Voorzitter Andrew Kerr (Sustainable Eel Group) op Nieuwjaarsbijeenkomst DUPAN
Positieve geluiden over bescherming van paling
WAGENINGEN – De beschermingsmaatregelen hebben een positieve invloed op de toestand van de paling in Europa. Met de ontwikkeling van de SEG-standaard dragen de Sustainable Eel Group (SEG) en de palingsector daaraan goed bij. Voorzitter Andrew Kerr van de SEG, met vertegenwoordigers uit de wetenschap, natuurorganisaties en de sector, sprak tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst van DUPAN vorige week donderdag in Wageningen. Onder het mom van de ‘Eeldeal’ legde hij de ambities van SEG uit.
,,De Europese Aalregulering heeft na 15 jaar haar effectiviteit bewezen, maar duidelijk is dat een volledige implementatie noodzakelijk is. Hoeveel de sector haar impact op de natuur ook terugbrengt, de oplossing voor herstel van de palingstand ligt vooral bij het verbeteren van het leefgebied. Goed nieuws is dat Brussel in oktober heeft besloten om 25.000 kilometer aan rivieren voor 2030 vrij toegankelijk te maken. SEG heeft Brussel met de ‘Eeldeal’ geadviseerd over het meetbaar maken van de noodzakelijke implementatie door 40 procent bescherming als doel te stellen per 2030.
Mijlpalen voor 2023
Met de ontwikkeling van de SEG-standaard dragen de Sustainable Eel Group en de palingsector stevig bij aan de bescherming van paling. Zo zijn inmiddels driekwart van de 400 Franse vissers en alle 300 Britse vissers SEG-gecertificeerd. Doel is om de overgebleven 100 Franse vissers op korte termijn aan te sluiten en vervolgens de blik op de Spaanse visserij te richten.
Negentig procent van alle aquacultuurbedrijven in Europa en 75 procent van de handelsbedrijven in Nederland en Duitsland zijn SEG-gecertificeerd. Door het groeiende aantal gecertificeerde bedrijven ontstaat een volledig transparante handelsketen. Deze bedrijven hebben zich gecommitteerd om tegen het einde van 2023 alleen nog SEG-gecertificeerde paling te gebruiken. In de loop van 2023 wordt versie 7 van de SEG-Standaard verwacht, waarvoor een uitgebreide stakeholder-consultatie gaat plaatsvinden. Het gehele systeem van SEG-certificering werd in 2022 aangepast om voort te kunnen gaan in de richting van het ISEAL Code Compliant-model.
Bedrijven die een SEG-certificering willen aangaan, moeten eerst een uitgebreide zelf-evaluatie uitvoeren om te bepalen of zij voldoen aan alle criteria, zoals traceerbaarheid, regelgeving, kwaliteit en dierenwelzijn. Pas daarna wordt onder toezicht van de SEG Conformity Assesment Body het proces van certificering opgestart. Pas als blijkt dat een bedrijf aan de criteria kan voldoen, wordt op de locatie een audit uitgevoerd door een onafhankelijke certificeerder.
Impact certificering
Afgelopen jaar is duidelijk geworden dat de SEG-certificering stevig bijdraagt aan de bescherming van de palingstand, met een jaarlijkse besparing van meer dan 300 miljoen glasaaltjes. Door de verbeterde vangstmethodiek bij gecertificeerde bedrijven wordt de sterfte tijdens de vangst sterk gereduceerd, waardoor 70 tot 80 miljoen glasaaltjes worden gespaard. De volledige transparantie van de handelsketen zorgt voor een teruggang in de illegale handel van 80-85 procent, wat een besparing van zo’n 250 miljoen glasaaltjes oplevert.
Twee jaar na het ingaan van de Aalregulering is de dalende trend van de palingstand gestopt. De glasaalindex laat dit duidelijk zien wanneer deze op een logaritmische schaal wordt geplaatst. Het is zinloos de grafieken door de lange tijdreeks vanaf 1950 lineair te bekijken, omdat de werkelijke veranderingen dan niet zichtbaar zijn. Opvallend is de verbetering van de zogenaamde Elswhere-index, die model staat voor meer 90 procent van de totale glasaalpopulatie.
Spanje en China
Vanuit Europa wordt inmiddels veel druk uitgeoefend op de lidstaten om hun rapportage in het kader van Aalregulering te verbeteren. Na een uitvoerige marktverkenning van de glasaalhandel, is gebleken dat de SEG-certificering leidt tot een afname van illegale export buiten Europa en meer transparantie binnen Europa.
Wat echter opvalt is dat in Spanje 48 procent van alle glasaal wordt verhandeld. Onduidelijk is welke bestemming de glasaal hier heeft, maar geschat wordt dat minstens de helft daarvan in het illegale circuit belandt. In 2023 komt hier niet alleen vanuit SEG maar zeker ook vanuit de autoriteiten veel aandacht voor.
Volgens de nieuwe cijfers van de FAO is Europa met ongeveer 4.000 ton een zeer kleine speler in de wereldwijde markt van palingkweek. Met name China, waar naar schatting 250.000 ton(!) paling wordt gekweekt, is een grote – illegale – speler op de Europese glasaalmarkt. SEG’s Florian Stein ontving in december de ‘Partnership in conservation’-award van de Interpol Wildlife Crime Working Group voor zijn onderzoekswerk naar illegale handel in glasaal.
Voorzichtig positief
Hoewel het door de aangescherpte maatregelen vanuit Brussel een lastige tijd blijft voor de palingsector, durf ik met een positieve blik naar de toekomst te kijken. Het Europese bedrijfsleven neemt haar verantwoordelijkheid, de verbeterde implementatie van de Aalregulering zorgt voor een betere bescherming van paling en de illegale handel ligt stevig onder de loep. In dat licht zal SEG haar rol blijven vervullen.’’
Hoopgevend
Tijdens de bijeenkomst van DUPAN was er ook een video-boodschap van Willem Dekker, palingwetenschapper, SEG-bestuurslid en ex ICES-Working Group on Eel-voorzitter. Dekker benadrukte de verbeterde glasaaltrend. ,,Die trend is hoopgevend. Niet hersteld, maar wel gestabiliseerd. Daarmee is een wonder verricht, en dat is het resultaat van heel hard werken en heel lang volhouden. Zo’n wonder is ook nodig om het gehele palingbestand in heel Europa – door volledige implementatie van de Aalregulering - goed beschermd te krijgen. En laten we dát dus ook gaan doen!”