Mosselzaad oogsten vanaf longlines

HARLINGEN – Mosselkwekers zijn deze zomerweken volop ingevangen zaad van hun diverse mzi’s aan het oogsten. Nico Laros maakt een afspraak met de YE 157, terug van vakantie vaart hij een dagje mee de Waddenzee op om mooi mosselzaad van hun touwen te halen.

Net als de zon de horizon aantipt, sta ik om 06.00 uur te wachten op de Tjerk Hiddessluis te Harlingen. Vanaf de Koningsbrug komt de YE 157 ‘Cornelia’, een forse mosselkotter van ruim 40 meter, bouwjaar 1998, door het Van Harinxmakanaal aangevaren. De bemanning is vannacht om 03.15 uur al met de auto vanuit Yerseke vertrokken naar Harlingen.

Flip Sinke

Ik ben maandag 21 augustus te gast bij schipper Flip Sinke om van nabij het oogsten van mosselzaad vanaf de longlines in de Waddenzee mee te maken. Na het verlaten van de Harlinger haven varen we via de Boontjes, Doove Balg en Texelstroom naar de locatie Burgzand, gelegen onder de rook van Texel.

De 48-jarige schipper Flip kende ik al toen hij tot 1996 nog schipper was op het kokkelschip YE 101. Via de YE 3 en YE 89 is hij in het najaar van 1999 op de YE 157 terechtgekomen. Flip is een schoonzoon van Lambrecht Nieuwenhuize, die ik vandaag aan boord ook na jaren weer ontmoet. Over hem schrijf ik apart nog het een en ander.

Precisiewerk

Om 9.30 uur liggen we aan de longlines en kan het oogsten, na enige opstartprobleempjes, beginnen. De drijvers zijn inmiddels zo zwaar geworden dat ze onderwater liggen, even zoeken met een dregje dus. Het invaren tussen de drijvers en de stalen paalankers, waar het schip maar net tussen past, is precisiewerk. Maar het gaat vlekkeloos.

Sinds 2012 oogst de YE 157 aan beide kanten van het schip. Met haken worden de longlines opgepakt. Daarna worden de invangtouwen, die vol zitten met mosselzaad, binnenboord gehesen. Dit mosselzaad is zich medio mei/juni als mossellarve aan de touwen gaan hechten en inmiddels al uitgegroeid tot een mosselzaadje van 1 tot 2,5 centimeter.

Drie lijnen

Vrijwel alles gaat mechanisch en veel handkracht komt er niet aan te pas. Het touw met mosselzaad wordt via een geleidewiel door een klein gat getrokken. Het meeste mosselzaad laat dan al los, maar met roterende flappen en borstels wordt het laatste van de touwen gehaald. Hierna wordt de vangst via een transportband naar het achterruim getransporteerd.

Het schoongemaakte touw wordt gelijk opgeslagen in grote kunststof kratten. Jesse en Freek geleiden, net als vroeger de reepschieters op de haringloggers, de schone touwen in die kratten; gereed voor volgend jaar.

Om 14.00 uur raakt het achterruim vol met 700 mosselton prachtig schoon mosselzaad van circa 1.200 stuks in een groenteblikje. Daarna nog 400 mosselton zaad in het voorruim. Totaal worden deze dag bijna drie ‘lijnen’ geoogst met circa 16.000 meter touw. Dit mosselzaad wordt na middernacht met ‘hoop op zegen’ weer uitgezaaid op een mosselperceel in het Biergat nabij Terschelling.

Voordat deze mosselzaadjes als mosselen in de verpakking voor de consument zitten, zijn er nog heel wat handelingen nodig. En zeker ook nog net zoveel bedreigingen, maar daarover later meer.

Nico Laros

Na een arbeidzaam leven op zee als visserman en opziener nam Nico Laros (67) vorig jaar zomer afscheid van de Waddenunit. Door de mosselsector werd hij bij zijn afscheid speciaal in het zonnetje gezet. Laros schrijft een serie over het jaarrond werken met mosselzaadinvanginstallaties.