Dagboek van een Visserman

Week 18 was een week van veel arbeid en weinig verdienste. We vertrokken maandagochtend om 00.00 uur, net als bijna de gehele vloot garnalenvissers die in de haven van Lauwersoog lagen. Het weerbericht voor maandag was goed, maar voor dinsdagmiddag en woensdag voorspelde het KNMI weinig goeds wat het weer betreft. De garnalen hebben blijkbaar het weer al in de kop en zijn diep in het zand weggekropen, want de vangsten zijn bitter zuinig. Wat we ook proberen en op wat voor bestek ook; het blijft ‘dood katoen’. Dinsdag 4 mei, zo rond de middag, gaan we met de vloed naar binnen richting de visafslag van Lauwersoog. We kunnen nog lossen, zodat ze gezeefd kunnen worden en voor Solt naar het pelcentrum van Kant kunnen gaan, zodat we in ieder geval weer wat vers gepelde garnalen op de markt kunnen zetten.

We hadden het plan om woensdag of donderdag weer naar zee te gaan. Maar het ‘mannetje’ dat het beton uit het visruim van de ZK 92 wilde halen had het na een paar dagen wel gezien. Dus moesten we zelf aan de bak. Met hulp van stratenmaker Jacco de Jong en z’n mannen zijn we de rest van deze week druk in de weer geweest om al het beton en de isolatie die tussen het beton en de scheepshuid zat te verwijderen. Diep respect voor deze mannen, die met boorhamers, drilboren en slijptollen het beton te lijf zijn gegaan. Na dagen van boren, zagen, kloppen en heel veel stof, hadden we zaterdagmiddag 8 mei de klus praktisch geklaard.

Detectie

Als ik die middag richting huis rijd, word ik gebeld door Visserijnieuws. Of ik m’n mailbox vandaag al heb bekeken. Nog niet dus en ik was het ook nog niet van plan. Niet eerder dan de andere dag, ondanks dat je natuurlijk wel nieuwsgierig bent. De volgende ochtend, na een goede nachtrust en een goed ontbijt, begin ik zoals gewoonlijk met de administratie van de afgelopen week en met het betalen van rekeningen die op het bureau liggen.

In m’n inbox zie ik verscheidene mails van Melle de Boer langskomen. Melle is ‘not amused’ wat betreft m’n dagboek in Visserijnieuws nr. 18. Hierin uit ik m’n zorgen over de ontwikkelingen omtrent de nieuwe garnalendetectiesorteermachine van De Boer RVS aan boord. Ik lees wat ik heb geschreven en kan hierin niets negatiefs of beledigends ontdekken. Ik leg het verband tussen hoge stukstallen en MSC, groeioverbevissing en Wnb-vergunning, en dat wij als garnalensector alle zeilen zullen moeten bijzetten om onze toekomst te zekeren. Melle geeft in enkele mails tekst en uitleg over hun werkwijze wat betreft groeioverbevissing/CO2-reductie, wet en regelgeving, stukstallen en maatvoering garnalen, MSC, ketenverkorting, fraude van het systeem en nog enkele punten. Kortom: een heel epistel waaruit blijkt dat Melle z’n ziel en zaligheid in dit project heeft gestoken, en dat kan ik alleen maar waarderen.

Ondanks z’n uitleg blijf ik met vragen zitten waar ik tot op heden geen antwoord op heb, ondanks dat ik met Hans Luit van Heiploeg heb gesproken en met Johan Nooitgedagt van de Nederlandse Vissersbond heb geappt over dit project. Heiploeg geeft aan dat de huidige hoge stukstallen binnen het project niet gewenst zijn en dat er aan geschaafd zal moeten worden en Nooitgedagt geeft op m’n vraag waarom dit project De Juiste Sortering buiten de afslagzeef om garnalen op de markt zet, een antwoord waar premier Rutte jaloers op zou zijn. Net als Pontius Pilatus wast Johan z’n handen in onschuld en wijst richting De Boer RVS als er zaken zijn die gaan zoals ze eigenlijk niet zouden moeten gaan in de communicatie. Ik verwacht dat er met een project als dit een plan van aanpak wordt opgesteld met een doelstelling. Deze doelstelling wil je behalen volgens bepaalde stappen. Tot nu toe is het allemaal los zand zoals ik het zie en kan niemand, ook de penvoerder niet, uitleggen wat precies de bedoeling is van dit project. Dat er feitelijk twee projecten door en naast elkaar lopen – enerzijds het technisch optimaliseren van de sorteermachine en anderzijds de maatvoering van garnalen – maakt het niet overzichtelijker.

Na wat heen en weer gemail krijg ik een uitnodiging om in ‘t weekend naar Makkum te komen voor tekst en uitleg over het project. Deze uitnodiging wordt verplaatst naar een informatiedag over het project Garnalendetectie op vrijdagmiddag 28 mei te Makkum. Dit is een informatiedag voor garnalenvissers en alle andere betrokkenen in de garnalenwereld. Hierbij zijn naast De Boer RVS ook de WR 9 en WR 289 van de familie Van Eekelen, het ILVO, de ontwikkelaar van het catchmanagementsysteem, de fabrikant van de Vision-sorteerder en penvoerder NVB aanwezig. Tijdens deze middag kunnen we antwoorden krijgen op al onze vragen die we hebben over dit nieuwe systeem en het project waarbinnen het onderzoek naar betere garnalensortering loopt. Ik ben benieuwd wat we te zien en te horen krijgen.

Dapper meehelpen

Ondanks veel mailverkeer op maandag en dinsdag van week 19 werd er ook nog gevist. Het weer is mooi, weinig wind, maar het water is niet echt aan de kleur. De eerste trekken benoorden het Westgat laten niet veel garnalen zien.

Tijdens de ochtendschemering vissen we maandagmorgen 10 mei het Hubertgat op. Hier wil het over de vloed nog wel eens kleuren, maar de vangsten vallen tegen. Alfred heeft gehoord dat er oostelijker, noord van de Oostfriese eilanden, wel wat gevangen is in het weekend. We stomen noord-in en zetten bij het Juisterrif weer uit en vissen wat oost-in. ‘s Nachts liggen we in een geul noord van Norderney en doen een paar knappe trekken. Tussen de gewone garnalen zitten ook vrij veel kleine oranje garnalen (crangon allmanni, of Juliaantjes, zoals Dolf Boddeke ze wel noemde). Verder is het vrij schoon van bijvangst, behalve dan wat spekvisjes, dwergpijlinktvisjes en overdag de eerste ansjovissen.

Aan de klossen hangt met enige regelmaat rommel die hoogstwaarschijnlijk nog afkomstig is van de MSC Zoë. De ZK 49 scheurt op donderdag avond nog twee netten aan flarden, hoogstwaarschijnlijk van een stuk container. Zelf hebben we relatief weinig schade, maar we slaan aan het einde van deze geslaagde visweek toch maar een ander net aan, zodat dit net weer in de boet kan gaan om nagezien te worden.

Kleinzoon Thijs (twaalfde generatie van de Buitjes-clan) helpt al dapper mee om met een schroefsleutel de sluitingen aan te draaien, zodat het net weer zeker en vast aan de stokken hangt. Ik geniet ervan om te zien dat de visserij zoals wij het uitoefenen toekomst heeft voor de jeugd om voort te zetten.

Pech

De nieuwe visweek beginnen we met frisse moed. Maar afgelopen dinsdagmiddag draaiden we een staart in de schroef. Balen natuurlijk, maar het is niet anders en gebeurd. Dat hoort ook bij het vissermansbestaan. Vanaf de Oostereems worden we collegiaal op sleeptouw genomen door de ZK 17.

Henk Buitjes,

ZK 37