Vissersvoorman Ivan Lopez van der Veen, Spanjaard met Hollands bloed
'Bodemvisserij is óók duurzaam!'
VIGO – Behoud van bodemvisserij. De nieuw opgerichte European Bottom Fishing Alliance (EBFA) voelt zich genoodzaakt zich daarvoor sterk te maken, op basis van feiten. De eerste voorzitter van de EBFA is Ivan Lopez van der Veen, een Spanjaard met Hollands bloed.
Wat heeft het aankomende Europese ‘Action Plan’ in petto voor de bodemvisserij? Gaan er sterke beperkingen komen of zelfs een verbod op bodemvisserij in Europese wateren? Als het aan een grote coalitie van milieu- en natuurorganisaties ligt wel. Door het fanatieke Our Fish werden aan Europees Visserijcommissaris Virginijus Sinkevicius eind vorig jaar 150.000 handtekeningen overhandigd van Europeanen die vragen om ‘uitfasering van destructieve visserijmethoden, te beginnen met een onmiddellijk verbod op bodemvisserij in alle beschermde gebieden op zee’. ,,Gaat Brussel luisteren naar iedereen die handtekening verzamelt?’’, vraagt Ivan Lopez zich in alle gemoede af.
Lopez (47) is gekozen tot de eerste voorzitter van de nieuw geformeerde European Bottom Fishing Alliance. Opgericht naar het voorbeeld van de European Fisheries Alliance (EUFA), de coalitie van visserijorganisaties die gedurende het afscheidingsproces van het Verenigd Koninkrijk van de EU waakte over de visserijbelangen van de EU-vloten in Britse wateren. Ook nu zijn de zorgen groot. Niet alleen om de aanhoudende lobby van groene ngo’s, maar zeker ook om het schijnbaar welwillend oor dat die hebben in Brussel.
Visserijfront
De zorgen vertaalden zich rond de Decemberraad eind vorig jaar in het voornemen om opnieuw een breed Europees visserijfront op te richten. Daarna ging het snel, en inmiddels is de EBFA een feit, telt de coalitie leden uit 14 lidstaten en worden 8.000 schepen en 20.000 opvarenden vertegenwoordigd, goed voor een jaaromzet van bijna 3 miljard euro. Lopez: ,,Het geeft het belang aan van bodemvisserij in de EU. Maar ook niet EU-landen als IJsland en Noorwegen hebben grote bodemvisserijen en maken zich zorgen over wat Brussel van plan is.’’
De EBFA gaat de boodschap communiceren dat de EU de visserijwetten moet respecteren en dat bodemvisserij ook duurzaam is. Die boodschap zal ‘fact-based’ zijn, gebaseerd op wetenschappelijke feiten. Ook wil de EBFA duidelijk hebben wat de sociaaleconomische gevolgen zullen zijn van zwaar beperkende maatregelen. Lopez constateert dat ‘managers’ steeds belangrijker worden in de visserijpolitiek, en dat simpelweg verbieden in feite de makkelijkste weg is voor wetgevers. Een gevaarlijke tendens. Het Noorse boomkorverbod en het Britse scalloperverbod op de Doggersbank zijn wat dat betreft tekenen aan de wand.
Meun en Van Tuinen
Het secretariaat van de EBFA is gevestigd bij koepelorganisatie Europêche in Brussel, waarmee nauw wordt samengewerkt. Het EBFA-bestuur bestaat uit de voorzitter en één vertegenwoordiger per land. Voor Nederland is dat Geert Meun van de PO Urk, met Durk van Tuinen van de Nederlandse Vissersbond als plaatsvervanger. Elke week is er een bestuursvergadering.
Vorige week spraken Lopez en het voltallige bestuur in een Zoom-meeting met vertegenwoordigers van DG Mare en DG Environment. Lopez werd daarin bevestigd in zijn vermoeden dat er in Brussel te weinig kennis van en begrip is voor de wetenschappelijke feiten, de 'science'. ,,We hebben afgesproken dat er een aantal technische meetings zullen komen waar wij ons verhaal kunnen doen, en die gaan we goed voorbereiden.''
Ontrouw van Noorwegen
Waar het ‘Action Plan’, waar alle stakeholders tot 10 januari jongstleden feedback en input op konden geven, vooralsnog alleen schaduwen vooruitwerpt heeft Noorwegen al een concreet wapenfeit: een onmiddellijk verbod op boomkorvisserij in Noorse wateren, waar met name Nederlandse en Belgische bokkers per direct de dupe van zijn. Lopez daarover: ,,Brexit is, ondanks alle nadelige effecten voor de EU-visserijvloten, technisch gesproken goed verlopen. Als de Britten iets doen ten nadele van ons kunnen we ze aan de hand van het afscheidingsverdrag daarop aanspreken en maatregelen nemen. Maar met Noorwegen is het lastiger om tot overeenstemming te komen.’’
Het wreekt zich volgens Lopez dat Noorwegen een sterke politieke wil heeft met betrekking tot visserij, en Brussel niet, en dat de Europese Commissie met haar DG Mare geen kracht uitstraalt ten opzichte van Noorwegen.
De EU zou Noorwegen moeten aanspreken op hun ‘ontrouw’. ,,Noorwegen is een belangrijke partner van de EU, een goede buur. Het exporteert voor miljarden aan vis naar ons, zonder tarieven, en stelt daar minieme toegang tot hun viswateren tegenover. Noorwegen moet de EU serieus nemen. En de EU moet zeggen: ‘Respecteer ons, anders worden jullie een derde land’.’’
Hollandse Nieuwe
Lopez (47) studeerde International Affairs en had nooit gedacht in de visserij werkzaam te worden. Maar direct al bij zijn eerste internationale opdrachten in Argentinië en later in Namibië kwam hij midden in de sector terecht. Sinds 2005 is hij werkzaam voor rederij Pesquera Ancora in het Spaanse Vigo, waar hij inmiddels algemeen directeur is. De rederij heeft de in 2015 opgeleverde witvistrawler 3a VI-5-1-18 ‘Lodairo’ in de vaart.
Lopez heeft sterke banden met Nederland. Zijn moeder is Nederlandse (vandaar de achternaam met ook de naam van de moeder, gebruikelijk in Spanje). Daarom en omdat hij vaak op familiebezoek was en is in Nederland spreekt hij Nederlands, kent vissersplaatsen als Katwijk en Urk goed van vakanties en vriendschappen van zijn ouders en houdt naar eigen zeggen erg van alle oer-Hollandse specialiteiten als Hollandse Nieuwe en gerookte paling. Ook beroepshalve is hij verbonden met Nederland. In de rederij waarvan hij directeur is nemen het Katwijkse Parlevliet & Van der Plas en het IJslandse Samherji elk voor 50 procent deel.
Onder meer als voorzitter van de Asociación Nacional de Bacaladeros, de Spaanse associatie van kabeljauwvissers, is hij betrokken bij de bodemvisserij. En ook door de ‘Lodairo’. Die is na het bezoek aan IJmuiden begin dit jaar, voor onder meer het installeren van een nieuwe fileerinstallatie, niet naar de noordelijke viswateren gegaan. Vanwege tekort aan kabeljauwquotum in het hoge noorden – Noorwegen zit ook hier dwars - is de aandacht tijdelijk verlegd naar inktvis in het zuidwestelijk deel van de Atlantische Oceaan. Het is voor de tweede keer dat de ‘Lodairo’ een dergelijke inktviscampagne doet. Over enkele maanden zal de witvis in het hoge noorden weer het doel zijn.
Action Plan
Vorig jaar startte de Europese Commissie een gerichte raadpleging (targeted consultation) met betrekking tot het komende actieplan om de visbestanden in stand te houden en mariene ecosystemen te beschermen. Het actieplan is aangekondigd in de EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030 en is gepland voor goedkeuring in het voorjaar van 2022. Het zal volgens de EC bijdragen aan de Europese Green Deal door de visserij duurzamer te maken en de mariene ecosystemen en hun biodiversiteit te beschermen. Het actieplan vormt ook een aanvulling op het onlangs aangenomen rapport over de implementatie van de Regeling technische maatregelen 2019.