H Reisschema.
H Reisschema. nn

Met de palingaak naar de Oostzee

Algemeen

HEEG - Op 5 juni 2022 vertrekt palingaak ‘Korneliske Ykes II’ naar de Oostzee. Wie wil er mee op deze handelsreis?

De ‘Korneliske Ykes II’ is een historisch verantwoorde reconstructie van de palingaak ‘Korneliske Ykes’ en in 2009 in Heeg te water gelaten. De originele aak werd in 1872 gebouwd in Joure. Heeg was destijds het centrum van de Europese palinghandel.

In de zomer van 2019 voer de Friese aak naar Londen. Voor het eerst in tachtig jaar lag er weer een palingaak aan de kade bij de Tower Bridge in de Engelse hoofdstad, de oude gratis ligplaats die bekend stond als Dutch Mooring. Dat smaakt naar meer! 

Tussen 1886 en 1936 voeren vele aken in de wintermaanden ook naar de Oostzee. Niet om paling te verkopen, maar juist om (schier)aal in te kopen.

Palinghandelaren dreven palinghandel met Londen. De vraag naar Friese paling, die van zeer goede kwaliteit was, was op enig moment zo groot dat de vangst ervan in Friesland niet meer aan de Engelse vraag kon voldoen. Palingaken voeren daarom van september tot januari -in de winter!- soms wel vijf keer op en neer naar de Oostzee om daar paling in te kopen voor de handel met Engeland. Denen en Zweden vingen hun paling vooral op de Sont, tussen Kopenhagen en Malmö en ten noorden daarvan.

De snelste handelsreis naar de Sont (en terug) duurde 14 dagen. In het begin voeren de aken zonder motor door het Kielerkanaal en zeilden ze zuidelijk langs de Deense eilanden de Sont in. De originele ‘Korneliske Ykes’ had in haar laatste jaren een motor en kon deze handelsreis daardoor sneller volbrengen. In Stavoren losten en sorteerden ze de paling. Die werd vervolgens overgeladen in andere palingaken voor de handel met Londen. Een efficiënt maar hard continubedrijf.

Geschiedenis herleven

Hoe was dat, varen met een palingaak naar de Sont? Welke routes bevoeren de schippers en bemanningen? Welke ontberingen moesten ze doorstaan? Hoe overleefden ze aan boord en wat deden ze als het weer tegenzat?

De ‘Korneliske Ykes II’ biedt iedereen de mogelijkheid opnieuw met een palingaak naar de Oostzee te varen om te ontdekken en te beleven hoe zo’n reis verliep. De Oostzeereis start op 5 juni en het is de bedoeling dat de ‘Korneliske Ykes II’ op 14 juli terug is in Harlingen om aan te sluiten bij Sail Harlingen.

Steun de reis met mijlen

De reis naar de Oostzee kost geld. Sponsoring in natura door bedrijven draagt al veel bij aan het mogelijk maken van de reis. Financiële bijdragen van bedrijven, fondsen en stichtingen doen dat ook, maar om alle kosten te dekken kan Stichting de Palingaak – de trotse eigenaar van de palingaak - elke steun gebruiken! 

De palingaak legt in totaal meer dan duizend mijl af. Steunen kan door mijlen te kopen voor de Oostzeereis van de ‘Korneliske Ykes II’. Eén mijl kost 25 euro.

Vaar mee!

De organisatie wil donateurs van de palingaak ‘Korneliske Ykes II’ de kans bieden een deel van deze unieke tocht door de Oostzee mee te maken. Iedereen kan donateur worden en tussen 11 juni en 2 juli een week meevaren op de aak.

De Hegemermar fertelt

Voorafgaand aan de reis van de palingaak naar de Oostzee, kun je de openluchtvoorstelling De Hegemermar fertelt meemaken. 

Op 13, 20, 21, 27, 28 mei en 3 en 4 juni is er een theatrale gang door historisch Heeg. In vijf verhalen op vijf locaties herleeft het Hegemer palingverleden.

Meer informatie over de historie van de palingaken, het geplande reisschema, de mogelijkheden tot sponsoring, meevaren of het openluchttheater?

Bezoek de fraaie website:

www.palingaakoostzee.nl.

H Bemanning aan boord van de 'Korneliske Ykes' in Humlebaek, Denemarken (1927)
H Friese palingaken honderd jaar geleden in de Scandinavische sneeuw.
H De 'Korneliske Ykes II' op de Theems tijdens de reis naar Engeland.