Reparatie TAC blauwe wijting

IJMUIDEN – Heel veel meer blauwe wijting, iets meer horsmakreel en iets minder Atlanto Scandic haring en makreel. Daar komen de recente ICES-adviezen voor de vangstmogelijkheden in 2012 voor vier belangrijke pelagische visbestanden op neer. Het veel hogere advies voor blauwe wijting komt door een ´herstelreparatie´ van het advies voor 2011 dat resulteerde in een verlaging van de TAC met 92 procent. ,,De visserij op blauwe wijting is vorig jaar onnodig grote schade toegebracht´´, vindt voorzitter Gerard van Balsfoort van de Pelagic Freezer-trawler Association.

ICES adviseert op basis van het managementplan dat overeengekomen is door de kuststaten EU, Noorwegen, IJsland en de Faerøer dat de vangsten van blauwe wijting in 2012 niet hoger moeten worden dan 391.000 ton. Vanwege het lage recruitment zal het paaibestand naar verwachting verder achteruit gaan. Dat het advies tien keer zo hoog is als de TAC van 40.000 ton voor 2011 komt doordat een technisch onvolledige survey van vorig jaar (door slecht weer en gebrek aan onderzoeksschepen in het belangrijkste onderzoeksgebied) niet meer wordt meegenomen in het huidige advies.

Ondanks het feit dat de paaistand afneemt kan de TAC voor 2012 dus stijgen, waarbij opgemerkt moet worden dat deze in 2010 nog 540.000 ton bedroeg en voor 2011 met 92 procent werd gekort; naar nu achteraf blijkt op oneigenlijke gronden. Van Balsfoort: ,,Er zijn nog steeds geen signalen van een sterke aanwas, maar de adviezen nu gaan uit van een ´normale´ daling van de TAC, in tegenstelling tot het belachelijke advies van vorig jaar.´´ De pelagische voorman vindt het fair van de biologen dat ze hun fout van vorig jaar toegeven en herstellen, maar verwijt vooral de Europese Commissie en de lidstaten die vorig jaar blind achter de wetenschappers zijn aangelopen, terwijl bekend was dat de survey grote gebreken vertoonde. ,,En nota bene ook nog voor de meest lage opties kozen. Zo hebben ze een visserij onnodig zwaar beschadigd zonder dat daar een reden voor was.´´

Uitgebreid
De vangsten voor makreel moeten volgend jaar niet hoger worden dan tussen 586.000 ton en 639.000 ton (de visserijsterfte-bandbreedte van F0.20 – F0.22 van het beheerplan). Het leefgebied van de makreel heeft zich in de afgelopen jaren sterk uitgebreid, met name in noordelijke richting. Ook de omvang van het makreelbestand is fors toegenomen. Om deze veranderingen beter in kaart te kunnen brengen zal ICES extra onderzoek gaan uitvoeren. De volwassen makreelstand wordt in 2011 op ongeveer 2.9 miljoen ton geschat, ongeveer gelijk aan de stand van 2010.

Hoewel de makreel er dus florissant bijstaat zijn er toch zorgen. De vangsten van makreel zijn al sinds een aantal jaar hoger dan de adviezen op basis van het beheerplan, omdat IJsland en de Faerøer zeer hoge autonome TAC´s instellen om te kunnen profiteren van de makreel, die nu ook in de wateren van die landen in grote getale verschijnt. Dat is ook de reden dat de kuststaten niet tot overeenstemming kunnen komen over de verdeling van de vangstrechten. ,,Als de vangsten op deze manier groter blijven dan voorzien in het beheerplan, dan schaadt dit de duurzaamheid van het beheer’’, aldus ICES.

De pelagische sector denkt dat het makreelbestand nog groter is dan ICES aangeeft. Van Balsfoort: ,,Dat moet wel, gezien de enorme vangsten van IJsland en de Faerøer en het feit dat de TAC ondanks dat vrijwel gelijk kan blijven.´´ Van Balsfoort zou dan ook voor de hoogste optie (TAC op basis van het F0.22, hetgeen tevens Fmsy is) kiezen. Voor 2011 was de TAC 646.000 ton.

Horsmakreel
Voor 2011 was de TAC horsmakreel 184.000 ton. Op basis van MSY-benadering adviseert ICES een TAC van maximaal 211.000 ton. Als het (nog niet politiek geaccordeerde) beheerplan van de Pelagische RAC als basis wordt genomen zou dat 183.000 ton zijn. Horsmakreel wordt vooral gevangen in de westelijke wateren, een gebied dat zich uitstrekt van de Noorse Zee tot de Golf van Biskaje, en in mindere mate in de Noordzee. In 2010 is een survey uitgevoerd om de paaibiomassa van horsmakreel in deze westelijke wateren te bepalen. De nieuwe gegevens uit deze survey, die eens in de drie jaar verzameld worden, spelen een grote rol binnen het beheerplan van horsmakreel. De  verzamelde surveygegevens van 2010 zijn in 2011 bijgesteld naar boven. Door het uitblijven van sterke aanwas en het verdwijnen van de sterke  jaarklasse 2001 is de schatting van de paaibiomassa in 2011 1,8 miljoen ton en daarmee lager dan in 2010.

Voor Noordzee-horsmakreel adviseert ICES om de vangsten te verminderen. Naar dit bestand wordt geen onderzoek gedaan; de toestand van het bestand is onbekend. Er is ook geen beheerplan. De laatste jaren wordt het grootste deel van de vangst (22.255 ton in 2010) gevangen in gerichte visserij voor menselijke consumptie, waar dat voorheen vooral bijvangst was in de industrievisserij. In voorgaande jaren adviseerde ICES niet boven het gemiddelde in de jaren 1982–1997 te gaan zitten (18.000 ton). Die 18.000 ton is ook het advies voor 2012.

Atlanto Scandic haring
Voor Atlanto Scandic haring adviseert ICES een TAC van ten hoogste 833.000 ton, conform het beheerplan van de kuststaten EU, Noorwegen, IJsland, Rusland en de Faerøer. Na het instorten in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw heeft dit haringbestand zich geweldig hersteld, dankzij sterke jonge aanwas en een lage visserijdruk. In 2011 wordt de paaistand geschat op ongeveer 7.9 miljoen ton. Daarmee is de Atlanto Scandic haring het grootste haringbestand ter wereld. Wegens het uitblijven van nieuwe sterke aanwas is er echter een lichte daling van het bestand waarneembaar ten opzichte van 2010. Indien er zich in de komende jaren geen sterke aanwas aandient zullen de vangstmogelijkheden van dit bestand verder afnemen. De TAC voor 2011 is 988.000 ton.

De visserij op deze haring is in hoge mate een Noorse aangelegenheid, maar de EU heeft toch nog een aandeel van 6,5 procent. De Noren neigen sterk naar het volgen van het beheerplan. Een TAC-advies conform de MSY-principes zou met 989.000 ton flink hoger uitvallen.

De vissterfte zou dan iets hoger worden (F0.15 tegenover F0.125) en het paaibestand zou iets meer afnemen (naar 5,7 miljoen in plaats van 5,9 miljoen ton).
De ICES-adviezen worden door de lidstaten van de EU met de visserijsector en met maatschappelijke organisaties besproken.

Begin november raadpleegt de Europese Commissie het bedrijfsleven en de maatschappelijke organisaties en maakt zij een voorstel voor de vangstmogelijkheden in 2012. De EU zal in overleg met IJsland, Faerøer, Rusland en Noorwegen over de gezamenlijk beheerde bestanden als blauwe wijting, makreel en Atlanto Scandische haring afspraken maken over de vangstmogelijkheden. De eerste gesprekken hierover vinden vanaf 10 oktober plaats. In december 2011 beslist de Europese raad van visserijministers over de vangstquota voor volgend jaar.