Het pulsdebacle, welke les?

Natuurlijk moeten we lessen trekken uit het pulsdebacle. Deskundigen staan in de rij: we hadden dit, we hadden dat, die hadden zus en die hadden zo. Maar… als we en die inderdaad dit, dat, zus en zo hadden gedaan? Als we het pizzapuntje Frans Noordzeewater hadden gevrijwaard van effectieve pulsvisserij, net als in de monding van de Theems? Ja, zelfs als we de pulstechniek hadden verboden voor Eurokotters; wie durft de garantie te geven dat de pulsvisserij dan wél toegestaan zou blijven?

Commentaar

We hadden andere landen eerder moeten betrekken bij pulsvisserij…. De pulsvisserij niet voor onszelf moeten houden... Ik beweer dat dat wel degelijk is gebeurd, met name met de zuiderburen. Toen de UK 153 in de jaren 2004-2007 experimenteel met pulstuigen viste, werden Vlaamse collega’s al aan boord uitgenodigd, net als Europarlementariërs en leden van de Europese Commissie (inclusief toenmalig Visserijcommissaris Joe Borg). In 2010 gaf Verburg Holland speciaal een presentatie aan Belgische reders. En nadat de tweede Nederlandse groep van 20 ontheffing kreeg om in het kader van onderzoek te gaan pulsvissen werd begin 2012 een Nederlandse infodag in Oostende georganiseerd en werden buitenlandse collega’s op pulskotters uitgenodigd. Daarna is er al heel snel overleg geweest met Deense, Zweedse, Duitse, Engelse en – inderdaad pas laat – uiteindelijk ook met Franse visserijvertegenwoordigers. Met als resultaat: een positief pulsadvies van de Noordzee-AC, gesteund door de ngo’s.

Maar pulsvisserij is voor Belgen, Fransen, Britten en Denen veel minder een oplossing en succesvol alternatief voor de (tong)visserij met wekkerkettingen. Voor de meeste buitenlandse collega’s is een pulsinvestering onrendabel, omdat de terugverdientijd veel en veel langer is. Zij hebben immers minder tongrechten en bovendien geldt de Europese ontheffing voor de pulstechniek alleen voor (een gedeelte van) de Noordzee, waar veel Nederlandse kotters jaarrond actief zijn. Voor (Britse) scholvissers en vissers in de noord biedt de pulstechniek ook geen soelaas. De meeste Fransen vissen in wateren waarin een ontheffing voor pulstechniek niet geldig was. De pulstechniek is een Nederlandse oplossing, omdat Nederland verreweg de grootste aandeelhouder is in de TAC voor Noordzeetong. Maar dat Nederlandse voordeel in vangstrechten is in de politieke arena het nadeel om medestanders te vinden, Nederland staat vrijwel alleen.

In 2016 kwam de Europese Commissie met een voorstel om de pulsvisserij vrij te geven. Dat was op grond van internationaal wetenschappelijke feiten, een onafhankelijke vergelijking tussen pulsvisserij en de bekritiseerde boomkorvisserij. Het debat kantelde daarna onder aanvoering van de kleine Franse ngo Bloom, hoewel er al langer gevoelens van onbehagen waren in Europa tegen de slimme Nederlandse vissers. Zeker toen het aantal pulsvergunningen in 2014 werd verdubbeld van 42 naar 84, een operatie die voorkwam dat Nederlandse bokkers als gevolg van hoge brandstofrekeningen in combinatie met lage visprijzen failliet gingen.

Dertig jaar geleden gooiden Franse vissers al molotovcocktails naar Nederlandse kotters in Het Kanaal. De ‘aanvaringen’ de afgelopen decennia in Het Kanaal zijn talrijk, en niet alleen met Hollanders die daar rechtmatig actief zijn. In de meeste gevallen leveren die de Franse actievoerders weer een zak geld op. Juist nu de vangsten in Het Kanaal super zijn en Fransen ook bijvoorbeeld de flyshootvisserij leren waarderen, hoor je het gros van de Fransen ook niet meer. Het verzet tegen pulsvissers komt van een minderheid, maar is door Bloom c.s. uitvergroot.

Het zijn (overgebleven) kleinschalige kustvissers die klagen. Ja, inderdaad; kustvangsten zijn de afgelopen jaren sterk afgenomen. Niet alleen in Frankrijk, eigenlijk heel breed in Europa. Oorzaak? Niemand die het echt weet. Dikke pech dus voor pulskotters, die maar al te makkelijk de schuld in de schoenen geschoven krijgen. Jaloezie speelt ook mee, want de kottervloot heeft vanaf 2015 goede jaren achter de rug. Een jaar geleden klaagden (Nederlandse) garnalenvissers ook over weinig garnalen, en werd er vragenderwijs naar de pulsvisserij gekeken. Een half jaar later moesten er maatregelen genomen worden om marktverstoring te voorkomen vanwege de enorme garnalenvangsten, tot op de dag van vandaag. Ik wil maar zeggen: het werkt in de natuur vaak anders dan we denken.

De echte les die geleerd moet worden betreft bewustwording over de positie van het Europees Parlement in Brussel en Straatsburg. Het Europees Parlement trekt meer en meer macht naar zich toe, maar is als gevolg van stembusuitslagen wispelturig en buitengewoon gevoelig voor (vanuit weldoeners en loterijen betaalde) groene lobbyisten. De macht van het Europees Parlement leidt tot scheefgroei, grote landen krijgen het nog meer voor het zeggen. Kortom, voor consistent beleid zal het Europees Parlement beteugeld en het Europees besluitvormingsproces hervormd moeten worden.

Onder druk van het Europees Parlement wordt een streep gezet door pulsvisserij, zo is besloten in de triloog. Aan de onderhandelingstafel in Straatsburg zaten Europarlementariërs over de toekomst van pulsvissers te besluiten zonder zich ooit ook maar te hebben willen verdiepen in deze innovatieve vangsttechniek. Als het Europees Parlement ook over andere vangsttechnieken zou moeten besluiten, waar blijven we dan? Elke vangsttechniek heeft impact op het zeemilieu, en voor elke vangsttechniek zijn wel tegenstanders te vinden. Als ngo’s het op hun heupen krijgen en Europarlementariers hun stem willen vertolken, dan kan de ene na de andere vangsttechniek in de ban worden gedaan.

De paar mannen en vrouwen van Bloom vierden vorige week een overwinningsparty in Parijs. En kondigden gelijk aan de strijd voort te zetten: voor de vis, lees: tegen de vissers. Let wel: Bloom is lang niet de enige club die zich welbeschouwd verzet tegen visserij. De Partij voor de Dieren roert in Nederland in dezelfde vijver en diende vorige week in de Tweede Kamer al een motie in om de boomkorvisserij te verbieden.

Wat staat de visserijsector nog te wachten?