Natuur- en milieuorganisaties naar de rechter
Alternatief voor zeereservaat Voordelta gezocht
STELLENDAM – Natuur- en milieuorganisaties stappen naar de rechter. Ze willen dat de overheid de nog overgebleven sleepnetvisserij in de Voordelta compleet verbiedt als compensatie voor de aanleg van de Tweede Maasvlakte. Het ministerie van LNV en Havenbedrijf Rotterdam zoeken naar alternatieve natuurcompensatie.
Natuurmonumenten en andere organisaties vinden het natuurherstel ofwel gewenste natuurwinst na de aanleg van de Tweede Maasvlakte in 2008 onvoldoende. Veertien jaar geleden zijn daarover afspraken gemaakt en is een Natura 2000 Beheerplan Voordelta vastgesteld. Sinds die tijd zijn al diverse rechtszaken gevoerd over toegangsbeperkingen in bodembescherming- en rustgebieden. Voordeltavergunningen zijn recentelijk met drie jaar verlengd.
,,Honderden jaren wordt hier al gevist en nu zouden we een bedreiging zijn voor de biodiversiteit. Alsof de vissers die uitbreiding van de Maasvlakte gewild hebben. Toch niet te geloven, de visserij krijgt weer de zwarte Piet toegespeeld’’, reageert een Zeeuwse kustvisser.
Procedure
Vanwege het uitblijven van voldoende ecologische winst hebben de gezamenlijke natuur- en milieuorganisaties vorig jaar augustus het ministerie van LNV formeel gevraagd om de in de natuurvergunning opgenomen voorwaarden te gaan handhaven of de verleende vergunning aan te passen. Volgens de bezwaarmakers heeft de minister in februari geantwoord dat ze besloten heeft aan dat handhavingsverzoek geen gehoor te geven.
Daarom hebben Natuurmonumenten, het Wereld Natuurfonds, Natuur en milieufederatie Zuid-Holland, Stichting De Noordzee, Vogelbescherming Nederland, Stichting Duinbehoud en Stichting het Zuid-Hollands Landschap samen vorige week bij de rechtbank Midden-Nederland een beroepschrift ingediend tegen dit besluit van het ministerie van LNV. De natuurorganisaties vragen de rechter het ministerie op te dragen de wettelijk verplichte en in 2008 afgesproken natuurcompensatie alsnog te realiseren door het instellen van een zeereservaat in de Voordelta en binnen dit beschermde gebied bodemberoerende visserij uit te bannen.
LNV
In de media zegt minister Van der Wal-Zeggelink (Natuur en Stikstof) te twijfelen aan het effect van het instellen van een zeereservaat. Formeel is destijds bij de vergunningverlening voor de Tweede Maasvlakte niet gekozen voor compensatie van verloren oppervlakte beschermde zeebodem middels aanvullend oppervlak, maar voor aanzienlijke kwaliteitsverbetering van een deel van de bestaande natuur in het Natura 2000-gebied, aldus LNV. ,,De Voordelta heeft zijn ecologische waarde vooral als foerageergebied voor vogels. Het idee was dat door beperkingen voor zwaardere bodemberoerende visserij op te leggen in een gebied dat tien keer zo groot was als het stuk land dat werd aangewonnen voor de Tweede Maasvlakte, er voldoende compensatie zou zijn. Dus niet alle visserij werd beperkt als compensatiemaatregel, maar alleen de zwaardere bodemberoerende visserij. Garnalenvisserij bleef toegestaan. Er werd verwacht dat door deze maatregel een aanzienlijke toename van de biomassa bodemdieren zou optreden, waarmee de kwaliteitsverbetering gestalte kon krijgen. Voorts werden er rustgebieden ingesteld voor bepaalde vogels.''
Maar beseft wordt nu dat de natuur zich in een dynamisch gebied als de Voordelta niet makkelijk laat sturen en het compensatiedoel met ecologische winst daardoor zeer moeilijk te realiseren blijkt. ,,Dat is voortschrijdend inzicht.’’ LNV heeft het Havenbedrijf Rotterdam verzocht om met alternatieven te komen waarmee de natuurcompensatie alsnog wordt bereikt. Dat onderzoek kost tijd. Ook is er overleg met de Europese Commissie en met visserijorganisaties over de stappen.
Visserijbestuurder
‘Natuurcompensatie Voordelta’ is een slepend dossier met een eigen website. Namens de hele visserij zit Vissersbondbestuurder Johan Baaij (TH 10) in het zogeheten stakeholdersoverleg daarover. ,,Die dialoog is mede als gevolg van het handhavingsverzoek van de natuurorganisaties ten einde gekomen. We kwamen als belanghebbende partijen onvoldoende tot elkaar. De afgesproken doelstelling van tien procent extra biomassa in de Voordelta bleek volgens de wetenschap in 2018 nog niet aangetoond. Daardoor waren we terug bij af en begon de discussie opnieuw wat nu precies de natuurcompensatie zou moeten zijn. Dat garnalenvisserij de gewenste biodiversiteit in de weg zou staan is overigens maar een hypothese. Desalniettemin hebben wij willen meedenken over extra compensatie met stiltegebieden bovenop eerdere afspraken. Maar ons is glashelder geworden dat de ngo’s geen enkele activiteit in de Voordelta meer wensen, hun achterban wil een totaal visserijverbod. Daar verzetten we ons natuurlijk met hand en tand tegen, en gelukkig vinden we als visserij de overheid aan onze zijde. Het probeersel van een zeereservaat kan de oplossing niet zijn! We zijn nog steeds in gesprek om tot een oplossing te komen, ten aanzien van het handhavingsverzoek wachten we het oordeel van de rechtbank af’’, zegt Baaij.
Als gevolg van de aanleg van de Tweede Maasvlakte is 2.455 hectare water voor vissen, schelpdieren en vogels en natuurlijk ook voor vissers verloren gegaan.