Nederlandse palingsector uit kritiek op ICES en prijst visie Europese Commissie
Natte voeten om paling te ontzien,
vergaand advies niet realistisch
WAGENINGEN – Niet realistisch. Nederland en Europa gaan – bovenop een totaalverbod voor alle palingvisserijen – dijken en dammen niet verwijderen om de paling vrij baan te geven. De palingstand kan niet ten koste van alles meer op het topniveau worden gebracht van wat het lang geleden ooit is geweest. Door menselijk ingrijpen is de wereld voor de paling veranderd.
Aldus de Nederlandse palingsector – verenigd in Stichting DUPAN – in een reactie op het jongste wetenschappelijke advies van ICES vorige week, een dubbel en vergaand advies om de paling in Europa volledig te ontzien. Net als vorig jaar betreft het advies een stop op alle vormen van visserij op paling. Nieuw en opvallend is dat ICES nu ook adviseert om alle andere sterftefactoren tot nul te reduceren.
Volgens DUPAN is het hele advies niet erg realistisch, omdat het nog steeds uitgaat van de palingstand die er zeventig jaar geleden in Europa was. Het advies om de overige factoren terug naar nul te brengen geeft volgens DUPAN aan hoe ver ICES van de praktijk verwijderd is geraakt.
Europese Commissie
Eerder al kwam de Europese Commissie met haar voorstel voor een betere bescherming van de palingstand. Dat voorstel is een antwoord op het ICES-advies uit 2021 en kwam tot stand na een raadpleging onder belanghebbenden. De Commissie geeft aan dat een advies dat slechts betrekking heeft op de beperking van commerciële en recreatieve visserij onvoldoende is.
De Commissie streeft naar een allesomvattende aanpak en wil dat lidstaten maatregelen nemen om andere sterftefactoren dan de visserij terug te dringen. Daarbij gaat het om het herstellen of verbeteren van leefgebieden voor paling, het zorgen voor veilige migratieroutes langs barrières, het terugbrengen van het teveel aan roofdieren, zoals meervallen en aalscholvers, en het bestrijden van de illegale handel in glasaal en paling.
Volgens DUPAN-voorzitter Alex Koelewijn is de inzet van de Europese Commissie te prijzen: ,,ICES houdt al vele jaren vast aan visserijbeperking als oplossing voor de lage palingstand. Zij hanteert een model-benadering die voor zeevis werkt, maar niet voor paling die juist groeit in zoetwater. En veel van dat zoete water is door maatregelen voor waterbeheer met dijken, dammen, sluizen, landaanwinning en waterkrachtcentrales niet meer bereikbaar geworden, of zelfs verdwenen. Dáár ligt de grootste oorzaak van een lagere palingstand. Verbeter het leefgebied, herstel de balans in de natuur en de palingstand zal toenemen tot de maximale biologische draagkracht van het beschikbare water. Dat is een pragmatische benadering die de hele Europese palingsector onderschrijft.”
Niet en nooit
Het tweede, nieuwe deel van het ICES-advies betreft het eveneens tot nul terugbrengen van alle niet-visserijgerelateerde sterfteoorzaken. ,,Totaal onrealistisch”, volgens Koelewijn. ,,Dat betekent immers dat gemalen en waterkrachtcentrales uitgezet moeten worden, afgesloten leefgebieden weer open, de polders weer onder water en de kustbescherming open moeten. Dan loopt een groot deel van ons land onder water. Ik stel daarom vraagtekens bij het realiteitsgehalte van het ICES-advies als geheel. We moeten beseffen dat de palingstand uit de jaren zestig van de vorige eeuw, door al dat verloren leefgebied, niet meer haalbaar is. Alles in Europa terugbrengen naar hoe het zeventig jaar geleden was gaat nooit meer gebeuren. Niet qua oppervlakte van het leefgebied en dus ook nooit qua aantallen palingen.”
Natuurbeheer en visserij gaan hand-in-hand; dat bewijst DUPAN sinds haar oprichting, aldus de Spakenburger palingvoorman. ,,Vanaf 2011 stijgt de palingstand weer. De menselijke benutting is na alle genomen maatregelen slechts 4 procent van de jaarlijkse aanwas. Dat gebeurt op een manier waarbij sociaal-economische aspecten in balans zijn met een goed beschermde natuur. DUPAN betreurt het dan ook dat natuurorganisaties het ICES-advies aangrijpen om verdere beperking of zelfs sluiting van de commerciële visserij te bepleiten.''
DUPAN ziet liever dat de natuurorganisaties met de sector samenwerken om de échte problemen voor de paling op te lossen. ,,In alle geschikte wateren de palingstand laten groeien tot de biologische draagkracht is bereikt, dat zou de inzet moeten zijn. Wanneer ngo's met de sector samenwerken kunnen leefgebieden nog sneller toegankelijk worden gemaakt. Waar dat (nog) niet kan, en die gebieden zijn er genoeg, kunnen we de paling met menselijke hulp over de dijken naar zee zetten. De sector is inmiddels sterk verduurzaamd. Daarmee is de impact op de palingstand tot een minimum teruggebracht. Bovendien helpt de sector de autoriteiten met succes bij de opsporing van illegale handel in glasaal en paling, een handel die tot 2020 de legale handel met een factor vijf oversteeg. Voor de gehele keten, van visserij tot consument, is een verantwoorde en traceerbare exploitatie opgezet. Dat zorgt ervoor dat generaties na ons ook kunnen genieten van paling”, aldus Koelewijn.
