Mogelijkheden, onmogelijkheden en afhechten
Perspectief is afhankelijk van je standpunt
DEN HELDER – Politiek – ver weg en dichtbij - is van grote invloed op het wel en wee in de visserij. Een leven lang strijdt Pim Visser (65) in dat politieke geweld voor de visserijbelangen. Visser over visserij, politiek en visserijpolitiek.
Elk jaar gaat het bij ons thuis een keer of wat over ‘perspectief’. Dan geeft mijn vrouw een aantal van haar tekenlessen over dat begrip. Over het verschil tussen ‘vogelperspectief’ en ‘kikkerperspectief.
Ook in de kottersector gaat het met enige regelmaat over ‘perspectief’, maar dan vooral omdat er om gevraagd wordt.
Perspectief in de overdrachtelijke zin gaat over mogelijkheden en onmogelijkheden. Over kansen en beperkingen. Maar vragen om perspectief begint altijd bij jezelf. Van waaruit kijk je? Wat zie je? Kijk je met een kikkerperspectief naar de toekomst dan zie je eigenlijk alleen maar de grote boze buitenwereld.
Met een vogelperspectief daarentegen heb je overzicht, met tegelijk het gevaar dat je je eigen positie uit het oog verliest. En zonder perspectief kijk je vaak niet verder dan je eigen neus lang is. Meestal is het midden de juiste plek en levert een combinatie van perspectieven het beste beeld op.
Kottervisie
Dat gebeurde ook in de zomer van 2019. Toen werd met stoom en kokend water het adviestraject van en met Annemie Burger doorlopen. Met volle inbreng van en hard werken door medewerkers van VisNed en de NVB. Dat resulteerde in een advies aan de minister van LNV. Een rapport vol bouwstenen om samen te komen tot een visie. Een Kottervisie vanuit gedeeld perspectief.
Maar helaas bleef het te lang bij de minister in een la liggen. Toen het er na een jaar uit kwam was kostbare tijd verloren gegaan en zag de wereld er anders uit. Een mooi rapport maar zonder concrete aanpak. Een niet afgehecht proces.
Er werd tegelijk ook een traject Garnalenvisie opgestart. Dat verloopt inmiddels heel stroperig en wordt ondertussen helemaal overschaduwd door de actualiteit van stikstof en NBwet-perikelen. Een mooi proces, maar zonder concrete aanpak en de afhechting is uit het zicht verdwenen.
Over dit en over dat
Daar zijn we in de visserij (ministerie en sector) kennelijk meesters in: mooie rapporten als resultaat van een mooi proces, maar zonder concrete aanpak. Zonder afhechting. De lijst van adviseurs met rapporten die voorzien zijn van nuttige aanbevelingen is lang, heel lang. Over die ene kotterorganisatie, over efficiency bij de visafslagen, over belangenbehartiging, over promotie, over innovatie, over ketenverkorting, over aanlandplicht, over nalevingsgezindheid, over verduurzaming, over dit en over dat….
En allemaal rapporten en adviezen die, zeker de afgelopen jaren, niet zijn afgehecht en tot verdraaid weinig concrete actie hebben geleid. Alsof het bij de visserijvertegenwoordigers en bij LNV ontbreekt aan probleemoplossend vermogen. Alsof er meer belang is bij het voortbestaan van (en het klagen over) de status quo dan bij een daadwerkelijke aanpak. Dat is een constatering, geen oordeel. Want als je met één vinger naar een ander wijst dan wijzen er drie vingers naar jezelf.
Actie
Er dreigt een herhaling van zetten. Van meerdere kanten wordt nu immers het idee van minister Adema om te komen tot ‘een Visserijakkoord’ omarmd, naar analogie van een Landbouwakkoord. Vaak door dezelfde mensen die bij veel van de eerdere, niet afgehechte, rapporten en processen betrokken waren en zijn. Met weer het gevaar van een mooi rapport zonder actie. Weer een succesvol proces, weer zonder probleemoplossing.
Mij lijkt het verstandiger om eerst plannen die er al liggen, zoals Het Manifest over Visafslagen uit 2003, het Visieplan Garnalen uit 2011 en de Kottervisie uit 2019 af te stoffen. Ik zou actualiseren wat er al ligt. Dan krijg je perfect bruikbare bouwstenen. Begin daar het jaar 2023 meteen mee.
Ga niet met (weer) een club aan de slag om (weer) te werken aan een heel nieuw visserijakkoord. De kans is immers groot dat er (weer) een mooi rapport komt zonder dat het (ook nu) in een concrete aanpak van problemen resulteert. Dat het proces, ook nu weer, niet afgehecht wordt.