H Jan de Boer, voor het eerst mee als waarnemer, krijgt van Thomas Smith uitleg over gehoorsteentjes in de kop van de vis.
H Jan de Boer, voor het eerst mee als waarnemer, krijgt van Thomas Smith uitleg over gehoorsteentjes in de kop van de vis. WMR

Niet meer dan tweetal waarnemers

Algemeen

SCHEVENINGEN/URK – Het aantal waarnemers vanuit de visserij tijdens de Beamtrawlsurvey met de ‘Tridens’ bleef dit jaar beperkt tot twee: Meindert de Boer (PH 63) en Jan de Boer (UK 33). De Urkers gingen op verzoek van VisNed ieder twee weken mee.

De ervaren Meindert de Boer is al zeker tien keer mee geweest als waarnemer, vaak tijdens de startweek. Zo ook dit jaar, in week 31. Daar kwam week 34 extra bij. John Mark Zomerdijk (WR 274) had zich aangemeld voor de overweekse reis in de weken 32/33, maar dat moest na een positieve coronatest last minute geannuleerd worden. Jan de Boer ging de laatste (overweekse) reis mee, de weken 36/37.

Jan de Boer

Voor Jan de Boer was het de eerste keer op de ‘Tridens’. Hij kijkt terug op mooie en leerzame weken aan boord van het onderzoeksvaartuig. ,,Heel interessant ook. We weten natuurlijk dat er met een klein licht tuigje telkens een kort trekje van een half uur wordt gedaan. Maar dat tuig staat als een snaar zo strak en pakt toch een hoop vis op als je het zo allemaal bij elkaar ziet. Dat viel me beslist niet tegen, hoewel wij vanuit de visserijpraktijk natuurlijk gefocust zijn op de commerciële vis en de wetenschap op het totaal. Wat me in positieve zin opviel: veel leven en – zeker op de Dogger – opvallende hoeveelheden zeeduivel. Het wordt steeds meer met die hammetjes.’’

Maandagmorgen 5 september om zes uur werd er bij De Boer voor de deur kort getoeterd en werd hij opgehaald door plaatsgenoot Louw Post, eerste stuurman op de ‘Tridens’. Ook de tweede stuurman is een Urker: Riekelt Hakvoort. Aangevuld met Robbie van Leeuwen en Albert de Boer (UK 197) reden twee auto’s met (gewezen) Urker vissers naar Scheveningen. ,,Een ervaren topbemanning, ook met Katwijkers en Wieringers aan boord. En ook met kapitein Kinne Reichgeld konden we het goed vinden’’, blikt De Boer twee weken later terug.

Na vertrek op die maandag werd eerst aan de oostkant van de Bruine Bank een speciaal trekje gedaan voor onderzoek naar chemische stoffen en radioactiviteit in het kader van de Kaderrichtlijn Marien. Daarvoor moeten in totaal 113 vrouwelijke scholletjes van dat bestek worden doorgemeten, maar vanwege de mosdiertjesplaag lukt dat niet gelijk. En dus zou die klus ruim een week later worden afgerond.

Voor de boomkorsurvey volgde boven het Haargaatje in Nederlands water de eerste trek. Daarna noordwest over het droge van de Dogger, met kwadranten met scholbestekken. In een vorig jaar door de Britten gesloten gebied mocht nadrukkelijk niet gevist worden. ,,Jammer, want daar zit wel schol! Die Engelsen zijn na Brexit nog groener dan gras geworden’’, aldus De Boer, die op de Dogger nog even contact had met een van de Osprey-twinriggers. Waar de twinrigger krap 20 kisten schol op een volle trek ving, had de ‘Tridens’ 15 kilo van dertig minuten. De Boer: ,,Toch niet verkeerd, als je door de verschillen heen kijkt. Positief is dat de schol op deze bestekken ook weer wat grover wordt. Opvallend op deze bestekken was trouwens ook de hoeveelheid ‘rubber’, zoals wij dat noemen. Maar dat blijken dus ook mosdiertjes te zijn; weer wat geleerd. We hadden een trek vol met dat spul.’’

Gelet op de signalen dat schol noordwestelijker is getrokken had De Boer goede hoop op visserij boven Aberdeen. ,,Maar helaas zat het weer tegen. Met een bries van windkracht 6-7 wil het gewoon niet, jammer dus. Eigenlijk zou je er dan wel wat extra ketting voor willen hebben. WMR-coördinator Ingeborg de Boois vertelde wel dat daar eerder tijdens de BTS goed broed te zien was. Dat is hoopvol.’’

Vervolgens werd zuid-op gestoomd en na een laatste trekje zaterdagmorgen werd voor het weekend de haven van Hartlepool opgezocht. Het eerste trekje maandagmorgen 12 september zat vol stenen zonder vis en werd ongeldig verklaard. Daarna ging het oost-over naar Bruce Garden. Zelf heeft De Boer daar op die scherpe grond nooit gevist, maar dit is lange tijd een weliswaar ver maar toch bekend zwartvisbestek voor Urkers geweest. Nu zie je daar niemand meer vissen.

Zuid-in naar de Offgronden, westelijk van de Silverpit. Met de UK 33 en UK 133 is De Boer daar vaak geweest. Zijn voorspelling dat daar tong gevangen zou worden kwam ook mooi uit, maar liefst 25 kilo van een half uurtje. De Boer sprak er nog even over met schipper Kees Koffeman van de ST 27, die oostelijker lag te vissen.

Drie Engelse banken waren het volgende doel van de ‘Tridens’. De Boer somt op: achtereenvolgens de Owner, de Inner en de Zwarte bank. Eerlijk gezegd had De Boer er meer van verwacht op die bestekken, maar dat viel hem toch wat tegen. Zeker voor wat betreft tong. ,,Maar wel weer goed scholbroed. Dat zien we trouwens al langer. Uitzonderingen daargelaten blijft de groei wel wat achter, de schol blijft over het algemeen klein van stuk.’’

Onder het Botney Gat is helemaal bekend terrein voor De Boer. ,,Ons hele leven hebben we daar gevist, je weet dus wat je verwachten kan. Dat kwam nu ook uit, want inderdaad zagen we wat zwartvis. Toch wel leuk. Hier zagen we ook wat Texelse en Urker kotters over en weer vissen.’’

Tot slot werd 140 mijl zuid-in naar de Falls gestoomd. Op de stenige grond met veel schelpen daar werden een paar knappe tongen gevangen. De Boer heeft echter geen vergelijk, voor hem is het onbekende grond. Oostelijk gaf hetzelfde beeld. Dat was de laatste BTS-trek. ,,Ik heb leven zat gezien.’’

In Engels water werd woensdagmorgen nog een lege rubberboot opgepakt. De Boer begreep dat de vluchtelingen door de Britse kustwacht aan boord waren genomen. ’s Avonds om elf uur werd in Scheveningen afgemeerd, een voorspoedig einde van de boomkorsurvey.

Meindert de Boer

De startweek met Meindert de Boer (PH 63) begin augustus was zoals altijd op de Nederlandse kust, tot net onder de Doggersbank. In de BTS-blog repte WMR zelf ook over heel veel bloemetjes, die zo te zien vanaf de kust westelijker trekt. De trekduur moest daardoor gehalveerd worden tot een kwartier en zelfs 5 minuten. Drie trekken moesten als gevolg van de grote hoeveelheid mosdiertjes ongeldig verklaard worden omdat de vangst simpelweg niet te verwerken viel. Op noordelijke kwadranten zag De Boer veel ‘koeteieren’. ,,De natuur blijft je altijd verrassen.’’

De Boer waagt zich niet aan vergelijkingen. Mindere en knappe trekken wisselden elkaar af, net als de aanwezigheid en afwezigheid van jonge vis. Met name op de Deense kust werd veel broed waargenomen.

In week 34 werd tot de 58 NB gevist, door de Noorse Zone west-over. Voor Aberdeen werd een opvallend dikke scholtrek gedaan, met wel 130 kilo aan één kant. Vanaf Aberdeen vloog Meindert de Boer terug. In week 35 was er geen visserijwaarnemer mee met de ‘Tridens’. Die week zonder waarnemer werd het diepste Noordzeestation bevist: 145 meter, met opvallend veel rondvis.

Een opvallende vangst was een grote vleet van 1,63 meter in de Moray Firth.

H Meindert de Boer met opvarende Hans Tap. Tap is twintig jaar visser op de IJM 8 geweest.
H Extreem veel mosdiertjes, trekken ongeldig verklaard.
H Een vleet van 1,63 meter, die weer fatsoenlijk overboord werd gezet. Van links naar rechts de WMR-medewerkers Ingeborg, Hans, Ton, Yoeri, Sophie en Sieto. (Foto's: WMR)