Rusland exporteert veel kabeljauw
Oorlog krijgt impact op vismarkt
ZOETERMEER – De oorlog in Oekraïne leidt tot onzekerheden op de markt. Ook in de viswereld, want Rusland is een belangrijke speler.
,,Vishandelaren maken zich uiteraard heel veel zorgen. Veel grondstoffen komen uit Rusland, met name kabeljauw en ook Alaska pollak. We krijgen ook vragen over het inklaren van vis die onderweg is en over het bancaire verkeer’’, zegt Mike Turenhout van de koepelorganisatie Visfederatie.
Import vanuit Rusland is (nog) niet verboden. Maar het transport wordt steeds lastiger, met name de doorvoer door Russische schepen. Ook wordt wel openlijk gesproken over een op handen zijnde importban. Turenhout inventariseert momenteel alvast de impact daarvan. Rusland is na China, de USA en Noorwegen de grootste witvisexporteur naar de EU. Dat gaat om ruim 300.000 ton vis. En die hoeveelheid is niet het totale plaatje, want grote hoeveelheden Russische vis worden eerst verwerkt in China en worden daarna scheepgezet naar de EU.
In de cijfers zitten ook niet de grote hoeveelheden Russische vis die via Nederlandse havens als Rotterdam, Eemshaven en IJmuiden/Velsen worden doorgevoerd.
Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) importeerde Nederland vorig jaar – zonder doorvoer – voor 75 miljoen euro aan vis uit Rusland. Daarvan betreft 55 miljoen euro kabeljauw: 20 miljoen euro hele vis en 35 miljoen euro kabeljauwfilet. Op grote afstand volgen Alaska pollak (10 miljoen euro) en schol (4 miljoen euro). Inclusief doorvoer becijfert Eurostat, het statistisch bureau van de EU, de totale Nederlandse import op 164 miljoen euro aan Russische vis.
Een mogelijk importverbod van Russische vis in Europa kan grote verschuivingen geven, zo wordt vanuit de vishandel opgemerkt.
Makreel en oesters
Export van visproducten vanuit de Europese Unie naar Rusland is sinds de annexatie van De Krim in 2014 al verboden. Wel wordt er geëxporteerd naar andere landen in de Eur-Aziatische regio. De Nederlandse export naar Oekraïne steeg vorig jaar naar 9 miljoen euro, waarvan de helft diepgevroren makreel en voor 1 miljoen euro aan oesters.
Directeur Jelle van Veen van Dayseaday vertelt dat hij vorige week nog net een zending van 40.000 Franse oesters richting de Oekraïense hoofdstad Kiev kon afblazen en terugsturen. ,,We hebben al heel lang goede contacten in dat land. We maken ons meer zorgen over de mensen daar’’, aldus Van Veen over de oorlog.
Deze week ging er nog wel een partij verse vis vanuit Urk naar Minsk in Wit-Rusland. De EU bereidt ook sancties voor tegen Wit-Rusland.
Importeur Sea Frozen
Sea Frozen is gespecialiseerd op Rusland en een van de grootste importeurs van diepgevroren kabeljauw onder MSC-label. Voornamelijk vanuit Moermansk, waar ook schelvis en schol vandaan komt. Vanaf de oostkant uit Kamsjatka is het meer Alaska pollak. Allemaal als grondstof voor verdere verwerking in Nederland. Het Urker bedrijf heeft een eigen in- en verkoopkantoor en medewerkers in de Russische hoofdstad Moskou. De ontwikkelingen en oorlog worden natuurlijk op de voet gevolgd.
,,Verschrikkelijk wat daar gebeurt, je houdt je hart vast. Allereerst voor de mensen'', reageert directeur Feddo Veenstra. ,,En voor de business zal het zeker ook niet goed zijn. Tot nu toe valt dat nog wel mee voor ons. Er is behoorlijk wat onderweg, en we hebben gelukkig veel op voorraad staan om onze klanten op korte termijn goed te kunnen bedienen. Echter nieuwe importstromen kunnen onder druk komen te staan indien de sancties verder worden opgevoerd. De impact hiervan monitoren we continue.''
De oorlog zorgt voor onrust op alle markten. De gasolieprijs steeg deze week boven de 80 cent.