Hollandse zeekaak opperbest

6 juni 2008, 10:46 Algemeen

Het programma van de veiling van het eerste vaatje Hollandse Nieuwe wordt elk jaar professioneler in elkaar gezet en uitgevoerd. Dat begint met de officiële keuring van een aantal emmers Hollandse Nieuwe, waarbij alleen pers aanwezig mag zijn. Sinds halverwege de jaren negentig is er voor de keuring alleen haring van het Wironspan beschikbaar, de enige twee Nederlandse schepen die nog traditioneel op maatjesharing vissen. Het keurpanel bestond dit jaar uit voorzitter Peter Koelewijn (vakdocent), Jaap Koning (visspecialist uit Volendam) en topkok Eric van Loo. In de afslaghal kozen zij een vaatje van de SCH 23 als allerbeste. Onder applaus van het publiek kwam het drietal met het vaatje de trappen van de mijnzaal af. Er was ook nog een ‘tweede eerste’ vaatje; bestemd voor de veiling van het eerste vaatje in het Duitse Bremen (afgelopen woensdag).

SCHEVENINGEN – Er hoefde dit jaar niet gejokt te worden over de kwaliteit van de haring. De door het Wironspan SCH 22/SCH 23 aan wal gebrachte zeegekaakte Hollandse Nieuwe is van uitstekende kwaliteit. Een deskundig panel koos een vaatje van de SCH 23 uit als beste. De veiling van dit vaatje afgelopen dinsdag in de mijnzaal van visafslag Scheveningen bracht 55.000 euro op. Dit bedrag gaat naar het Fonds Psychische Gezondheid.

Zoals de veilingmeester de zaal ziet. De belangstelling was dit jaar groot. Staanplaatsen achterin.Dit vaatje is dinsdagavond op de Haring Party in het Hilton Hotel in Amsterdam door minister Gerda Verburg overhandigd aan voorzitter Peter Koch–Bodes van de Duitse vishandelaren, die ook bij de veiling aanwezig was een mee heeft geboden.

De keurmeesters werden door presentator John Jones aan de tand gevoeld over de kwaliteit van de haring, en men kon en plein public herhalen wat bij de keuring in kleine kring al was vastgesteld: de haring is prima. Directeur Ronald Gorter van het Fonds Psychische Gezondheid vertelde waaraan de opbrengst besteed zou gaan worden. Jaarlijks worden maar liefst 700.000 mensen behandeld voor psychische problemen. Er rust nog een taboe op dit soort problemen. ,,Je kunt beter aankomen op je werk met een gebroken been dan met een depressie’’, aldus Gorter. Hij hoopte dat dit een goede opbrengst niet in de weg zou staan.

Het vaatje werd overhandigd aan veilingmeester Maarten Mens (van het Productschap Vis). De welbespraakte Mens is geknipt voor deze taak, maar had er nog een flinke dobber aan. De laatste jaren wordt de veilingmeester geholpen door een bekende presentator, dit jaar John Jones, en dat was wel zo prettig. De zaal puilde uit, maar het aantal mensen dat daadwerkelijk bood was beperkt. De meeste namen zijn standaard op deze dag: Jaczon, Vrolijk, Koninklijke Ouwehand, Parlevliet & Van der Plas, Den Dulk en andere bedrijven uit de haringplaatsen, al waren er uit deze categorie ook enkelen opvallend afwezig. Toen het allemaal wat stroever begon te gaan, ging de veilmeester de plaatsen af: er heeft nog niemand uit Spakenburg geboden.

Toen Luc Ouwehand namens Haringhandel A. Hoek een bod uitbracht zei de veilingmeester: ,,Goed idee. Breng gerust een bod uit namens een ander bedrijf. Wij sturen de rekening wel!’’ Nieuwkomer Rodé Vis uit Urk roerde zich zodanig dat de naar eigen zeggen niet door enige viskennis gehinderde Jones meermalen uitriep: ,,Zo’n klein dorpje en dan zo vaak bieden!?’’

Streefbedrag
Luc Ouwehand (voorzitter van het Nederlands Visbureau) telefoneert met plaatsgenoot A. Hoek. Voor hem directeur Aad de Jong van Koninklijke Ouwehand en voorzitter Nico de Jong van de Vereniging van Haringhandelaren (tevens directeur van Jac. den Dulk, de afnemer van de maatjes van de Wirons), en op de voorgrond Huig van der Plas (schipper SCH 24), Maart van Rijn (schipper SCH 23), voorzitter Gerard van Balsfoort van de PFA en Operationeel manager Eric Roeleveld van rederij Jaczon. Het is bij uitzondering dat de aanvoerder zelf aanwezig is bij de veiling van ‘zijn’ vaatje. Meestal is het span dan al weer uit voor de tweede reis.Nieuwe namen waren bijvoorbeeld ook Noordelijke Ondernemers Drenthe en IENS. Het bleek al snel dat mevrouw Iens een oogje had op het eerste vaatje, want haar (forse) biedingen volgden elkaar in snel tempo op. IENS is Nederlands grootste online restaurantgids. De notaris stopte de veiling bij het vooraf vastgestelde geheime streefbedrag van 50.000 euro na een bod van Kennemervis, die dus reglementair het eerste vaatje had moeten krijgen. Op aandringen van de zaal (en met instemming van Kennemervis) werd toch doorgegaan met de veiling, waarna het voor de veilingmeester eigenlijk onvermijdelijk werd het vaatje aan IENS te gunnen, bij het bedrag van 55.000 euro.
Na het gebruikelijke pandemonium voorin de zaal, met het gedrang van fotografen bij de officiële overhandiging van de cheque, kon iedereen op de receptie na afloop proeven hoe goed de haring dit jaar is. Ook werd duidelijk dat het dit jaar op het nippertje was. De haring van het Wironspan is een nicheproduct. De handel is voor het overgrote deel afhankelijk van de aanvoer in Noorwegen en Denemarken. Hier kwam de aanvoer van voor maatjes geschikte haring langzaam en stroef op gang, en er kon maar net een startvoorraadje opgebouwd worden. Omdat er recordprijzen zijn betaald aan de voor het merendeel Noorse aanvoerders (tot 1,65 euro de kilo, drie-vier keer de normale prijs), zijn de prijzen ‘aan de kar’ dit jaar hoog.

De aanvoer is op dit moment geconcentreerd in Noorwegen. Ook de maatjesvissers hebben te maken met hoge brandstofprijzen. Wordt een Noorse lading gekocht en wil de koper dat het schip naar Denemarken stoomt om daar aan de fabriek te lossen, dan komt er per kilo haring 1 Noorse kroon bij (0,13 euro).