Onderhandelingen op drie podia, nauwelijks meer spanning in de Visserijraad

Vangstquota deels weer voorlopig

15 december 2021, 13:54

BRUSSEL - De lidstaten van de Europese Unie (EU) hebben dinsdag een akkoord bereikt over de vangstmogelijkheden voor 2022, deels definitief en deels voorlopig. Voor de met het Verenigd Koninkrijk gedeelde visbestanden – waaronder tong, langoustines, tarbot/griet en rog - zijn tijdelijke afspraken gemaakt voor de eerste drie maanden van 2022. 

Als gevolg van de Brexit vinden er op drie podia onderhandelingen plaats: tussen de EU en het VK, tussen de EU, het VK en Noorwegen en tussen de EU en Noorwegen. Daarmee is de spanning uit de jaarlijkse Decemberraad verdwenen.

Vorige week was er al wel een akkoord tussen de EU-VK-Noorwegen over de gezamenlijke beheerde bestanden. Conform het ICES-advies gaat de TAC Noordzeeschol met 15 procent omlaag. Voor kabeljauw is een roll-over overeengekomen, terwijl de biologen een nieuwe korting hadden geadviseerd. 

De wijting-TAC in de Noordzee gaat met 25 procent omhoog. Toch teleurstellend, want het wetenschappelijk advies voor deze rondvis was een enorme stijging van 236 procent. Het VK blijkt aangedrongen te hebben op een beperkte verhoging in verband met de relatie met kabeljauw, de EU is daarin meegegaan.

25 tot 85 procent

Omdat er nog geen akkoord is met het Verenigd Koninkrijk zijn tijdelijke vangstmogelijkheden vastgesteld om ervoor te zorgen dat de vissers in ieder geval na de jaarwisseling kunnen blijven vissen. Er zijn tijdelijke afspraken gemaakt voor onder andere tong, zeebaars en tarbot. De lidstaten hebben ingestemd om voor de meeste vissoorten 25 procent van de vangstmogelijkheden (TAC’s) die golden in 2021 vast te stellen voor het eerste kwartaal van 2022.

Nederland heeft gepleit voor verhoogde, tijdelijke vangstmogelijkheden voor enkele bestanden. Dit was nodig omdat het percentage van 25 procent voor deze bestanden kan leiden tot het niet meer kunnen vissen op andere soorten omdat het quotum voor deze soort is bereikt (verstikkingsproblematiek). Dit heeft ertoe geleid dat voor enkele bestanden 40 tot 85 procent in het eerste kwartaal benut kan worden, zoals wijting (Kanaal), roggen en horsmakreel. Zodra er een akkoord is met het VK worden deze tijdelijke vangstmogelijkheden omgezet naar definitieve vangstmogelijkheden.

De laatste informatie is dat de TAC voor Noordzeetong conform het ICES-advies met 28 procent omlaag gaat, voor tarbot/griet met 15 procent daalt en voor Noorse kreeftjes met 24 procent omhoog gaat. Voor zeebaars is in januari voor de kotters een maandquotum van 320 kilo afgesproken.

Pelagisch

Ook de vriestrawlers moeten het net als in 2021 ook voor het eerste kwartaal van 2022 doen met voorlopig berekende en toegekende quota. PFA-voorzitter Gerard van Balsfoort spreekt van een onhandige en onzekere situatie voor 2022.

En ook voor een aantal pelagische soorten waarbij de visserij zich concentreert in het eerste kwartaal wordt een hoger percentage dan 25 procent uitgedeeld aan de lidstaten, tot zelfs 100 procent voor bijvoorbeeld blauwe wijting.

Los van deze tegenvaller zijn de TACs en quota voor de pelagische sector als volgt vastgesteld: blauwe wijting -19%, Noordzeeharing +20%, westelijke horsmakreel -12,6%, Noordzeehorsmakreel -36%, makreel -7% en zilversmelt +212%. Tegelijkertijd vinden er voor 2022 verdergaande Brexit-gereateerde quotumoverdrachten (dus extra kortingen) plaats voor makreel, Noordzeeharing, Noordzeehorsmakreel en blauwe wijting.

De Raad duurde langer dan gepland, vanaf zondag tot dinsdagochtend. Dat kwam vooral doordat een bilateraal akkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk uitbleef. Er werden vangstlimieten vastgesteld voor meer dan tweehonderd commerciële visbestanden in de Noordzee, Atlantische Oceaan, Middellandse Zee en Zwarte Zee. In de Middellandse Zee worden de bodem- en longlinevisserijen verder beperkt en komen bijvoorbeeld vangstbeperkingen voor bepaalde soorten garnalen, in de Zwarte Zee worden onder meer tarbot en sprot verder gereguleerd.

Minister van Landbouw Jože Podgoršek van Slovenië, het land dat momenteel voorzitter is van de EU en de vergadering leidde: ,,De overeenstemming van vandaag is het resultaat van hard werk en goede wil van alle kanten. Het stelt ons in staat om de visbestanden op duurzaam niveau te houden en tevens om de Europese visserijvloten te beschermen.’’

Paling

Tijdens de Visserijraad zijn ook Europese maatregelen voor de aalvisserij aangescherpt om de verplichte gesloten periode te koppelen aan de migratieperiode van de aal, in lijn met wat Nederland al doet met een vangstverbod in de maanden september, oktober en november.

Het gaat niet goed met de aal in Europa, en afgelopen najaar adviseerde ICES tot schrik van de sector een totaal vangstverbod. De Europese Commissie heeft aangegeven begin 2022 verder in gesprek te gaan met de lidstaten over verdere maatregelen voor paling. Daarbij heeft Nederland aandacht gevraagd voor oplossingen voor vismigratieknelpunten.