H Nederland telt nog maar een handjevol meervalkwekers. De NeVeVi meldt een productie van 950 ton meerval en 1.500 ton Claresse.
H Nederland telt nog maar een handjevol meervalkwekers. De NeVeVi meldt een productie van 950 ton meerval en 1.500 ton Claresse. Damien van Doorn

Opnieuw Kamervragen over oude zaak subsidie tilapiakweek

Geen schadevergoeding voor meervalkwekers

DEN HAAG – Er komt geen schadeloosstelling voor meervalkwekers die menen dat ze in 2004-2008 door een groot subsidieproject voor de kweek van tilapia in de Peel zijn weggeconcurreerd. Er komt ook geen onafhankelijk onderzoek. Zaak gesloten.


Dat antwoordt minister LNV-minister Piet Adema op vragen van Kamerlid Caroline van der Plas (BBB). Het betreft hier een zaak van jaren her. Het subsidietraject waar de vragen over worden gesteld heeft namelijk plaatsgevonden in de periode 2004-2008.


Ruim 1 miljoen subsidie

Onder het toenmalige Europese FIOV-programma (Financieringsinstrument voor de Oriëntatie van de Visserij) is in 2004 een subsidieregeling opengesteld voor innovatieve aquacultuurprojecten. Het project ‘Duurzame kweek en verwerking van Tilapia in de Peel’ kwam in dit kader voor subsidieverlening in aanmerking. Het project onderzocht de mogelijkheden om de viskweek, de verwerking en de vermarkting te integreren binnen een en dezelfde keten. De subsidie bedroeg ruim 1 miljoen euro. Er werden in de projectperiode twee kwekerijen opgericht, in Helmond en in Son en Breugel. Een derde kwekerij werd gerealiseerd na het einde van de projectperiode, ook in de gemeente Son en Breugel.

In de loop der jaren zijn er verschillende malen Kamervragen gesteld over de subsidie en het project, en met name over de vermeende gevolgen daarvan voor de Nederlandse meervalkwekers. Die kwekers hebben meerdere brieven geschreven aan LNV en ook aan de toenmalige koningin Beatrix met hun ongenoegen over de gang van zaken. Door de in hun ogen oneigenlijke subsidie voor een project (dat volgens hen naast tilapia ook meerval ging kweken) zouden 20 van de oorspronkelijke 25 Nederlandse meervalkwekers zijn gedwongen om te stoppen met hun bedrijf; weggeconcurreerd.

De zaak kreeg ook veel aandacht in de media; onder meer Follow the Money, de Volkskrant, de Telegraaf en Brandpunt Reporter hebben zich over de zaak gebogen.


Rechtszaken

Er kwamen tal van rechtszaken; over de rechtmatigheid van de subsidieverlening en -vaststelling, over schulderkenning van de overheid en lokale overheden voor het benadelen van de meervalkwekers en over de noodzaak tot verstrekking van nadeelcompensatie. Adema schrijft: ,,De verzoeken tot nadeelcompensatie zijn in alle uitspraken van de rechtbanken afgewezen, omdat het causale verband tussen het subsidietraject en de omzetderving van de meevalkwekers niet aannemelijk is gemaakt.’’  Volgens LNV zijn het met name de hoge productiekosten en toegenomen concurrentie vanuit het buitenland die hebben gezorgd voor verlies aan afzetmarkt voor de Nederlandse meervalkwekers.

Op de vraag van Van der Plas of hij bereid is om het hele project door een onafhankelijke onderzoeker te laten onderzoeken antwoordt de bewindsman: ,,Op basis van de gelopen procedures en uitspraken zie ik geen aanleiding om een nieuw onderzoek naar deze casus in te stellen.''

Afbeelding