Drukbezochte vergadering VisNed/PO Urk - sanering geen eindstation - vissers vragen om perspectief

Hoe komen de miljoenen euro's bij de vloot?

9 november 2022, 13:13

URK – Hoe worden vissers die doorgaan door de crisis heen geholpen en wat zijn de mogelijkheden? Dat was de hamvraag op de drukbezochte ledenvergadering van VisNed/PO Urk in een volle afslagkantine.

Ja, de belangstelling voor de sanering is groot. Er is een ongekend aantal van bijna zestig aanvragen gedaan. Maar niet iedereen die zijn kotter onder voorbehoud heeft aangemeld wil en is van plan de visserij de rug toe te keren. Met name voor die ondernemers organiseerde VisNed/PO Urk een extra (besloten) informatiemorgen.

,,Dat er behoefte was aan deze bijeenkomst bleek wel uit de opkomst. In een meer dan goed gevulde kantine werd een intensief programma voorgeschoteld, waarbij vooral ook toekomstgerichte zaken werden gedeeld’’, zegt Geert Meun, directeur van VisNed. ,,Ondanks de moeilijke tijden zijn er heel veel nieuwe ideeën. Er zijn ook aanzienlijke fondsen, gesproken wordt over honderden miljoenen, maar de grote vraag die ook boven deze vergadering bleef hangen: hoe krijgen we al deze euro’s ook daadwerkelijk bij de vloot terecht? De bijeenkomst liet geen mineurstemming zien, er zijn genoeg vissers die er nog echt voor willen gaan.’’

Stuur in handen

Meun gaf de laatste stand van zaken door rond de diverse regelingen. ,,Omdat stillig- en liquiditeitsregeling maar op zich laten wachten lijkt de focus van onze overheid op sanering te liggen. Ondanks dat er steeds meer kotters voor de kant gaan heeft de ondernemer het stuurrad in eigen hand: wel of geen saneringsaanvraag doorzetten. Als een aanvraag is ingediend heeft de ondernemer nog tot juli volgend jaar de tijd voor een definitief besluit over sanering.’’

Ondanks de vele en herhaalde verzoeken vanaf maart en het uitoefenen van veel druk, ook vanuit de Tweede Kamer, is er vanuit het kabinet nog steeds onwil om de vissersvloot de helpende hand toe te steken. Dat is extra wrang nu Brussel besloten heeft de termijn voor steun te verlengen tot eind 2023 en de door de lidstaat toe te kennen steunbedragen te verhogen naar 250.000 euro per bedrijf. De frustratie en boosheid over de Nederlandse onwil hierover is duidelijk merkbaar, terwijl buurlanden hun vissers in woord en daad ondersteunen. Niet alleen met daadwerkelijke brandstofcompensatie, maar bijvoorbeeld ook – zoals in België – met een extraatje voor de bemanning.

Voorwaarden

Meindert Hoefnagel van Accountantskantoor Profinis ging in op fiscale onduidelijkheden rond de saneringsvoorwaarden en wat er gezien de termijn van 5 jaar bij volledige staking wel of niet nog mogelijk is, mede in relatie tot de herinvesteringstermijn. De Belastingdienst hanteert nu een termijn van maximaal drie jaar om te herinvesteren, anders moet je afrekenen met de fiscus. Dezelfde vragen leven bij sanering van een kotter binnen een bedrijf met meerdere schepen. Geen enkel bedrijf is hetzelfde, maar er werden wel mogelijkheden opgesomd om in de visserij actief te blijven. Bijvoorbeeld: een nieuwe start met zonen als nieuwe eigenaar of onder buitenlandse vlag.

Veel vragen van vissers zijn ook nog vragen voor financiële specialisten. Hoefnagel gaf aan dat er vanuit de visserijaccountants al een tijdje een reeks vragen en casussen op het ministerie liggen. Nog altijd onbeantwoord, maar de antwoorden zijn voor een goede advisering wel cruciaal.

Op vragen vanuit de zaal over de waardering van contingenten gaf Cees ten Napel (sectorspecialist visserij bij de ABN Amrobank) aan ook kennis te hebben genomen van de plannen van het ministerie over een herziening van het stelsel. Maar de bank blijft vooralsnog rekenen met de waarde die tot nu toe gehanteerd wordt, aldus Ten Napel. Voor vissers met toekomstplannen wees Ten Napel op maatschappelijke ontwikkelingen, waarbij het credo geldt: naar een duurzame visserij, en er is geen weg terug. Met andere woorden: ook de bank kijkt naar milieu-impact.

Alternatieven

De Vlaamse visserman en IT-specialist Pedro Rappé gaf een overzicht van de vele mogelijkheden die het project Datagericht vissen biedt. Veel data over vangsten en technische zaken kunnen per trek geanalyseerd worden, waarbij uiteraard de belangrijkste vraag is of er economisch resultaat geboekt kan worden. Smart fishing, daar draait het om. Er wordt gewerkt aan het uitrusten van de hele Belgische vloot met de benodigde apparatuur hiervoor. Nederlandse vaartuigen zouden wat Rappé betreft via het Visserij Innovatie Netwerk (VIN) ook in de gelegenheid gesteld moeten worden, te beginnen met een brandstofverbruikmeter aan boord. 

Scheepsbouwer Walter van Harberden van Padmos gaf zijn visie op brandstofreductie en een presentatie over alternatieven voor het verbruik van fossiele brandstof. De realiteit is dat er vandaag of morgen nog geen bruikbaar alternatief is voor de vloot. Ook met een versnelling duurt het zeker nog 5 tot 10 jaar eer methanol en/of waterstof beschikbaar zijn. Op dit moment is dieselelektrisch het beste, ook als voorsortering op het gebruik van methanol of waterstof.

Eigen toekomstvisie

Tenslotte gaven Jan Peter Oelen en Arie Mol van de RVO een toelichting op de plannen rond het Visserij Innovatie Netwerk (VIN). De oproep tot deelname heeft tot nu toe zo'n zestig reacties opgeleverd. Ook Hoefnagel en Ten Napel hadden allebei aangegeven dat de visserijsector zelf haar eigen toekomstvisie moet schrijven en daarmee richting het VIN moet stappen. Vrijdagmiddag (vandaag) vindt de startbijeenkomst van het VIN plaats.