Afbeelding
GH

Ho, wij willen wel blijven vissen

Algemeen

MAKKUM/BREEZANDDIJK – ,,We hoeven niet de grootste en de beste te zijn en de meeste vis of garnalen te vangen. Maar wel graag een plek houden om ons brood op het water te verdienen.’’

Aldus Hans Poepjes (40), schipper-eigenaar van de WON 77.,,De jongens willen natuurlijk wel blijven vissen’’, vult vader Arend (76) op het zonnige achterdek aan. Senior heeft paling gerookt voor de catering aan boord vandaag, kijkt om zich heen en wijst op het water. ,,Kijk, daar hebben we met de zegen dikke trekken brasem gedaan.’’

De WON 77 voert vanuit Makkum het vlootje aan richting Breezanddijk, vanuit de zuid komt een vlootje vanaf Stavoren opstomen en vanuit Den Oever een behoorlijke vloot Wieringers en Texelaars, samen met IJsselmeervissers uit Hoorn. Alles bij elkaar bijna zestig kotters, in een saamhorige demonstratievaartocht tegen overheidsplannen om steeds meer viswateren te reserveren voor windparken, natuurgebied en straks zelfs ook zonnevelden op het water. ,,Veertig jaar geleden waren we er met deze kotter ook bij toen we protesteerden tegen inpoldering van de Markerwaard. Zeg dus niet dat het allemaal niet helpt.’’

Hans Poepjes heeft SGP-kamerlid Roelof Bisschop en diens vrouw Christien bij hem aan boord uitgenodigd. Bisschop en Poepjes hebben de afgelopen jaren regelmatig contact gehad, onder andere over behoud van de zegenvisserij op het IJsselmeer. Poepjes is opgelucht dat deze visserij dankzij interventie van de Tweede Kamer niet helemaal verboden wordt, hoewel er slechts twee dagen per certificaat overblijven. Een motie van SGP en BoerBurgerBeweging in de Tweede Kamer om er vijf dagen van te maken haalde het vorige maand net niet.

De WON 77 is een van de weinige kotters die zowel buiten op de Waddenzee als binnen op het IJsselmeer vist. Normaal gesproken wordt vanaf half maart tot half januari de garnalenvisserij beoefend. De overige maanden wordt met staandwant en de zegen op paling en zoetwatervis gevist. In december wordt er ook met grote fuiken op schieraal gevist.

De discussie over de bouw van het Windpark Fryslân heeft Poepjes intensief gevolgd. Zus Sietske is gedeputeerde van Friesland en de provincie is mede-eigenaar van het windpark. Anders dan op de Noordzee mogen IJsselmeervissers daar (straks, na volledige realisatie) wel tussen de hoge windturbines varen en vissen. Meer pijn ervaart Poepjes van de mitigerende maatregel, een eiland als natuurcompensatie voor het windpark. Daardoor houdt hij nog maar twee van zijn acht regels op beste fuikenplaatsen over. Door Poepjes de ‘gouden pier’ genoemd.

,,En wat voor ons heel belangrijk is, is de vraag wat het groeiend aantal windmolens gaat betekenen voor onze vergunningverlening in het kader van de Wet natuurbescherming. Die turbines hebben gevolgen voor vogels, en daardoor worden de voorwaarden voor staandwantvissers strenger. Wij zeggen dus tegen de overheid: Ho, er moet ook ruimte en tijd voor ons blijven om te vissen.’’

Bisschop is niet blind en doof voor de energie- en klimaatproblematiek, maar vindt dat dat het beleid te eenzijdig als oplossing kijkt naar windmolens en zonnepanelen op zee en op akkers. Ten koste van vissers en boeren. Hij is van mening dat de overheid zonnepanelen op de miljoenen daken meer zou moeten stimuleren, en nadrukkelijk ook moet kijken naar veilige kernenergie. De SGP’er noemt de waardige demonstratievaartocht volkomen legitiem, en een goede manier van de vissers om zichzelf in de schijnwerper te zetten en politici en beleidsmakers zicht te geven op knelpunten in de praktijk. 

In de Tweede Kamer is een motie van de SGP aangenomen waarin de regering wordt gevraagd om in te zetten op zo min mogelijk gebiedssluitingen voor de visserij. In debat met LNV-minister Schouten over het Noordzeeakkoord riep Bisschop haar voor het zomerreces op: ,,Zorg ervoor dat de visie van de visserijsector serieus genomen blijft worden, met of zonder handtekening.’’ 

Gesold

Politici en pers worden in Breezanddijk afgezet, bemanningen en familie blijven op de kotters. Ook op de vluchthaven hebben zich een paar honderd vissers verzameld. Achtereenvolgens voeren EMK-voorzitter Dirk Kraak, de Volendammers Patrick Schilder en Hein Koning (van de IJsselmeervissersvereniging St. Petrus) en de Texelse organisator Martijn van den Berg het woord.

Kraak zegt dat er gesold wordt met de belangen van de vissers. Van hun visgronden worden industriegebieden gemaakt, met subsidie. Vissers eisen meer inspraak, en duidelijke antwoorden op onderzoeksvragen. Er zijn serieus aanwijzingen dat een groeiend aantal windturbines negatieve gevolgen gaat krijgen voor het Noordzeemilieu en de visbestanden, wat bijvoorbeeld blijkt uit een verkennend onderzoek van kennisinstituut Deltares. En in de passende beoordeling voor de windmolens op het IJsselmeer worden onzekerheden genoemd. ,,Windmolens horen niet in zee, die verjagen vissen en vogels. Wij willen garanties dat we niet nog meer hoeven in te leveren, zodat wij ook toekomstplannen kunnen maken.’’

Rechtszaak tegen LNV

Hein Koning en Patrick Schilder (VD 64) trekken fel van leer. Bij de afsluiting van de Zuiderzee negentig jaar geleden waren er nog meer dan 1.100 vissers actief en nu nog nauwelijks dertig op het IJsselmeer. Als het aan de Volendammers ligt wordt er een rechtszaak aangespannen tegen het ministerie van LNV omdat volgens hen nagelaten wordt vissers op grond van Europese verordeningen te ondersteunen. Het Noordzeeakkoord wordt als voorbeeld van verdeel- en heerspolitiek en het buitenspel zetten van producentenorganisaties genoemd.

Collega-vissers worden door de Volendammers opgeroepen samen een vuist te maken tegen LNV en de onafhankelijke rechter een uitspraak te laten doen over het beleid en de daardoor veroorzaakte visserijproblemen. Hun eisenpakket tot slot is: stoppen met het volplempen van IJsselmeer en Noordzee met windmolens, stoppen met nog meer Marker Wadden, een vispassage in de Houtribdijk, maatregelen tegen aalscholvers, kosteloze Wnb-vergunningen, compensatie voor maanden waarin niet meer gevist mag worden en strafrechtelijke vervolging van ambtenaren die volgens hen vissers intimideren.

Actieleider Martijn van den Berg gooit het met een korte peptalk de protestactie over een andere boeg. ,,Het is één grote pracht vandaag!’’, zegt hij, wijzend op de gezamenlijke vissersvloot op het IJsselmeer. Rookpotten en vuurpijlen worden vanaf de kotters ontstoken, terwijl Matthijs van der Ploeg van PO Rousant de noodklokken op zijn vrachtwagen luidt.

Gezelligheid

Een groot deel van de vloot stoomde vrijdag al op naar de havens van Den Oever, Makkum. Vrijdagavond is het gezellig in Stavoren, waar dan inmiddels ook enkele kotters uit Volendam, Harderwijk, Enkhuizen, Lauwersoog en Urk liggen. Na middernacht wordt gezamenlijk de verjaardag van Pieter Wouda (ST 20) gevierd.

Op tientallen meevarende kotters werd er zaterdag door vissersfamilies een mooi dagje van gemaakt. Zo ook op de WON 77 met de gezinnen van Hans Poepjes en opvarende Rocco Laan. De zon liet het water zilverkleurig schitteren.

Afbeelding
H Peptalk door actieleider Martijn van den Berg. ,,We geven nooit op!’’
H De kamerleden Edgar Mulder (PVV) en Caroline van der Plas (BoerBurgerBeweging) trekken hun agenda. Van der Plas voer mee met de ST 24.
H Dirk Kraak staat tientallen media te woord. (Foto:  C. Hameeteman)
H Roelof Bisschop (SGP) met Arend Toering achter op de WON 77.
H Groninger noodklokken op een Friese vluchthaven.