H Vader Dirk en zoon Corné Bijl.
H Vader Dirk en zoon Corné Bijl. Dirk Kraak

Dagboek van een visserman

Algemeen

Het is dinsdag 13 oktober als ik in onze bus naar de Eemshaven rij om Nan Bakker als schipper af te lossen op de BRA 7. Onze andere kotter maakt net zijn eerste vis reis na het ombouwen van de lieraandrijving van elektrisch naar hydrauliek. Rond de middag rijden we de Eemshaven op. Het is een en al bedrijvigheid in en rond het haventerrein.

Het is duidelijk dat de windindustrie er zijn intrek heeft genomen. Op het haventerrein staan tientallen windturbine-constructies, die straks onze mooie Noordzee gaan veranderen in een industriepark. Gigantische constructies, die straks op transport gaan en een plekje krijgen op onze visgronden. Ik denk er maar niet te lang over na, want dan is straks weer mijn dag verpest.

Voor we naar zee gaan heb ik nog een interview over Brexit met een Duitse tv-ploeg van de ZDF. Het gaat eigenlijk al weken zo; bijna iedere dag een interview voor een dagblad of ander mediaplatvorm. Het is een goede zaak dat we zoveel aandacht krijgen, maar het begint nu op werk te lijken...

Nan had een mooie vangst tong aan boord en ik ben ook blij voor hem en de bemanning dat het zo lekker is verlopen. Je gaat toch met een ander schip en bemanning naar zee. De tongvangsten zitten in de lift. Vooral in de Duitse bocht, waar de tongvangsten al jaren schraal waren, is het nu gewoon goed. En niet alleen de kleine sortering tong laat zich vangen, maar ook de grotere soorten zijn nu overvloedig aanwezig. De buit is 5.500 kilo en dat is voor een slag kotter als de ‘Jade’ een prachtige vangst.

Cor en Stella

Het is de laatste paar weken weer lekker druk voor het bestuur van EMK. Ik ben blij dat we een divers bestuur hebben en iedereen zo zijn sterke punten heeft. Wat ik eigenlijk het mooiste vind aan EMK is het maken vriendschappen, want door de jaren heen leer je veel goede mensen kennen, vooral mensen die zich hard willen maken om hun manier van leven en werken te beschermen. En dan niet alleen voor het geld, maar gewoon om het te bewaren voor het nageslacht.

Ik heb altijd al goed contact met Cor Vonk en zijn vrouw Stella. Twee bijzondere mensen, die met hun drie kinderen op Texel wonen en samen met broer Thijs Vonk en zijn gezin het visserijbedrijf TX 1 runnen. Vooral voor Stella heb ik veel bewondering. Mede door haar input hebben we EMK een goede structuur kunnen geven en werd onze merchandise-lijn opgezet. Zo hielp zij mij met allerlei artikelen en toespraken, en ook werden de veiligheid- en gedragsprotocollen voor de diverse demonstraties vanuit Oudeschild en het transport vanuit de diverse visserijplaatsen geregeld. Ze was ook zelf aanwezig om zaken in goede banen te leiden. En dat allemaal naast het runnen van haar gezin.

Toen Stella begin dit jaar aangaf te willen stoppen met haar werkzaamheden bij EMK moest ik wel even slikken, maar ‘life goes on’. Het was voor haar gewoon niet meer te combineren met haar nieuwe baan, haar gezin en een man op zee. Eigenlijk hebben wij als bestuur Stella nooit echt goed kunnen bedanken voor haar inzet voor EMK. Door de ziekte van haar moeder en het coronavirus was er ook nooit een goed moment om dat te doen. We hoorden een paar weken terug dat haar moeder was overleden, en wij willen haar daarom dan nogmaals via deze weg veel sterkte wensen met het verwerken van dit grote verlies en haar namens ons gehele bestuur, en ik denk ook veel van onze leden, zeggen hoe dankbaar wij zijn dat zij heeft meegewerkt aan de totstandkoming van onze club.

Ook Cor heeft de laatste weken veel arbeid verzet met de Europese protestbrief. Vooral het opstellen en het inpassen van allerlei linkjes met de juiste info om de brief te completeren, het zoeken van 750 adressen van EP-leden en het contact tussen de diverse Europese visserijorganisaties die de brief hebben ondertekend. Het was een monsterklus, die we met elkaar goed hebben volbracht. Cor, je krijgt een duimpje!

Naar zee

Na het lossen en het nakijken van de netten gaan we richting zee via het Rifgat. We zetten ‘s avonds om 23 uur de netten tussen een aantal windparken boven de 54ste breedtegraad en 7 graden oosterlengte. De eerste trek is 70 kilo mooie tong van anderhalf uur en de trek daarna 90 kilo van 1.45 uur. We zien onze netten echter ook vol zitten met haar, en de derde trek beginnen we er ook zand bij te vangen. Dus dit wordt ‘m niet.

Het is prachtig visweer, dus we besluiten maar een kantje op te gaan en zoeken wat oostelijker op. De vangst blijft een 70 a 80 kilo mooie tong. Woensdag liggen we onder het gat van de P8, en we zien hier de UK 95 en NG 1 als buren. Donderdag ga ik ‘t eens bij de rand van de scholbox proberen, naar het hoekje van de box in vissersjargon. Ook daar zien we een paar mandjes mooie tong en ook iedere trek een paar blauwe kreeften. We trekken nu 2,15 uur en hebben een bruin leven. Wel staat er nog steeds een koudje uit het noordoosten van 6 en soms 7.

Johannes Foppen

Op de EMK-app doen we nog een oproepje voor foto’s van jonge vissers op zee, en daar zit nog een leuke foto van Johannes Foppen bij, de zoon van Jochem van de UK 165. Het is goed om te zien dat hij in de voetsporen van zijn vader wil treden, dus ik regel nog even wat ter motivatie bij vriend Gerard Koorn van Unishore, die onze merchandise regelt. Johannes, zet m op kerel!

We houden dit slingertje zo tot zaterdagmorgen en als het weer eindelijk wat rustiger wordt is het ook tijd om mij wat voor te bereiden op ons tv-optreden in de 5 Uur Show van SBS6 op donderdag. Na het versturen van onze Europese protestbrief aan het Europees Parlement en de reacties die daarop volgden hebben wij besloten om deze brief ook te versturen naar de fractievoorzitters van alle politieke partijen en de vaste Kamercommissies die betrekking hebben op de visserij en het energiebeleid op de Noordzee .

Met de makers van het tv-programma hebben we besloten de Nederlandse versie live te versturen vanuit hun studio. Ik schrijf voor mijzelf en Martijn, die ook te gast is tijdens de uitzending, nog wat punten op die wij mogelijk kunnen gebruiken als antwoorden om zo toch kort en bondig onze zorgen daar te kunnen uiten.

Het schraapt nog steeds lekker. Met deze vangst we kunnen gemiddeld een 700 kilo tong op een etmaal vangen en dat is gewoon goed. Het weertje werkt nu ook lekker mee, dus ik roep mijn neefje Weertjan boven en vraag of hij een paar trekken wil schipperen. Dan ga ik op dek. Ik weet dat ik ooit het roer over moet geven, dus is het zaak om die jonge gasten de fijne kneepjes van het vak bij te brengen, en dat begint vaak met halen en uitzetten.

Ik raad hem aan vooral om goed te kijken waar we vissen en wat ik doe tijdens het finetunen van de netten. Schaam je niet om vragen te stellen; hoe gek ze ook mogen zijn, vraag zoveel mogelijk nu ik er nog bij ben, want ooit sta je er zelf voor en als je dan aan de bemanning vraagt ‘waar moet ik vissen?’, dan trekken ze negen van de tien keer de schouders op.

Dezelfde woorden kreeg ik ook van mijn vader mee. Schipper zijn is een eenzaam beroep. Zorg daarom dat je het je snel eigen maakt, ‘t liefst op je eigen manier, en denk daarbij vooral om het onderste regeltje. Het belangrijkste wat ik aan alle jonge schippers mee wil geven is: geloof in jezelf en zoek de oplossing van problemen dan ook vaak bij jezelf.

Corné Bijl

We schrapen zo lekker door tot dinsdagavond, als we besluiten dat het welletjes is. Er staat weer een mooie vangst beneden, dus we varen wederom naar de Eemshaven, waar we woensdag om 11 uur binnenlopen. We lossen de vis bij onze vaste transporteur Corné Bijl in de auto.

We zitten nog even samen met Corné aan een bakkie in de kombuis, en zo komen er weer een paar oude verhalen over tafel. Van Thyborøn tot Zeebrugge haalde hij onze vis op. Soms bleef hij een avondje hangen aan boord, waarbij hij aan de koffie zat en wij aan een biertje, waardoor onze verhalen steeds sterker werden. Maar altijd, met goed of slecht weer, haalde hij trouw onze vis op.

We reden zelfs een keer met de hele bemanning mee in de cabine toen het te ijzelig was om zelf met onze eigen bus te rijden. Het is niet alleen voor ons een onzekere tijd maar ook voor hem als transporteur en vishandelaar, want Corné is ook nog commissie-koper bij ons op de afslag.

Zijn vader, Dirk Bijl (86 jaar), is ook nog ieder week te vinden in de afslag en de mijnzaal en helpt Corné met het laden en lossen. Heerlijk als je op die leeftijd nog zo kwiek en betrokken bent bij je oude vak, en hopelijk voor hem nog vele jaren.

5 Uur Show

Het is woensdagavond als ik thuis de deur in stap. Na een goede nachtrust word ik om 6 uur wakker en lig ik wat te woelen omdat ons optreden in de 5 Uur Show door mijn hoofd spookt. Ik wil het gewoon goed doen en daar staan om onze zorgen te uiten. Ik pik donderdag nog een kappertje (want mijn haar moet goed zitten) en haal dan Martijn op bij de Texelse boot. Ook hij is wat nerveus. Ik zeg hem dat het wel goed komt; samen trekken we elkaar er wel doorheen.

Het is toevallig dat we te gast zijn in het gebouw van de Postcodeloterij, de grootste sponsor van al onze opponenten op zee. Die heeft zelfs de stenen gesponsord die onze levens in gevaar kunnen brengen. Tientallen publieke en media-acties tegen ons als vissers werden/worden bekostigd door de goede-doelen-centen van de ‘Pestcodeloterij’ (na al die jaren van framing hebben zij deze naam wel verdiend). Het wordt misschien eens tijd om samen met de boeren en de overheid een gesprek met hen aan te gaan en te bewerkstelligen dat deze middelen op een andere manier ingezet moeten gaan worden, bijvoorbeeld voor verduurzaming in plaats van radicale en politiek getinte acties.

In de studio horen we dat Karin Bloemen de dag-gast is, En ja, daar komt ze aan met een Dirk-boodschappentas. Mijn dag kan niet meer stuk. We hebben gelijk een klik met dit vrolijke mens. Dit hadden we nodig, en de spanning valt van mij af. Ook tijdens de opnames sleept Karin ons er doorheen, en voor we het beseften was ‘t alweer voorbij.

We hebben goed ons verhaal kunnen doen en gaan tevreden naar de parkeergarage, waar ik het niet laten kan nog even te stickeren.

Dirk Kraak,

BRA 7

LEGO

Een goede kennis van mij wees mij onlangs op een project in Den Helder waarbij met LEGO kinderen geprikkeld worden om een beroepskeuze te maken. Ook voor onze bedrijfstak geldt dat er zonder een instroom van jonge vissers geen toekomst voor de visserij is. Wij hebben daarom met ons EMK-bestuur besloten ons daar drie jaar aan te verbinden.

We richten in het gebouw aan de Oude Rijkswerf een leuke bouwplek in met foto’s van Pedro Rappé en hangen daar ook wat netten op. De bedoeling is om vooral met deze foto’s de kinderen te prikkelen bij hun beroepskeuze. De VCU sponsort om deze reden een paar oliebroeken, zodat de kinderen in visserskleren een foto kunnen maken van zichzelf en zo ook op de socials reclame kunnen maken voor ons mooie vak. Half november hoopt men de eerste klassen te verwelkomen.

Voor info: mail of contact met de Lego-Werf

Willemsoord 39

1781 AS Den Helder

info@zeestad-staalproducten.nl

06 21 59 02 10 (Raymond Groen)