaal teveel geworden.

Stikstof

We leven namelijk in een turbulente tijd waarin gewoon ontzettend veel onzin wordt verspreid, zoals met de docu Seaspiracy, en angst wordt gezaaid door een aantal politici, met als doel om hun klimaat- of milieugoals te bereiken. Tegelijk wordt onze samenleving afstandelijker, en dat komt ook omdat het coronabeleid te vaag is en veel te lang duurt.

Wij kijken ook allemaal uit naar een mooie en lange zomer en een periode met een kalme zee voor onze sector. Ik denk steeds vaker over manieren waarop wij uit deze impasse kunnen komen. Maar als ik een kleine oplossing zie, komt er weer een of ander bericht dat de aarde weer onder je voeten vandaan schoffelt. Het is vaak pure onzin wat er wordt verspreid. Daar komt onkunde van de media en politici bij ,die zulke onzinnige berichtgeving weer versterken en daar weer hun beleid mee aanscherpen, wat onze toekomst zo onzeker maakt.

Het gebeurt nu ook weer met het stikstofverhaal in en rond maritieme natuurgebieden (Natura2000). Terwijl er in onze kustwateren duizenden scheepsbewegingen plaatsvinden met (vracht)schepen, die ook nog steeds met zeer vervuilende brandstoffen werken, wordt weer de focus op een kleine groep garnalenvissers gelegd. Ik vind het een verkeerd beleid van onze minister. En eigenlijk ook de zoveelste tegenvaller van haar als persoon die alsmaar zegt ons een schouder te bieden. Maar als ik wil leunen is ze er niet, die schouder welteverstaan.

ChangeXL

Hier heb ik wel een duidelijk antwoord op. Want in deze (stikstof)discussie liggen we met onze visserijsector gewoon redelijk op koers. Onze sector heeft namelijk bewezen zich aan te kunnen aanpassen aan milieuvraagstukken. Het is daarom des te verdrietiger en onbegrijpelijk dat de pulsvisserij is afgeschreven door de EU. Het brandstofverbruik op de vloot was in een paar decennia gehalveerd. Oké, ook sanering van schepen heeft daaraan meegewerkt. Maar het aanpassen van onze vistuigen en voortstuwingslijnen leverde de grootste reductiebijdrage.

De BRA 7 was drie jaar geleden een van de eerste kotters die besloot om de verbeterde brandstof ChangeXL van Gulf Bunkering te gebruiken. De positieve resultaten waren al snel zichtbaar. Het eerste wat opviel was dat er vrijwel geen roet meer werd uitgestoten. Ook de filters van de brandstof gaan langer mee.

Door het gebruik van schonere brandstoffen en toevoegingen zoals Change XL op onze eigen twee kotters is de uitstoot van stikstof al met 16 procent omlaag gebracht en die van CO2 met 6 procent gereduceerd. In harde cijfers (volgens opgave van Gulf): vorig jaar heeft de BRA 7 in zijn uppie 115.000 kilo CO2-emissiereductie gerealiseerd door gebruik te maken van Change XL. Die besparing is gelijkwaardig aan het verbruik door 5.000 huishoudens! Alex Fehrman van Gulf en Simone Biessels van Finco Fuel reikten mij afgelopen weekend de bijbehorende certificaten uit.
Mooie resultaten dus, en een groot deel van de vloot is inmiddels overgestapt op ChangeXL. Onze volgende stap is het testen met HVO20/Change XL, dat binnenkort beschikbaar komt in Den Helder. HVO20 is een brandstof die deels uit 590-diesel bestaat deels uit synthetische biobrandstof (afkomstig van reststromen), waardoor wij onze CO2-uitstoot en roet en fijnstof nog verder kunnen verlagen. Dit alles doen wij in samenwerking met Gulf Bunkering uit Den Helder. Voor introductie op de vloot wordt begonnen met een verhouding 20/80. Gulf kijkt intussen alvast met schuin oog naar Bio Methanol, een brandstof waarmee de stikstof nog verder gereduceerd kan worden tot wel 70 procent.

Natuurlijk hebben we ook nagedacht over een optie zoals een uitlaatgassenwasser aan boord. Maar los van de enorme investering is daar simpelweg de ruimte niet voor aan boord van kustvissersvaartuigen en Eurokotters. HVO20 heeft een opslag van 3 cent per liter, dus lijkt me de route van een ander soort brandstof de beste om de vloot toekomstbestendiger te maken.

Ook op deze manier zoeken we antwoorden op het stikstofvraagstuk, waardoor onze vissers zonder verdere grote aanpassingen kunnen blijven vissen in de zogenoemde Vibeg-wateren en andere natuurgebieden. Het is alleszins billijk om van onze overheid een steuntje in de rug te vragen, omdat zij zelf met hun milieu- en natuurbeleid de vergunningproblemen voor aloude (visserij)activiteiten creëren.

BRA 5 ‘Pieter’

Omdat we nog met de nasleep van coronabesmettingen zitten heb ik een reisje geruild met broer Peter die nu met de BRA 7 op zee zit. Daarom pak ik zondagavond 25 april de BRA 5 ‘Pieter’. Deze Eurokotter heeft mijn grootvader Piet Kraak samen met de HD 63 speciaal voor ons laten bouwen bij scheepswerf Visser in Den Helder. Mijn grootvader heeft een vooruitziende blik gehad en vond dat kleine en flexibele kotters de toekomst hadden. Dat hij dit bewust tijdens de pk-race halverwege de jaren tachtig deed liet destijds menigeen zijn wenkbrauwen fronsen. Maar het gekke is dat onze mooie grote familieschepen al lang in de shredder zijn gegaan en de kleine schepen nog steeds vissen, en niet zonder succes.

Nu ik weer in de brug sta van dit fijne scheepje is het wel weer even wennen voor me, want zonder boegschroef en een meter smaller gaat alles toch iets anders. Maar eenmaal op zee en vissend is het een heel fijn en goed onderhouden zeescheepje van 36 jaar oud, het scheepje trekt er goed aan en zijn brandstofverbruik is daarom ook gewoon laag te noemen.

We zetten de netten uit bij de Westpunt. De eerste trekken zijn goed voor een 30-40 kilo, maar als we wat richting de Rug trekken komen we niet hoger dan een 15 kilo tong. Daarom besluiten we dinsdag weer wat zuid op te vissen richting de IJ-geul. Maar ook daar is het schrapen, met overdag een 30 kilo en ‘s nachts soms een mandje tong. We vissen zo wat langs de 12 mijl, samen met de pulskotters TX 36 en de NG 1. Ook die laatste middenslagkotter ziet er met dik veertig jaar nog piekfijn uit en is een lust voor het oog. Neef Jop maakt nog even een paar mooie foto’s, waarvan ik er een bij m’n dagboek plak. Ook zien we woensdag de GO 5 aanschuiven.

Het is springtij deze week en ik zie het hele vlootje wat heen en weer vliegen, dus het is echt een schraapweek deze reis. Vrijdagmorgen 30 april houden we het voor gezien en lossen onze vis in de haven van Den Helder, waarna we genieten van een prachtig weekeind met vrienden en familie.

Dirk Kraak, BRA 7