Opluchting in visserijwereld na uitspraak maritieme kamer Rechtbank Rotterdam
Visser niet aansprakelijk voor
schade aan kabels op zeebodem
ROTTERDAM – Kotters zijn niet aansprakelijk voor schade aan kabels op de Noordzee. De maritieme kamer van de Rechtbank Rotterdam heeft dat vorige week uitgesproken in een tweetal zaken waarbij de UK 95 en ST 27 door exploitanten werden aangeklaagd voor het kapot vissen van internetkabels. In beide gevallen waren schadeclaims van bijna een half miljoen euro gevorderd.
Opluchting in de visserijwereld. Tegelijk blijft de rechtbank erop wijzen dat vissers zich als goed zeeman hebben te gedragen. ,,Goed zeemanschap vereist nog altijd dat een visser zich vergewist van de aanwezigheid van – onder andere – onderzeese kabels op zijn route, maar vereist niet zonder bijzondere bijkomende omstandigheden dat zij in de nabijheid daarvan het vistuig ophaalt om schade aan die kabels te voorkomen. Bij de huidige hoeveelheid kabels is dat nauwelijks te realiseren, en de noodzaak daartoe is ook verminderd, omdat kabels met moderner technieken dieper dan vroeger kunnen worden ingegraven.’’
De laatste jaren worden vissers steeds vaker geconfronteerd met steeds hogere schadeclaims, maar zover bekend zijn er nog geen betalingen geweest. Er loopt zeker nog een handvol rechtszaken. In sommige gevallen hebben kabelexploitanten meerdere kotters aangeklaagd voor schade.
Verzekeringsman Hans Juch in Stellendam waarschuwde vorig jaar in Visserijnieuws de vissers erop alert te zijn en hun visreizen goed te documenteren. Juch werd vorige week gelijk door advocaat mr. Robert Hoepel (Smallegange Advocaten) geïnformeerd, en zegt: ,,Voor jurisprudentie is nu wel duidelijk dat de exploitant zelf primair verantwoordelijk is voor de veiligheid van zijn kabels. Anderzijds blijft het zaak dat de vissers heel goed notie nemen van de Berichten aan Zeevarenden, want die blijven leidend.’’
Verantwoordelijk
Uitgangspunt voor de rechter is dat vissers over de zeebodem mogen vissen. Er bestaat immers geen rechtsregel die in algemene zin verbiedt om over onderzeese kabels te vissen. Ten tijde van de kabelbreuken waren er ter plekke geen verboden of beperkende voorschriften van kracht.
De rechtbank overweegt dat de aanwezigheid van kabels onderzee grote gevaren voor de scheepvaart en in het bijzonder de visserij met zich mee kunnen brengen. Het is daarom de verantwoordelijkheid van de kabelbedrijven om het risico dat een schip een kabel raakt zoveel mogelijk te voorkomen. Bijvoorbeeld door kabels diep genoeg begraven te houden, en door te waarschuwen als zich een concrete gevaarsituatie voordoet.
Concerto en GTT
De enkele bekendmaking dat ergens een kabel ligt betekent niet dat de visserij daar moet wegblijven. Ook niet als de visser weet dat beschadiging van die kabel grote schade oplevert. En ook niet als bekend is dat de kabel omhoog kan spoelen door beweeglijkheid van de bodem.
In oktober 2018 viste de UK 95 in Engels water over de Concerto-kabel van GTT tussen Zandvoort en Leiston. De kabel werd 24 meter van zijn plek getrokken. Kort tevoren was de kabel na een tiental reparaties over een lengte van 12 kilometer vernieuwd. Over de staat van ingraving van de kabel van GTT werden voor de rechtbank wisselende stellingen ingenomen, variërend van 1 meter diep tot zelfs boven de bodem vanwege economische redenen.
De ST 27 voer in juni 2020 met pulswings in Brits water over de kabel van het Noorse telecommunicatiebedrijf Tampnet. De kabel wordt gemonitord met een alarmsysteem, dat een waarschuwing afgaf voor signaalverlies. Onderzoek wees uit dat de kabel door een breuk was uiteen gereten, alle glasvezels waren gebroken. Tampnet heeft de rechtbank niet kunnen overtuigen dat de betrokken kabel ter plekke voldoende ingegraven was in de zeebodem.
Botsend belang
Op de bodem van de Noordzee liggen veel verschillende kabels, voor onder meer internetverbindingen, windparken en boorplatforms. Deze kabels zijn weergegeven op zeekaarten en vissers moeten daarmee rekening houden, aldus de rechtbank.
De kabels in deze zaken waren na aanleg ingegraven in de bodem. ,,Voor de kabel van Tampnet was dat in 1998. De Noordzeebodem is echter beweeglijk, en onder invloed van getij en stroming kunnen kabels dicht onder of op de oppervlakte komen te liggen. En daar kunnen ze worden geraakt door vistuig dat over de bodem wordt getrokken. Het belang van de visserij om over de zeebodem te kunnen vissen botst dus met het belang van de kabelbedrijven dat hun kostbare kabels niet worden beschadigd. De enkele bekendmaking dat ergens een kabel ligt betekent niet dat de visserij daar moet wegblijven.’’
