H Johan van Leeuwen van Wageningen Universiteit over onderzoek naar het detecteren van vis in de bodem en hoe die uitkomsten gebruikt kunnen worden voor nieuwe visserijtechnieken voor tong.
H Johan van Leeuwen van Wageningen Universiteit over onderzoek naar het detecteren van vis in de bodem en hoe die uitkomsten gebruikt kunnen worden voor nieuwe visserijtechnieken voor tong. Arie Mol

Hoe reageert de tong?

Algemeen

DE MEERN – Hoe gedraagt de tong zich op de zeebodem, en hoe reageert deze commercieel zo belangrijke platvis op vistuigen? Zijn er betere manieren om tong te vangen dan met de puls of wekkerkettingen? Arie Mol van het Visserij Innovatie Netwerk (VIN) doet kort verslag van een bijeenkomst van de werkgroep Vistuigen en Vangsttechnieken.

,,De bijeenkomst, vrijdag 3 maart bij La Place in De Meern, was geheel gewijd aan (het delen van) kennis over het gedrag van tong op en in de bodem en hoe de tong reageert op vistuigen. 

Pieke Molenaar van WMR vertelde in een videopresentatie over de projecten die de laatste jaren voorbij zijn gekomen over deze onderwerpen. Zijn pijnlijke conclusie aan het einde van de presentatie was dat er vooralsnog geen betere manieren zijn om tong te vangen dan de puls en de wekkerkettingen. Dat maakt des te meer het belang van innovatie duidelijk.

WMR-collega Allard van Mens gaf daarna een presentatie over algemene kenmerken van de tong, en hoe de tong reageert op de aanwezigheid van kotters die een ‘patch’ bevissen. Hij verwees naar een zeer interessant artikel van Adriaan Rijnsdorp en medeauteurs hierover uit 2022 (in ICES Journal of Marine Science). De moeite van het lezen waard! Wat daarnaast opviel bij zijn presentatie van de Twistertuigen is dat de kwaliteit van de gevangen vis in de box aanmerkelijk hoger ligt dan bij de boomkortechniek, wat ook het overlevingspercentage van de vis vergroot.

Anton Dekker van Cornelis Vrolijk/Jaczon vertelde in samenwerking met Eric van Linden over de proeven die gedaan zijn met het waterspraytuig. Tijdens die proeven zijn er ontelbare onderwateropnames gemaakt, waarop goed te zien is hoe de tong reageert. De aanwezige vissers zaten bij het zien van de beelden op het puntje van hun stoel.

Johan van Leeuwen van Wageningen Universiteit vertelde over twee NWO-projecten waarin fundamenteel wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan naar het detecteren van vis (in de bodem) en manieren om vis uit de bodem te ‘wekken’. Met de uitkomsten van deze technieken kan gekeken worden hoe precisievisserij ontwikkeld kan worden met minder bodemberoering.

Met het oog op dat laatste gaf Hans Cozijn van Marin een presentatie over de stand van zaken rondom ROV’s: autonoom varende onderwatervaartuigen. Er is heel veel mogelijk, maar tegelijkertijd is er nog een verregaande doorontwikkeling nodig.

Als laatste presenteerde Allard uitkomsten van de eerste proeven met de kiwi-kuil: mooi schone boxen met prachtige vis: veelbelovend! De presentaties en het inhoudelijke verslag van de middag worden gedeeld op www.visserijinnovatienetwerk.nl.

Gerichter

Het doel van deze middag was om vissers en anderen die zich bezighouden met innovaties rondom het opschrikken en vangen van de tong fundamentele kennis aan te reiken, waardoor er gerichter aan de innovaties gewerkt kan worden.

Gezien alle discussies rondom de bodemvisserij en de afhankelijkheid van de nu erg hoge gasolieprijzen is het van groot belang dat er op korte termijn doorontwikkelingen van de huidige tuigen plaatsvinden, en dat er vol wordt ingezet op fundamenteel andere technieken. Het VIN werkt daar hard aan. Samen met de Technische Universiteiten, andere kennisinstellingen en partners uit de brede maritieme sector wordt ingezet op een groot project dat ervoor zal zorgen dat er op zo kort mogelijke termijn een volwaardig alternatief tuig ontwikkeld zal zijn.

IPC-projecten

Veel VIN-deelnemers zijn betrokken bij IPC-projecten (Innovatie Prestatie Contracten). Voor deze visserijinnovatieregeling zijn in totaal tien projecten bij de RVO aangemeld en gehonoreerd, waarvoor een budget is van 2,75 miljoen euro. 

Op initiatief van de VCU en Brands Subsidie-advies is er een intervisiegroep opgericht. Deze groep deelt de ervaringen en uitkomsten met elkaar.

Zaterdagochtend 4 maart kwam deze groep voor het eerst bij elkaar bij de VCU op Urk. Ook hier werden ervaringen gedeeld en werd er uitgebreid gediscussieerd met elkaar. Een prima bijeenkomst, die ertoe bijdraagt dat de beschikbare subsidiegelden zo goed mogelijk besteed worden!’’

H Hans Cozijn van Marin over zelfstandig varende onderwatervaartuigen, waarvoor nog een lange weg te gaan is.