Friese walvisvaarders en garnalenvissers in de picture

NES – Nog de hele maand september is in de Theaterkerk Nes de tentoonstelling ‘De traanjagers’ te zien en te beleven. 

De tentoonstelling over de walvisvaart en de biologie van de walvis werd vorige week vrijdagmiddag 1 september geopend door Anne-Goaitske Breteler, schrijfster van het boek ‘De traanjagers’, en actrice Anna Drijver, met wie Breteler samen een Podimo-podcast maakte over hetzelfde thema. Samen hesen ze, onder toeziend oog van vele belangstellenden, waaronder enkele voormalig walvisvaarders, de speciale vlag in top.

Zaterdagmiddag kwamen de Friese oud-walvisvaarders Durk van der Veen (1939) en Douwe Keizer (1940) aan het woord in een radio-uitzending van De Publieke Tribune op NPO 1, met schrijfster Breteler. Beiden waren in de periode 1959-1963 elk twee jaar aangemonsterd op de M.S. Willem Barendsz II. Ze zijn er redelijk nuchter onder gebleven, maar merken uiteraard ook dat de publieke opinie over hun rol in de geschiedenis is veranderd: van hardwerkende walvisvaarders in de wederopbouwperiode van Nederland worden ze nu gezien als meedogenloze jagers op met uitroeiing bedreigde zeezoogdieren.

Garnalenvisser Henk Buitjes (ZK 37) trok in de uitzending de parallel met de situatie waarin de garnalenvisserij zich nu bevindt: een volgens Buitjes (tiende generatie) duurzame garnalenvisserij die zo vanzelfsprekend was en zo verbonden met de Friese en Groningse kusten is de gebeten hond geworden. ,,We zijn nu boemannen die de natuur verstoren, moeten ons steeds verdedigen en doen niks meer goed tegenwoordig’’, aldus Buitjes, die ook moet vaststellen dat de Noordzee steeds meer een industriegebied wordt en dat vroegere medestanders in de strijd daartegen nu tegenover de garnalenvisserij staan. ,,Het proces om een vergunning te krijgen wordt steeds moeilijker. Er komen steeds meer bezwaren van steeds meer clubjes.’’

Directeur Anke Bijlsma van de Theatherkerk Nes, naar eigen zeggen heel close met de visserij, is getroffen door de woorden van Buitjes en denkt aan een vervolgexpositie over de huidige (garnalen)visserij.

Naast de tentoonstelling zijn er op verschillende momenten lezingen en optredens (zie ook www.theaterkerknes.nl). Bezoekers van de tentoonstelling kunnen op vertoon van hun entreebewijs deelnemen aan het walvisvaarderscafé in Café De Bûnte Bok in Ljussens op 24 september. Let hierbij op: er zijn een beperkt aantal plekken en aanmelden is noodzakelijk.

De Bûnte Bok, waar vroeger veel walvisvaarders kwamen, is op zaterdag 16 september speciaal eerder geopend voor belangstellenden voor de muurschildering van de Willem Barendsz, die dit jaar vijftig jaar oud is. Van 13.00 tot 17.00 uur is de muurschildering hier te bekijken.