Bij de promotie van de Hollandse Nieuwe in Nederland en Duitsland spelen de traditionele haringdames nog steeds een rol.
(Foto’s: Nederlands Visbureau)
Bij de promotie van de Hollandse Nieuwe in Nederland en Duitsland spelen de traditionele haringdames nog steeds een rol. (Foto’s: Nederlands Visbureau) GOFFE STRUIKSMA

Komst Hollandse Nieuwe weer volop gevierd

Algemeen

SCHEVENINGEN – Na twee keer afstel vanwege coronamaatregelen kan de komst van de Hollandse Nieuwe dit jaar weer volop gevierd worden, inclusief de traditionele veiling van het eerste vaatje en Vlaggetjesdag Scheveningen.

De officiële aftrap van het nieuwe haringseizoen is de traditionele ‘Veiling van het eerste vaatje Hollandse Nieuwe’ in de visafslag van Scheveningen, dit jaar voor de 36ste keer. De veiling is op dinsdag 14 juni. Daags erna, woensdag 15 juni, is de Hollandse Nieuwe weer overal in het land te koop.

In 2020 kwam de gebruikelijke veiling van het eerste vaatje om bekende redenen te vervallen. Als gebaar voor alle inzet is de eerste Hollandse Nieuwe toen aangeboden aan vele helden van de IC-zorg, namens wie Ernst Kuipers (de huidige minister van Volksgezondheid) en Diederik Gommers het eerste vaatje symbolisch in ontvangst namen in het Erasmus MC. Gedurende het intensieve vaccinatie- en testjaar 2021 is het eerste vaatje aangeboden aan de hardwerkende GGD’ers en in ontvangst genomen door de voorzitter van GGD/GHOR, André Rouvoet.

Al in 2020 was beoogd de opbrengst van de veiling van het eerste vaatje te schenken aan Stichting Ambulance Wens, en dat goede doel heeft dus ook moeten wachten op dit evenement. Kees Veldboer, zoon van de afgelopen jaar plotseling overleden grondlegger van Stichting Ambulance Wens Kees Veldboer, zet het werk van zijn vader voort. Presentatrice en actief pleitbezorgster voor meerdere goede doelen Nicolette van Dam zal de presentatie van dit evenement op zich nemen en zich samen met veilingmeester Paul Blees sterk maken voor een mooi bedrag op de cheque die Ambulance Wens na afloop van de veiling in ontvangst zal mogen nemen.

Ondernemers en particulieren die willen bijdragen aan een succesvolle veiling door als bieder aanwezig te zijn op dinsdagmiddag 14 juni 2022, kunnen zich aanmelden bij het organiserende Nederlands Visbureau. Zoals altijd wordt er geveild op de Amerikaanse wijze. Hoewel deze vorm van veilen inmiddels gemeengoed is, leeft bij sommigen nog dat de misvatting dat de ‘koper’ van het eerste vaatje het uiteindelijke eindbedrag van de veiling betaalt.

Elke bieder kan met bedragen vanaf 250 euro meebieden en uiteraard meerdere malen een bod doen (die allemaal wel voldaan moeten worden). De bieder die als laatste een bod heeft uitgebracht voor de slag van de hamer van de veilingmeester (op het moment dat niemand meer een bod uit wil brengen) is de uiteindelijke koper van het eerste vaatje Hollandse Nieuwe en betaalt alleen zijn eigen biedingen. Alle bedragen van alle bieders bij elkaar opgeteld leveren uiteindelijk het eindbedrag op. Het voordeel van deze wijze van verkoop is dat met veel bieders bij elkaar een aanzienlijke opbrengst opgehaald kan worden voor het goede doel.

Vlaggetjesdag Scheveningen

Scheveningen is een belangrijk centrum van de maatjeshandel en profileert zich ook graag als zodanig in de maatjestijd. Voor het eerst in drie jaar kan er in Scheveningen weer uitgebreid Vlaggetjesdag gevierd worden, met alles erop en eraan, en wel op zaterdag 18 juni. De aanloop is al een dag eerder, met meer besloten evenementen. Daartoe behoren het aanbieden van haring aan de verzorgingstehuizen, de traditionele vaartocht met oud-vissers op vrijdagmiddag, de uitreiking van de zogeheten Burgemeestersharing daarna en een grote Haringparty aan de Tweede Haven (voor bedrijven en particulieren, tegen betaling). Er worden 400 gasten verwacht op deze netwerk-gelegenheid bij uitstek.

Vlaggetjesdag zelf wordt zaterdag om 11.00 uur officieel geopend op het podium aan de binnenhaven. De hele dag zijn hier optredens. Voor de opening van de 75ste editie van de haringvolksfeest treedt het Schevenings Vissersvrouwenkoor op. Het hele Schevenings havengebied staat voor een belangrijk deel in het teken van de vis, de haring en de (haring)historie. De (bijna) geheel in oorspronkelijke staat teruggebrachte en als museumschip ingerichte haringlogger SCH 236 ‘Noordster’ is de hele dag voor iedereen toegankelijk.

Op Vlaggetjesdag is het precies vijf jaar geleden dat de Stichting SCH 236 Noordster Terug Op Scheveningen de logger van rederij Groen in eigendom verwierf, om deze met behulp van tientallen vrijwilligers weer in de staat van bouwjaar 1949 te brengen. Op de kade bij het schip staan twee kramen met informatie. De stichting hoopt dat er die dag veel donateurs bij komen. Aan boord wordt doorlopend op groot formaat de film ’t Schot is te boord!’ afgespeeld, een in 1952 bekroonde documentaire over de haringvisserij, waarvan de opnamen in 1951 werden gemaakt aan boord van diezelfde ‘Noordster’!

Een greep uit de verdere activiteiten. De KNRM is aanwezig om de bezoekers te trakteren op een demonstratie in de haven. Het zogeheten Admiraalvaren in de haven gaat door, maar de organisatie en de visserijsector zelf vonden het niet opportuun om in deze zware tijden voor de visserij en de hoge gasolieprijzen een traditionele feestelijke vlootschouw met visserijschepen te organiseren.

Er worden zo’n 25 oude ambachten gedemonstreerd, waaronder palingroken. In het ‘Schevenings Tafereel’ komen daar het breien en boeten van netten bij. Het tafereel gaat over het vroegere leven in het dorp, over de klederdracht, de schepen en de visserij. De oude stoomapparaten die ook te zien zijn op Vlaggetjesdag zijn soms nog tot in de jaren vijftig echt in bedrijf geweest. In het ‘Schevenings dorp’ staan standjes van verzamelaars van oude foto’s, ansichtkaarten, boeken, schilderijen en andere kunst. Zij vertellen allemaal ook graag over de geschiedenis van Scheveningen.

Haring happen

Vergrijst de haringconsument? Niet als het aan de organisatoren van Vlaggetjesdag ligt. In het Kinder Haring Proeflokaal op het evenemententerrein op de Tweede Haven kunnen jongeren kennismaken met haring. Zij kunnen een stukje haring proeven, en als blijkt dat ze het lekker vinden de haring bij de staart pakken en lekker happen.

In de hal van de visafslag van Scheveningen staat zoals altijd een grote vistafel, die men kan bewonderen onder het genot van de klanken van de drie shantykoren die hier optreden. En er staan diverse standjes over scheepvaart en visserij, inclusief scheepsmodellen. Ook de Stichting Noordzeevis uit Scheveningen is in de visafslag te vinden, met informatie en uitleg over Noordzeevis van dichtbij.

Vlaggetjesdag was oorspronkelijk de feestdag waarop de loggers voor het eerst uit gingen om nieuwe haring. Nu wordt op deze dag de komst van de haring gevierd. In het lokale nieuwsblad van Scheveningen staat een plattegrond waarop is aangegeven waar in het havengebied goede haring te krijgen.

Jaloers

Het tijdstip van de start van het nieuwe maatjesseizoen staat of valt met de natuur. Elk jaar bepalen de haringgroothandelaren met elkaar de startdatum. De haring moet daarvoor kwalitatief goed (vet) genoeg zijn om te starten met de verwerking en de uitlevering aan de vishandels. Door het gezamenlijk gekozen startmoment kan een landelijke start worden gevierd waar iedereen naar uitkijkt en wat als actualiteit aanleiding is voor veel publiciteit in de media.

Het Nederlands Visbureau benadrukt: ,,Het is een seizoenstart waar men in veel andere branches jaloers op is. Het is van belang om deze gezamenlijke seizoenstart als vissector te koesteren. Dat vereist uiteraard het gemeenschappelijk respecteren van de afgesproken startdatum.’’

Wens

Bij de Stichting Ambulance Wens is een groep van 270 medisch geschoolde vrijwilligers dagelijks bezig om laatste wensen te vervullen van immobiele (mensen die afhankelijk zijn van ambulancevervoer) terminale patiënten, met behulp van speciaal daarvoor ontwikkelde ambulances. Dankzij diverse acties en donaties kunnen jaarlijks meer dan 2.000 wensen vervuld worden.

Media

Het Nederlands Visbureau heeft in aanloop naar de start van het seizoen Hollandse Nieuwe 2022 alle visspecialisten in Nederland en België de ‘Haringkrant’ toegestuurd. Deze krant bevat informatie over de veiling van het eerste vaatje, de eerste verkoopdatum op woensdag 15 juni en de mogelijkheden om promotiemateriaal (van posters en beachvlaggen tot stropdassen met haringdesign) te bestellen. Met nieuw promotiemateriaal kan de vishandel tijdig zijn winkel of kraam voorzien van de promotionele uitingen. Een raamposter waarop de startdatum is vermeld is toegevoegd aan deze krant.

Media-aandacht over de komst van de Hollandse Nieuwe kan worden verwacht in de dagen voorafgaand aan de start van het seizoen. Het Nederlands Visbureau verzorgt een reis voor de Nederlandse en Vlaamse journalisten naar het Noorse Kalvåg, een belangrijke aanlandings- en verwerkingslocatie van de Hollandse Nieuwe. Een groep Duitse journalisten zal een bezoek brengen aan het Deense Skagen, waar de oosterburen geïnformeerd worden over de komst van de ‘Höllandischer Matjes’. In Duitsland staan ook voor dit jaar geen speciale evenementen op het programma om de Hollandse Nieuwe binnen te halen, maar uiteraard kijken ook de Duitse haringliefhebbers uit naar de nieuwe maatjes.

Vanzelfsprekend staat de Hollandse Nieuwe prominent in de zomeruitgave van het magazine Visculinair, dat besteld kan worden via de webshop van het Nederlands Visbureau.

Social media

Visprofessionals kunnen lid worden van de besloten Facebookgroep van het Nederlands Visbureau via: www.facebook.com/groups/NedVisbureau en zich abonneren op de Nieuwsbrief via de website visbureau.nl.

Facebook.com/visrecepten

Twitter.com/visrecepten

Youtube.com/NederlandsVisbureau

flickr.com/beeldbank_visbureau

www.visrecepten.nl

www.visbureau.nl

https://hollaendischer-matjes.de/

De editie van dit jaar wordt een jubileum: de 75ste keer.
De laatste traditionele veiling van het eerste vaatje is al weer drie jaar geleden.
Om te kunnen starten met de verwerking
en de uitlevering aan de vishandels moet de haring kwalitatief goed en vet genoeg zijn, en dat lijkt dit jaar al ruim van tevoren het geval.