Dagboek van een Visserman - Week 21 - 2023

We hadden het plan opgevat om in week 15 op maandagochtend te vertrekken richting zee, maar omdat het erg guur was en de weersvoorspelling voor de komende 24 uren weinig verbetering liet zien, stelden we ons vertrek met een etmaal uit.

Op dinsdag 11 april vertrokken we om 17.45 uur uit Cuxhaven. Het was net hoogwater geweest, zodat we het afgaande tij mee hadden, wat zorgde voor een flinke snelheid en een in verhouding laag brandstofverbruik. Zuidoost van het Takkegat lieten we de netten vieren, waarna we richting de stenen van Helgoland visten. De vangst was vrij constant: 60 tot 80 kilogram en ook overdag bleven we dit het eerste etmaal vangen. Het water was lekker aan de kleur, wat waarschijnlijk was veroorzaakt door de harde, stormachtige wind van de laatste dagen. Geleidelijk aan visten we iets noord in, richting de Amrumbank en de Kompasroos, waar de garnalen erg mooi van stuk waren. De garnalen die, na het legen van de staarten, in de opvangbakken lagen, kwamen na het zeef- en kookproces bijna allemaal in het ruim terecht; praktisch geen ziftsel dus.

Al naar gelang dat de week vorderde en het weer steeds mooier werd, kwam er steeds minder kleur aan het water, wat weer z’n invloed had op de vangst. Via de Holzknobs en de Teeknobs visten we aan het eind van de week richting de Katwijker. Hier deden we nog een paar leuke trekken van 80 kg, waarna we de nacht ingingen voor 60 en wederom 80 kg.

De volgende dag liet een geheel ander beeld zien. Op hetzelfde visbestek als de vorige dag was het nu ‘dood katoen’. Wat we ook deden en waar we ook visten; bij de Katwijker, de prutkuilen of op de drie mijl van Duitsland, het bleef zuinig. Na de kost en het afwassen van de vaat gingen we snel halen, waarna Alfred de kooi in dook en ik de eerste nachtwacht op me nam.

Het was een mooie rustige avond, de garnalen lagen koud te worden in het ruim, verse koffie stond te pruttelen en ik had net een cd van Alison Krauss opgezet, toen er om ongeveer 22.00 uur een app bericht binnen kwam op m’n telefoon. Het was van Johan Nooitgedagt, de voorzitter van de Nederlandse Vissersbond. ‘Weer lekker opbouwend bezig in je dagboek Visserijnieuws Buitjes. Vooral blijven pissen op de mensen die nog voor je werken. Is het niet verstandiger om je vrouw de dagboeken te laten schrijven?’ las ik met verbazing. Ik twijfelde of ik hierop moest antwoorden, maar ik besloot toch hierop te reageren. ,,Ik ben blij dat je m’n dagboekverhaal leest, maar doe er ook eens iets mee, in plaats van wat zitten te mopperen op een zaterdagavond”, schreef ik terug. De volgende dag kreeg ik nog een bericht, maar ik besloot het verder te laten voor wat het was. Ik moest echter wel denken aan een onderdeel uit het plan van Martin Scholten, waarbij we elkaar moeten kunnen aanspreken als er iets niet goed gaat. Dit ‘aanspreken’ zal nog een hele kluif worden als er op deze manier wordt gereageerd.

Via de Boomerang, de Bananenbankjes en het wrak van Boeree visten we richting het Rütegat, waarna we op maandag 17 april om 08.00 uur richting Büsum voeren om op de vrachtwagen te lossen. Terwijl ik wachtte op de olieboer om gasolie te laden, ging Alfred in de kotterbus van Jan Voss (SD 19 ‘Cap Arkona’) naar een winkel om nog wat proviand (onder andere Bratwurst) in te slaan.

Rond 14.30 uur gooiden we de touwen los voor een volgende visreis tot vrijdag 21 april. We willen dan met de kotter naar Lauwersoog voor groot onderhoud, een droogzetting en diverse inspecties en keuringen.

Ook gaan we in mei met de gehele familie enkele weken naar Thailand, omdat onze jongste dochter daar wil trouwen met haar Dave uit Nieuw- Zeeland. In onze familie dachten velen dat ze op Schiermonnikoog wilden trouwen, omdat dit eiland in Groningen vaak ’t Aailand (spreek uit als Thailand) wordt genoemd, maar de locatie bleek toch echt het land in Zuidoost-Azië te zijn.

Tijdens het stomen naar ons visbestek, kreeg Alfred de kilogrammen door van de laatste lossing: 2.646 kilogram, met een ziftselpercentage van 1,9%. Een mooi reisje!

Dat onvoorspelbaarheid één van de onderdelen van het vissersambacht is, bleek al zeer snel. Overal waar we de netten lieten zakken was het schraal tot zeer schraal. Norderpiep, Süderhever, Mittelhever, Alte Hever, Eider, Takkegat en al die andere zeegaten hadden overdag mooi dik water, maar ondanks dit dikke water bleven de zakken leeg. In de nacht was het niet veel beter, zodat we op donderdagmorgen 20 april, nadat we nog een dagtrek hadden gedaan, besloten de tuigen aan dek te zetten en richting Lauwersoog te stomen.

We kwamen donderdagavond aan in de haven en losten de vangst (885 kg en 2,6% ziftsel) op vrijdagmorgen bij Visafslag Lauwersoog. Nadat we de kotter weer eens een flinke sopbeurt hadden gegeven zochten we een plekje aan één van de drijvende steigers in de haven van Lauwersoog.

Handschoenen

Ik had tussen 13.00 en 14.00 uur afgesproken met Eileen Blackmore uit Zoutkamp en Simone Larabi uit Groningen, die bezig zijn met het ontwikkelen van een duurzaam alternatief voor de oranje striphandschoen. Mede door z’n vorm en kleur, vallen deze handschoenen erg op in het gevonden zwerfvuil langs de Nederlandse kusten. Als eerste prototype hebben beide ontwerpers een paar handschoenen gemaakt van linnen uit vlas van Noordelijke boeren. De afspraak werd gemaakt dat ik deze handschoenen ga testen en dat er wordt nagedacht over een water- en winddichte versie van dit duurzaam product.

Na het handschoenenverhaal en nog wat kluswerk aan boord, lukte het mij om op tijd te zijn bij de algemene ledenvergadering van Hulp in Nood bij Schierzicht te Lauwersoog. Deze vergadering was weer als vanouds: de onderwerpen waren interessant, de uitleg was goed, de aangekondigde plannen van aanpak waren overeenkomstig de wensen van de leden en Sarah Verroen nam als een soort Heintje Davids nogmaals afscheid als voorzitter.

Prima service Vissersbond

In week 17, de eerste week van de meivakantie, ging Alfred met z’n gezin al richting Thailand, terwijl ik intussen zorg draag voor het laten keuren van de brandblussers, de reddingsvlotten, reddingsvesten en medicijnkist. 

Ook nam ik contact op met Andrea Ras van de Nederlandse Vissersbond omdat de geldigheidsduur van m’n vaarbevoegdheid en m’n monsterboekje bijna verlopen waren en er dus nieuwe moeten worden aangevraagd. De service om deze aanvragen te doen is prima bij de Nederlandse Vissersbond/Ursa Major en zorgt in ieder geval voor minder stress en ergernis dan toen ik de aanvragen zelf deed. 

Voor de verlenging van m’n vaarbevoegdheid moest ik wel de cursus Medical First Aid gaan volgen, waarvoor ik een afspraak heb gemaakt bij De Ruyter Training & Consultancy in Groningen.

Thailand

Op zaterdag 29 april zijn we, net als m’n beide oudste kinderen met hun gezinnen, richting Bangkok, Thailand, vertrokken voor het bijwonen van het huwelijk van onze jongste dochter op Koh Samui, een eiland aan de zuidoostkust van Thailand. Door m’n vrouw en dochter was ik al meerdere malen aangesproken dat er wel van mij verwacht werd dat ik in vol ornaat zou verschijnen, dus niet met klompen, geitenwollen sokken, spijkerbroek en houthakkersboezeroen. Week 17 was dus niet alleen een week voor het regelen van diverse zaken voor de ZK 37, maar ook een week om te zorgen voor passende kleding, waar we (m’n vrouw, m’n dochter en ik) ons in konden vinden.

Na een reis van 12 uur kwamen we op zondag aan in Bangkok, waar we eerst een paar dagen zijn gebleven. Tijdens een fietstocht met Ko van Kessel fietstours, kregen we een goede indruk van deze miljoenen stad.

Thailand is een land in ontwikkeling en dat zie je ook duidelijk in de hoofdstad. Glanzende flatgebouwen naast één- of tweekamerhutjes, die je nog net geen krot kan noemen. Maar overal, ook in de armste wijken, elektriciteit, wifi, stromend water en riolering en ook het huisvuil wordt in heel Bangkok iedere nacht van de straten opgehaald, zodat het, ondanks wat zwerfvuil, geen smerige stad genoemd kan worden.

Wel een stad met een geur, want al het afvalwater wordt ongezuiverd geloosd op de kanalen en de Chao Phraga , de rivier die door Bangkok stroomt. Maar dit water is ondanks z’n geur geen dood water; integendeel, het bruist van het leven. Karpers en meervallen (pangasius) laten het water soms kolken en borrelen als was het een viskwekerij en ook zwemmen er honderden varanen (grote hagedissen) door de kanalen en rivieren van de stad, op zoek naar alles wat maar eetbaar is.

Ook de luchtkwaliteit is van een andere orde dan onze Groninger lucht. Auto’s, brommers en tuktuks braakten hun uitlaatgassen zonder katalysator of roetfilter de lucht in van een stad die, net als New York, nooit slaapt en waar op iedere hoek van de straat, op ieder uur van de dag, wel iemand staat te koken, wokken, bakken of grillen, zodat het pallet aan geuren in Bangkok alle kanten op vliegt. Streetfood is overal, net als de markten met groente, fruit, vlees en vis. Soms supervers, maar soms deed het de wenkbrauwen ook fronsen: zonder koeling in 30 graden.

Gekoeld of niet gekoeld, vis, garnalen en inktvis zie je overal en wordt ook veel gegeten in allerlei vormen: gebakken, gefrituurd of gestoomd en ook in gedroogde vorm of als vissaus. Vooral langs de kust is nog veel vis echt wildvang, zoals red snapper, baracuda, white snapper en inktvis. Baramundi echter komt in bijna alle gevallen uit een viskwekerij, net als heel veel garnalen en de zoetwatervissen pangasius en Ruby Fish (rode hybride tilapia).

Naast vlees en vis kwamen we ook insecten tegen als eiwitbron voor menig Thai. Gedroogde of gefrituurde krekels, sprinkhanen, schorpioenen of maden van de Palmboom worden gegeten met gestoomde rijst of gekookte glasmie, samen met een flinke scheut vissaus. Al die heerlijke geuren van diverse soorten streetfood deden mij zin aan eten krijgen. Maar op dag twee van mijn verblijf in Thailand kwamen m’n darmen hevig in protest tegen iets wat ik had gegeten of gedronken. Vanaf dat moment waren Norit en Imodium m’n beste vrienden.

Na ons verblijf in Bangkok reisden we door naar het eiland Koh Samui, waar het huwelijk zou gaan plaats vinden. Het resort, wat onze dochter Janneke voor ons had gereserveerd, was paradijselijk en de plechtigheid, waarbij ik de bruid naar het altaar mocht begeleiden, was zeer emotioneel.

Wat mij betreft hadden we daags na de huwelijksvoltrekking wel weer naar huis kunnen gaan, maar m’n vrouw had nog een dikke week extra geregeld, met diverse uitstapjes naar onder andere het Ang Thong National Marine Parc, waar we konden snorkelen en varen met een longtail boat met z’n typische buitenboordmotor; Khao Soc National Parc met overnachting in het oerwoud en de Kwai rivier, waar we een indruk kregen van het leed en de wreedheden tijdens de aanleg van de Birmaspoorlijn. De laatste nacht voor ons vertrek op zondag 14 mei, verbleven we in een B&B in Bangkok, waar de eigenaresse ons een ontbijt gaf om nooit te vergeten. Allerlei Thaise heerlijkheden werden op tafel gezet met als hoogtepunt Sticky Rice met gele mango. Dit gerecht deed me denken aan de dikke rijstepap welke wij eten met bruine suiker en gebakken vis.

TDL

Alfred was iets eerder vertrokken richting Thailand, maar was ook iets eerder thuis. De kotter had intussen bij NG Shipyards op de wal gestaan voor knippen en scheren, terwijl de mannen van TDL wat laswerk in de voorpiek verrichten. Dit was afgesproken met de inspecteur van IL&T en stond voor dit jaar dan ook ingepland. Verder waren er weinig bijzonderheden, behalve dat het roerlager kapot was. Hiervoor werd een nieuwe besteld, die in week 20 geplaatst werd door Imme van Oosterom; de jongste, maar o zo handige medewerker van TDL.

Omdat de visserij op garnalen zeer schraal is en ik m’n Medical First Aid ook in week 20 of 21 moest doen, besloten we om verder te gaan met verven en onderhoud plegen aan het schip, zodat we klaar zijn voor de viering van Vlaggetjesdag in Zoutkamp op Pinkstermaandag en ook klaar zijn voor een nieuw garnalenseizoen.

Henk Buitjes, ZK 37