Zwartvis omlaag, rondvis omhoog

IJMUIDEN – Om bestanden gezond te houden adviseert de Internationale Raad voor Onderzoek der Zee (ICES) komende jaar de TAC’s voor tong, tarbot en griet te verlagen. Rondvisbestanden als kabeljauw en wijting zitten in de lift en vangsten kunnen wat de wetenschap betreft omhoog.

Gisteren – donderdag 30 juni – werden op het ministerie van LNV in Den Haag de vangstadviezen voor 2023 door Wageningen Marine Research gepresenteerd. Besluitvorming daarover is in december in de Europese Raad van Visserijministers.

ICES geeft op verzoek van de Europese Commissie, het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen advies over de maximale hoeveelheden die gevangen mogen worden. Het Europese beleid heeft als doel om de visserijdruk zo te reguleren dat de maximaal duurzame oogst (MSY, ‘Maximum Sustainable Yield’) wordt behaald. Dit is de visserijdruk die leidt tot de hoogst mogelijke oogst van een visbestand op de lange termijn. 

Sterke jaarklasse tong weer lager ingeschat

Het volwassen Noordzeetongbestand wordt geschat op ongeveer 45.000 ton, en zit daarmee boven het MSY-streefniveau (42.838 ton). Sinds 1997 is de visserij op dit bestand sterk afgenomen. Maar de sterke jaarklasse van tong die in 2018 is geboren wordt heel wat kleiner ingeschat dan eerder verwacht. Hierdoor is de verwachte grote bijdrage aan de paaistand nu naar beneden bijgesteld. Op basis van de MSY-benadering adviseert ICES een totale vangst van maximaal 9.152 ton tong in de Noordzee, wat een forse reductie van 40 procent is ten opzichte van de TAC voor dit jaar.

Scholstand groeit verder

In 2022 is het model voor de bestandsschatting van schol opnieuw geëvalueerd. Met de nieuwe inzichten wordt het aandeel oudere vis naar beneden bijgesteld. Het scholbestand in de Noordzee en het Skagerrak fluctueert net onder de 1 miljoen ton, en bevindt zich ver boven het MSY-streefniveau. De visserijdruk bevindt zich onder het MSY-streefniveau sinds 2007. Door een sterkere jaarklasse uit 2018 en een lage visserijdruk (de TAC wordt nog niet voor de helft benut) zal het scholbestand naar verwachting nog verder toenemen de komende jaren. ICES adviseert op basis van de MSY-benadering een totale vangst van maximaal 150.705 ton schol voor de Noordzee en het Skagerrak.

Tarbot gezond, maar historisch lage aanwas

Het tarbotbestand bevindt zich sinds 2013 boven het MSY-streefniveau, en is de laatste drie jaar stabiel rond de 8.600 ton. De visserijdruk ligt al tien jaar rond het MSY-streefniveau. De sterke jaarklassen 2019 en 2020 worden nu wat lager ingeschat. Bovendien wordt een historisch lage aanwas in 2021 verwacht. ICES adviseert op basis van de MSY-benadering een totale vangst van maximaal 2.432 ton tarbot in de Noordzee. 

Griet gezond, maar bestand neemt wel af

Voor griet zijn er onvoldoende gegevens om een uitgebreide bestandsschatting uit te voeren. Het vangstsucces van griet door Nederlandse boomkorkotters sinds 1995 wordt genomen als maat voor de ontwikkeling van het bestand. Deze tijdserie geeft aan dat het bestand sinds 2015 afneemt. Het bestand bevindt zich echter al sinds 1998 boven het MSY-niveau. De visserijdruk is op MSY-streefniveau. ICES adviseert vanaf 2022 volgens een verbeterde methodiek voor gegevensarme bestanden. Dit betekent dat er in 2022 in de Noordzee, Kattegat, Skagerrak en in Het Kanaal maximaal 1.315 ton griet mag worden gevangen. 

Griet en tarbot worden onder een gezamenlijke TAC beheerd. ICES adviseert echter om op soortniveau te beheren om overbevissing van een van de soorten te voorkomen. De gezamenlijke TAC is dit jaar 5.487 ton, de adviezen voor beide soort opgeteld komen uit op 3.747 ton, een verlaging van ruim dertig procent.

Kabeljauw voorzichtig in de lift

Het kabeljauwbestand wordt geschat op 43.000 ton. Dat is ruim onder het limietniveau van 69.841, maar het blijkt fors te zijn gegroeid afgelopen jaar. Een bestand onder limietniveau heeft een verminderde capaciteit heeft om zich te kunnen voortplanten. Omdat de visserijdruk ook echt fors is afgenomen, wordt zelfs verwacht dat het kabeljauwbestand komende jaar al boven het limietniveau groeit. Ondanks alle maatregelen die genomen zijn, wordt de groei van het bestand nog altijd bemoeilijkt door de lage aanwas van jonge kabeljauw. 

ICES adviseert op basis van de MSY benadering een totale vangst van maximaal 22.946 ton kabeljauw in de Noordzee, Skagerrak en in het oostelijke deel van Het Kanaal.

Wijting neemt toe

Het bestand wijting in de Noordzee en het oostelijke deel van Het Kanaal bevindt zich nu enkele jaren boven het MSY-streefniveau. De visserijdruk ligt al bijna twintig jaar onder het MSY-streefniveau. Dit MSY-streefniveau is door een verbetering in de rekenmethodiek in 2021 naar boven bijgesteld. Het bestand aan volwassen wijting wordt geschat op ruim 283.605 ton. 

ICES adviseert op basis van de MSY-benadering een totale vangst van 110.172 ton wijting. Let wel: de TAC gaat dan wel drie keer over de kop. Vorig jaar werd al een verhoging van 236 procent geadviseerd, maar de politiek in Brussel besloot het toen beperkt te houden tot een stijging van niet meer dan 25 procent.

Zeebaars net boven limietniveau

Het zeebaarsbestand in de zuidelijke en centrale Noordzee, Ierse Zee, Het Kanaal, Bristol Kanaal en de Keltische Zee is boven het limietniveau gegroeid en wordt geschat op 12.384 ton. De visserijdruk is sinds 2013 fors afgenomen, tot ruim onder het MSY-streefniveau. Dit resulteert nu in een groei van het bestand. De aanwas is sinds 2008 laag, wat waarschijnlijk de oorzaak is voor de langzame groei. 

ICES adviseert op basis van de MSY-benadering een totale vangst van 2.542 ton. 

Haring gezond, maar wel afname bestand

Naar schatting zwemt er ruim 1,2 miljoen ton volwassen haring in de Noordzee, Kattegat, Skagerrak en het oostelijke deel van Het Kanaal. Het haringbestand is gezond en bevindt zich al ruim tien jaar boven het streefniveau van de lange termijn duurzame oogst (MSY). 

Wel wordt geschat dat er sinds 2016 een afname van het bestand plaatsvindt. Dit is de uitkomst van een evaluatie (in 2021) van het model waarmee de bestandsschatting wordt gedaan. De hoogte van het bestand is daarom naar beneden bijgesteld. De visserijdruk is laag. 

ICES adviseert voor deze gebieden op basis van de MSY-benadering voor 2023 een haringvangst van 414.886 ton, waarvan 403.813 ton voor menselijke consumptie en 11.073 ton voor de industrievisserij.

Advisering door ICES

ICES heeft voor meer dan twintig visbestanden in de Noordzee advies afgegeven. De Europese Commissie maakt voor een aantal gezamenlijk beheerde bestanden vangstafspraken met Noorwegen en sinds de Brexit nu ook met het Verenigd Koninkrijk. 

Uitnodiging ZOOM-sessie met uitleg en vragen over vangstadviezen

IJMUIDEN - Wageningen Marine Research en het kennisplatform Vistikhetmaar organiseren voor vissers op zaterdagmorgen 2 juli (10:00 tot 11:30 uur) een ZOOM-sessie over de jongste ICES-vangstadviezen. 

In deze online sessie zal bioloog Niels Hintzen de ICES-adviezen in het kort behandelen, waarna er gelegenheid is tot het stellen van vragen. Dit zal zeer laagdrempelig zijn. 

Ook als je geen specifieke vragen hebt zijn vissers en ook andere belangstellenden zeker welkom om aan te sluiten!

De agenda voor zaterdag 2 juli:

09:45 - 10:00: Inloop ZOOM-sessie

10:00 - 10:15: Introductie 

10:15 - 10:30: Samenvatting adviezen 

10:30 – 11:30: Vragen en antwoorden-sessie

Als je er digitaal bij wil zijn, dan graag even aanmelden door een mail te sturen naar info@vistikhetmaar.nl. Dan ontvang je een Zoom-link voor de sessie en een instructie hoe Zoom te gebruiken. 

Probeer iets voor 10:00 in de sessie te komen, zodat eventuele technische uitdagingen op tijd kunnen worden opgelost.