RaboResearch over mondiale aquacultuur
Prijs zalm en garnalen stijgt
UTRECHT - De wereldwijde vraag naar vis en schaal- en schelpdieren stijgt naar verwachting ook in de eerste helft van 2022, en daarbij blijven de prijzen hoog. Het aanbod van zalm is krap, maar dat van garnalen neemt toe. Er is één belangrijk voorbehoud bij deze verwachtingen, namelijk dat Omikron de wereld niet nog langer op slot houdt. Ook dit jaar blijven de productiekosten hoog als gevolg van de gestegen vracht-, voedergrondstoffen-, arbeids- en energieprijzen. Dit blijkt uit onderzoek van de Rabobank met een Global Aquaculture Update voor de eerste helft van 2022.
,,Ondanks de groei van de zalmproductie in Chili zal door het lagere aanbod uit Noorwegen het mondiale aanbod van zalm in de eerste zes maanden van 2022 afnemen’’, aldus Gorjan Nikolik, senior analist Vis, schaal- en schelpdieren bij de Rabobank. ,,Als de algenbloei in Chili toeneemt kan dat het aanbod nog krapper maken. Deze omstandigheden zorgen voor hoge prijzen, gezien de verwachte sterke vraag.”
Als de kosten niet verder stijgen, groeit het aanbod van garnalen in de eerste helft van 2022 waarschijnlijk verder. Nikolik: ,,Dit dankzij de goede vraag en de marktprijzen. Wij verwachten dat Ecuador en India, de twee grootste garnalenproducenten, de groei van 2021 zullen voortzetten. Dat betekent opnieuw een halfjaar met een recordgroei van het aanbod.’’
De Peruaanse productie van vismeel blijft in de eerste helft van 2022 naar verwachting op het hoge niveau van 2021. Dat wil zeggen zolang de weercondities aanhouden. Het aanbod uit Europa en de Verenigde Staten neemt toe, maar dit heeft slechts een kleine impact op het totale mondiale aanbod van vismeel. De vraag kan in de eerste helft van 2022 wat dalen door afgenomen vraag uit China en de iets scherpere sojameelprijzen.
Zalmsector vooruit
De zalmsector komt als winnaar uit de bus tijdens de woelige corona-pandemie, met name doordat deze vis meer thuis wordt gegeten. En dat zal in 2022 niet afnemen. ,,Voor de eerste helft van 2022 verwachten we echter een krapte in het aanbod. Dit komt vooral door de lagere aanvoer uit Noorwegen. Gecombineerd met de toenemende vraag zorgt dit ervoor dat de recordprijzen aanhouden.”
De Noorse zalmproductie kende een verrassend sterk 2021, met een onverwacht hoge groei van 10,9 procent als gevolg van bijzonder goede groeiomstandigheden. In 2022 zal dit niet het geval zijn en groeit het aanbod van zalm vanuit Noorwegen met slechts 1 tot 2 procent, terwijl het in de eerste helft van dit jaar zelfs krimpt.
Toen de coronapandemie begin 2020 uitbrak was er in Chili juist een hele hoge diepvriesvoorraad opgebouwd. De prijs voor Chileense zalm ging toen omlaag, waarna de Chileense producenten de zalmkweek omlaag schroefden. Voor dit jaar verwacht de Rabobank herstel met een productiegroei van 3 tot 4 procent. Maar nu er geen zalmvoorraad meer is, wordt er netto een krimp in het Chileense aanbod van zalm verwacht. Verdere productiegroei zal volgens Nikolik enkele jaren in beslag nemen. Nikolik geeft ook een winstwaarschuwing af: ,,Mocht de algenbloei in deze regio verergeren, dan zal de Chileense aanvoer in de eerste helft van dit jaar minimaal zijn.”
Garnalenkweek klaar
voor sterke groei
De garnalensector heeft een veelbelovend jaar achter de rug en is klaar om door te groeien. In de eerste helft van 2022 zullen de Verenigde Staten, de Europese Unie en China de vraag aanjagen. ,,Daarbij verwachten we dat alle belangrijke exporteurs hun aanbod opvoeren”, aldus Nikolik. ,,Ondanks de hogere kosten maken de hoge prijzen de garnalenkweek zeer winstgevend. Dit is bevorderlijk voor de groei van het aanbod. Zelfs als de prijzen begin 2022 wat omlaag gaan, verwachten wij dat het aanbod nog steeds sterk blijft toenemen. Momenteel zijn er geen nieuwe ziektes die dit kunnen veranderen.”
De vraag naar garnalen steeg het afgelopen jaar flink vanuit de Verenigde Staten en Europa en het geleidelijke herstel in China. Als de coronapandemie blijft afnemen, zal de vraag ook in 2022 groeien en de garnalenindustrie daarmee stimuleren. Voor alle belangrijke exporteurs was 2021 een goed jaar. Ecuador viel daarbij het meest op, met een jaarproductie van meer dan een miljoen ton. Ook India en Vietnam lieten zeer sterke exportgroeicijfers zien, ondanks problemen aan de aanbodzijde gedurende het hele jaar.
Vismeel
Vanwege de hoge prijzen van grondstoffen blijven de prijzen van vismeel ook in 2022 hoog, maar de afnemende vraag uit China kan dit temperen. ,,Dit zal leiden tot een evenwichtige markt in de eerste helft van 2022. Ook zien we in deze periode geen wezenlijke stijging van het aanbod vanuit Peru. Alleen Europa vertoont een kleine opwaartse beweging.''
Peru was in 2021 de belangrijkste drijvende kracht achter de vismeelproductie en zag zijn aanbod sterk groeien. Aangezien er gunstige klimaatomstandigheden worden verwacht voor ten minste de eerste helft van 2022, kunnen vergelijkbare productieniveaus worden bereikt als vorig jaar. Europa, de Verenigde Staten en Zuid-Afrika kenden in 2021 daarentegen een lagere vismeelproductie. ,,Voor 2022 verwachten wij een herstel van het aanbod in Europa en de VS, aangezien de quota voor bepaalde vissoorten hier zijn verhoogd. Dit herstel zou moeten leiden tot een kleine toename van het mondiale aanbod, maar alleen als Peru zijn hoge productieniveau handhaaft.''
VERDER OP ZEE
De geavanceerde en kapitaalkrachtige zalmindustrie zwengelt schaalvergroting in visweek verder op zee aan. Dit is met name het geval in Noorwegen, dat bijna 50 procent van de Atlantische zalm in de wereld produceert. Tegelijkertijd is China – 's werelds grootste aquacultuurindustrie – een centrum van offshore viskweek aan het worden, door beperkte ruimte dicht langs de kust en het streven van de overheid naar zelfvoorziening.
Wetgeving kan de stap naar offshore aquacultuur in de weg staan of juist aanmoedigen, aldus de Rabobank vorig najaar in een rapport. Kleinere landen en landen met directe overheidssteun zijn wat jurisdictie betreft duidelijk in het voordeel.
Kweek verder weg op zee kent extra operationele risico's. Daartegenover staan ook voordelen, zeker ook voor het welzijn van de vissen. Bovendien komen in een offshore omgeving weinig (of geen) parasieten voor. Daarom zijn er minder of geen bestrijdingsmiddelen en medicatie nodig.
De Rabobank voorspelt dat op termijn offshore aquacultuur de belangrijkste kweek wordt.
