Zout en zoet in Stavoren

STAVOREN – Visserij is topsport. Aldus voetbalcoach Foppe de Haan. De Haan verrichtte vrijdagmiddag de ‘aftrap’ van de Visserijdagen Stavoren. Het is zout en zoet in deze Friese haven; garnalenvissers zijn tevreden over de resultaat, IJsselmeervissers kunnen wel huilen.

De Haan had zijn oor te luister gelegd bij Peke Wouda, de 21-jarige schipper/eigenaar van de ST 24. Wouda begon in het najaar van 2012 voor zichzelf. 2013 was gelukkig gelijk een superjaar voor de garnalenvisserij. Vorige week donderdagmiddag liep de ST 24 samen met de ST 20 van vader Pieter Wouda – die dag jarig – de haven van Harlingen binnen en loste 2.700 kilo garnalen. Zaterdagmiddag verzorgde Peke voor het Staverse publiek een demonstratie garnalenvissen in de havenmond.

Visserijkoningin Naomi samen met vader Auke Wouda (ST 21/ST 22).Tijdens de dertiende editie van de lokale visserijdagen krijgen de Staverse vissers steun van de collega’s WR 40, WR 106, WR 220, WON 77, WON 50 en EH 15. Vanwege familieomstandigheden zijn de Harlingers thuisgebleven. Het is toch een leuk vlootje dat ondanks de harde wind ’s middags uitvaart voor een vlootschouw. Ook de jollen begeven zich naar buiten. Het gros van het publiek blijft aan de wal toekijken. Oud-visser Tiemen Weerstand (Ranex Rustbuster) fungeert als spreekstalmeester en geeft met het Visserijjaarboek in de hand een toelichting op de passerende schepen. Zondagavond zou Weerstand voorgaan in een bijzondere tentdienst en preken naar aanleiding van het thema ‘Marifoon-kanaal 10’.

De garnalenvissers zijn tevreden, hoewel de visserij niet druk is. Maar er wordt een hoop ‘jong spul’ gezien, dus nog even geduld met de garnalen. Voor de IJsselmeervissers daarentegen zijn zware tijden aangebroken. De gebroeders Auke en Klaas Wouda zagen de bui hangen. Zij hebben vorig jaar hun oude ST 21 (WR 2) teruggekocht en vernummerd in ST 22. De hekkotter was zeven jaar geleden verkocht naar Den Oever en in de tussentijd onder klasse gebracht. ,,Het bevalt weer goed als garnalenvisser’’, zegt Auke Wouda. Vorige week werd 2.800 kilo gelost. Hun viswinkel in de voormalige Staverse visafslag is dit jaar nog niet open geweest, wel doen de Wouda’s nog een beetje in zoetwatervishandel erbij. Met name Klaas Wouda vist naast de garnalenvisserij ook nog één à twee dagen met de IJsselmeerkotter ST 21 met fuiken. ,,En we zien er ook nog wel licht in om straks met aangepaste fuiken op wolhandkrab te vissen.’’

IJsselmeervisserij
De IJsselmeerkotter ST 21 kiest met de visserijkoningin en haar hofdame Jeanet Zwaan het ruime sop.De nettenvissers op het IJsselmeer hebben een beperking van 85 procent van de merkjes voor hun kiezen gekregen. ,,Wat dat betekent? Dat we de olie bijna niet meer kunnen verdienen!’’, zegt Sietze Boersma van de ST 8. Boersma is 66 jaar, en zou wat hem betreft nog wel even willen doorgaan. ,,Wij hebben één vergunning, dus 50 perkjes netten. Daarvan mag ik er vanaf juli nog maar acht gebruiken. We hebben het deze zomer eerst met palingkistjes geprobeerd, maar dat wilde niet. Nu vissen acht netjes van 190 mm op brasem, dat houdt met drie tot acht kisten per dag op. Met 101 mm op snoekbaars zie ik nu nog niet zitten. Er is ons trouwens door de overheid een compensatie beloofd, maar er is nog niets overgemaakt en we begrijpen dat dit nog wel lang kan duren. Dit is een uitzichtloze situatie zo, en een zielig beleid.’’

,,Dit is onze hele beug!’’, wijst Jan de Vries van de schouw HL 6 naar een hoopje netwerk in de hoek van de schouw. ,,Wij hebben bezwaar ingediend tegen de beperking van 85 procent. Die zou immers gelden voor schubvis. Maar wij vissen op Laaksumer bot, een streekproduct. En bot is geen schubvis. Een reactie op ons bezwaar is er nog niet. We hopen dat het gehonoreerd wordt, want met acht netjes kunnen wij wel ophouden. Onze vangst houdt met 30-40 kilo bot per nacht wel op. Dit is ook schandalig gegaan, op 27 juni kregen we bericht dat we de volgende week met 85 procent moesten beperken. En dan moet je ook nog lezen dat de vissers akkoord zijn gegaan. Nooit niet, we hadden zelfs nog niets gehoord! Die compensatie wordt ook niks, ze draaien ons gewoon de nek om.’’

Feestje aan boord van de WR 106. Van links naar rechts: Mike Bakker, Mark Rotgans en Peke Wouda.Jan de Vries (67) vist samen met zijn jongere broer Joop (50). De oudste van de broers was eerst bouwkundig tekenaar, alvorens hij in 1967 bij vader en oom op de HL 6 kwam ,,Dat was in de goede oude tijd. De eerste dag aan boord vingen we 450 pond kistaal. Met 330 kistjes stonden we afgeladen vol. Ik verdiende die tijd in één week vissen hetzelfde als een bouwkundig tekenaar in een maand. Nu is het somber gesteld. Een oplossing is er niet, tenminste niet als je de aalscholver niet ook mag aanpakken. De visserij wordt steeds verder ingekrompen en toch gaat de visstand achteruit. De overheid had ook nooit die powerblokken aan boord moeten toestaan. Teveel vergunningen en netten op één schip is funest.’’

Vader Gerrit en zoon Corné Buis (EH 15): minder, minder en nog minder…De EH 15 is te gast in Stavoren. Vader Gerrit Buis (61) en zoon Corné (24) hebben net een zware dag achter de rug, vanwege het stormachtige weer waren de fuiken bij de Ketelbrug in een ‘zootje prut’ gezakt. Echt gezellig is het aan boord niet. Maar bij wie wel in de IJsselmeervisserij? ,,Schrijf maar op: er wordt euthanasie op onze bedrijven toegepast. Ik heb nog met de kuil gevist. Die moest er af. Toen we met fuiken begonnen moest dat al minder en minder. De spiering werd voor ons een hoofdmoot, maar die visserij wordt ook niet meer toegestaan, terwijl we zat spiering zien. En nu zijn de netten aan bod. Steeds minder, minder en minder. Normaal kon je in januari met ruiven in de fuiken nog doorvissen, maar dat wordt nu ook verboden. In december moet alles eruit. Dit palingseizoen begon lekker, maar zakt nu in elkaar. Zowel wat vangsten als prijzen betreft. De aal is broodmager, door het voedselarme water gewoon ziek. Nee, er valt niks positiefs te melden. Ooit hadden we een goed stuk brood op dit water, maar nu is het niet meer rendabel. Dus niet leuk meer. We gaan straks nog wel op wolhandkrab, daarvoor moet nu wel eerst 2.500 euro op tafel worden gelegd, inclusief een borgsom van duizend euro’’, zegt vader Buis. Corné heeft tussendoor vijf jaar buiten op de Noordzee en Waddenzee gevist. ,,Mijn hart ligt op het IJsselmeer, maar daar vindt nu sluipmoord op de overgebleven vissers plaats. In vier maanden tijd moet je leren te overleven. Ik hoop dat ons nog wat gegund wordt. We zouden graag willen verlengen of wat anders kopen om een nieuwe visserijtoekomst op te bouwen. Laten ze ons alstublieft uitkopen op het Ijsselmeer!’’