Duurzame visserij op Maritiem Instituut Mercator
Toekomst voor Vlaamse visserij
OOSTENDE - Een grote groep van 26 aankomende Belgische vissers volgde vorige week de door Prosea ontwikkelde cursus ‘Vissen met Toekomst’ op het Maritiem Instituut Mercator in Oostende. Al deze studenten hebben al vaartijd opgedaan en namen dus ook praktijkervaring mee het lokaal in. Dat zorgde voor interessante invalshoeken voor wat betreft aanlandplicht, wind op zee, fytoplankton en de biologie van platvis, aldus cursusleider Tim Haasnoot van ProSea.
Tijdens de cursus van maandag tot en met donderdag werd stilgestaan bij belangrijke thema's voor de visser van de toekomst. Wat is duurzaamheid? Hoe werkt de zee? Op welke wijze kun je werken aan je kosten en opbrengsten van de visserijonderneming? Hoe ziet de visserij er in de toekomst uit op een drukke Noordzee met veel nieuwe gebruikers? Deze vragen en nog veel meer onderwerpen kwamen ruim aan bod.
Het eerste gastcollege werd verzorgd door oud-kustvisser Luk Louwagie namens Previs. Previs is een afdeling van het Zeevissersfonds dat zich richt op preventie van arbeidsongevallen in de visserij. Previs zet zich dus in om de veiligheid aan boord verder te verbeteren.
Er werd een reddingsvlot opengetrokken in de aula en daarna werd een presentatie verzorgd over ongevallen uit de praktijk. De soms heftige beelden maakten diepe indruk. Het werd nog maar eens duidelijk dat het werken op zee niet zonder risico’s is. Louwagie drukte de jongens daarom ook op het hart om altijd een helm en reddingsvest te dragen.
Tong en bananengeur
Op dinsdagmorgen werd een bezoek gebracht aan het gloednieuwe gebouw van het Vlaamse onderzoeksinstituut ILVO. Het ILVO doet veel onderzoek naar de visserij, de visbestanden en de algehele toestand van de zee.
Daarnaast kregen de studenten een inkijkje in Vlaamse visserijinnovaties die momenteel worden ontwikkeld door het ILVO. Zo wordt er bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar het lokken van tong aan de hand van geurstoffen. Op die manier zou tong wellicht in fuiken gelokt kunnen worden binnen windparken. De eerste resultaten laten zien dat tongen in het aquarium van ILVO fan zijn van bananengeur.
Om vissen in het net te scheiden wordt in België geëxperimenteerd met LED-licht. Een lichtgevend stuk net werd getoond wat als scheidingspaneel in het net geplaatst kan worden. Uit de eerste resultaten met dit paneel met grotere mazen blijkt dat het licht grotere vissen afschrikt, waardoor selectiever gevist zou kunnen worden. Kleinere vissen worden er juist door aangetrokken, maar deze kunnen volgens plan makkelijk ontsnappen.
Dinsdag stond onder andere een gastcollege van Pedro Rappé op de rol. De Vlaamse oud-visser en nu IT-specialist sprak over de vele data aan boord van vissersschepen en de kansen die het verzamelen en koppelen daarvan biedt. Naast voordelen voor het eigen visserijbedrijf kan verkoop van deze data mogelijk zelfs een interessante aanvullende inkomstenbron voor visserijbedrijven zijn.
Vlaams label
Het programma op de woensdag begon al vroeg met een bezoek aan de visafslag van Oostende. Hier kregen de studenten een rondleiding van commercieel manager Jan Buisseret. In de mijnzaal waren handelaren druk bezig met inkopen via de klok.
Buisseret haalde tijdens zijn rondleiding op de afslagvloer het initiatief ‘Visserij verduurzaamt’ aan. Vissers die aan dit programma meedoen voeren hun vis aan onder het gelijknamige label. Dit duurzaamheidslabel is de Belgische tegenhanger van het MSC-label, welke door z’n hoge kosten niet betaalbaar is voor de Vlaamse vloot die actief is op veel visgebieden van zuid tot noord. Met het ‘Visserij verduurzaamt’ label willen reders transparant zijn en de consument tonen dat ze op een verantwoorde manier vissen. Daarbij gaat het niet alleen om ecologische (visbestanden, bodemberoering), maar ook om sociale indicatoren (veiligheid, beloning).
De cursus werd donderdagmiddag afgesloten met de eindpresentaties, in aanwezigheid van docenten, reder Bruno Decordier (Z 67) en een vertegenwoordiger van de provincie West-Vlaanderen. Studenten toonden hun ideeën over innovatieve vistechnieken en kotters van de toekomst. Het ontwerp van de nieuwe Z 91 werd daarbij als voorbeeld genomen, waarbij de nadruk werd gelegd op het comfort voor de bemanning.
Ook werd nagedacht over de wijze waarop vissers de hoeveelheid afval in zee terug kunnen dringen en hoe ze meerwaarde kunnen creëren voor hun vis, schaal- en schelpdieren. Zo presenteerde een groep plannen voor kant-en-klaar-maaltijden met hun eigen gevangen tongen om deze zelf thuis te bezorgen.
Na afronding van de presentaties werden de certificaten uitgereikt en werd er tot slot een foto gemaakt van deze jonge groep die de toekomst van de Vlaamse visserij gaat vormen.
Tim Haasnoot
