‘Aldert van Thijs’ jonger en forser

4 april 2022, 17:31 Algemeen

LAUWERSOOG/ZOUTKAMP – Vijftien maanden na aankoop is de ‘nieuwe’ ZK 37 voor de eerste garnalenvangst naar zee.

De laatste loodjes wogen het zwaarst. Niet wat het werk betreft, maar juist vanwege het wachten. Wachten op de overschrijving van de papieren en vergunningen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland van de oude naar de nieuwe kotter. Anders dan gedacht hielp het daarbij niet dat nummer en naam hetzelfde bleven: ZK 37 ‘Aldert van Thijs’. Tig mailtjes en telefoontjes zijn de afgelopen weken verzonden en gepleegd.

Twee jaar geleden namen Henk (62) en Alfred (36) een belangrijk besluit. Na veel omzwervingen kwam oudste zoon Alfred toen terug bij vader Henk aan boord van de ZK 37. Voor Henk het sein om uit de brug aan dek te stappen. Geen twijfel over: Alfred werd schipper.

En tegelijk maakten vader en zoon voorzichtig plannen om hun visserijbedrijf toekomstbestendig te maken. Wat willen we? Tijdig verjongen natuurlijk! Want hun kotter uit 1946 heeft haar leeftijd niet mee, hoewel hoofdmotor en vangstverwerkingslijn jong zijn. De twee maakten een lijstje op van potentiële vaartuigen die in aanmerking zouden kunnen komen ter vervanging.

Veel sneller dan gedacht werd Henk eind 2020 via Pieter de Jong geattendeerd op de ZK 92 van Visserijbedrijf Foppen, een vaartuig dat ook op hun lijstje stond. Die garnalenkotter – in 1984 gebouwd als WR 12 - zou op Urk een grote refit ondergaan en een Harderwijker nummer krijgen. Maar tijdens de hellingbeurt rezen er twijfels over de staat van het casco, waarna Foppen de hele operatie cancelde. Buitjes kende het Zoutkamper vaartuig uit de eigen thuishaven goed, en wilde de kotter zelf wel eens goed bekijken. Er volgde een second-opinion, waarna vader en zoon Buitjes snel de knoop doorhakten: kopen dat schip! Gelijk werd extra tonnage bijgekocht om het verschil tussen 43 en 69 GT te overbruggen.

Net voor oudejaarsdag 2020 voer Alfred Buitjes samen met oom Harm van Dijk de kotter vanuit Urk via Harlingen over naar Lauwersoog. Daar werden gelijk afspraken gemaakt bij Next Generation Shipyard en de TDL. Duidelijk was dat het vlak deels vervangen moest worden, het visruim compleet vernieuwd en er nieuwe lieren aan boord moesten komen. Tussen het vissen met de oude kotter door zou veel in eigen beheer worden afgehandeld. Na veel sloopwerk kon de TDL in april na de tewaterlating een aanvang maken om de ex-ZK 92 visklaar te maken en om te nummeren.

Loopbaan

Net als vader volgde ook Alfred zijn visserijopleiding op Urk. Doordeweeks was hij vlak bij de visserijschool in de kost bij Jurie en Geertje van den Berg. Een mooie én leerzame tijd. Met zijn schooldiploma op zak was het logisch dat Alfred bij vader op de ZK 37 kwam. Maar na twee jaar hield Alfred het vissen voor gezien en stapte via een uitzendbureau over naar de bagger. Al vrij snel werd hij bemanningslid op de schelpenzuiger ‘Vertrouwen’. Drie jaar later werd het toch weer de garnalenvisserij, op de toenmalige ZK 92 van Michiel Broere (de huidige HA 43). Hierna volgde kort de ZK 46. Toen Broere vanwege ziekte tijdelijk werd uitgeschakeld kwam Alfred als zetschipper terug op die ZK 92. Na brand aan boord was de ZK 20 de volgende garnalenkotter.

Korte tijd later werd beste vriend Michiel Groefsema van de ZK 21 ernstig ziek. Geen twijfel mogelijk; Alfred werd zo lang als nodig zetschipper. Drie jaar later kon Groefsema gelukkig zelf weer naar zee. De kustvisser BR 10 van Brands – de huidige UK 121 - werd het volgende vaartuig voor Alfred Buitjes. ,,En toen kwam pa op de ZK 37 na een treurig ongeval zonder bemanning.’’

Generaties

,,Kort door de bocht kwam ons gesprek hierop neer: óf jij komt aan boord van de ZK 37 en we gaan er samen voor, óf ons visserijbedrijf wordt verkocht. Tja, dat was niet zo moeilijk. Ik had natuurlijk altijd al in het achterhoofd om pa ooit op te volgen. En dit was het moment om te kiezen. Ik wil vissen en visserman blijven. Wij hebben een familiegeschiedenis, ik ben de elfde generatie op zee. In 2020 draaiden we best aardig, en zijn we in de markt wat rond gaan kijken. Naar wat jonger, moderner en ook wat forser vaartuig. Maar toch niet al te diep liggen, zeg: rond de twee meter. En toen belde pa: je raad het nooit!’’, vertelt Alfred in de kombuis, terwijl zoontje Siem in de schippersstoel een computerspelletje doet. ,,De volgende generatie.’’

Uit het visruim van de ZK 92 werd samen met Jacco de Jong 20 ton beton verwijderd, en daaronder werd het vlak vernieuwd. Er kwam een nieuw lierhok met rvs-vloer. In de machinekamer werd de hydrauliek vernieuwd en één van de hulpsets vervangen.

In december 2021 volgde de laatste visreis met de oude ZK 37 en werd die kotter naast het nieuwe nummer gelegd. De vangstverwerkingslijn werd overgeplaatst en aangepast, net als brugapparatuur, en de inbouw afgerond. In week 10 werd het project na noeste arbeid afgerond en in kleine kring met de medewerkers van de TDL gevierd.

NOx

Vijftien maanden geleden maakte Henk Buitjes zich vooral nog druk over de begrenzing van het aantal visuren in de Natura 2000-wateren, zoals de Waddenzee en Noordzeekustzone, in het kader van de Wnb-vergunning. Dat is wel geluwd. Maar Buitjes beseft meer en meer dat die natuurvergunning eind dit jaar afloopt en dat voor een nieuwe vergunning primair een oplossing nodig is voor stikstofderogatie door de kustvloot.

,,Niemand heeft echter antwoorden op onze vragen. Maar zonder helderheid en garanties vooraf kan van ons niet verlangd worden om te investeren. Voor ons is Duits water gelukkig dichtbij, want als het fout loopt mogen we straks alleen nog daar vissen. Best raar, toch? Net zo raar als dat Duitse collega’s nu zonder natuurvergunning bij ons tot de 3 mijl mogen vissen, terwijl wij Nederlanders een Wnb-vergunning nodig hebben.’’

TOELEVERANCIERS

Jacco de Jong bestrating: sloopwerkzaamheden in visruim

TDL: constructiewerk in staal, rvs en aluminium; levering vistuigen en klossen.

CIV Lauwersoog: tuigage, garnalennetten, verf

Durk de Jong: elektrische installatie

Couperus Hydrauliek: levering en installatie hydraulisch systeem en stuurmachine

Luyt: levering hydraulische lieren

L. Post & Zn.: betimmering visruim en brug

Master Composites: polyesteren visruim

Koeltechniek Noord: koelmachine visruim

BW Generatoren: levering JCB-generatorset

Beerda Isolatie: isolatie uitlaten diverse motoren