H 'Eels on wheels' van Rijpelaal. De 3 gram zware pootaaltjes kwamen vorig jaar als Franse glasaal in de kwekerij Helmond. Nu zwemmen ze rond het Kampereiland.
H 'Eels on wheels' van Rijpelaal. De 3 gram zware pootaaltjes kwamen vorig jaar als Franse glasaal in de kwekerij Helmond. Nu zwemmen ze rond het Kampereiland. GH

Palinguitzet peurvereniging Kampen, IJsselmuiden, Genemuiden (KIJG)

Om te oogsten moet je zaaien

KAMPEN – De IJssel bij Kampen, het Ganzendiep in Grafhorst en het Zwartewater bij Genemuiden is 120 kilo pootaaltjes rijker geworden. Zaterdagmorgen werden er op initiatief van de peurvereniging KIJG zo’n 40.000 palinkjes vanuit de Brabantse kwekerij Rijpelaal uitgezet.


Op paling peuren behoort tot het cultureel erfgoed van de regio. Peuren is palingvissen met een hengel zonder haak. Aan draden met peurlood worden wormen geregen, waar de paling ’s nachts op jaagt. 

KIJG is de enige peurvereniging in Nederland en vierde vorig jaar het vijftigjarig bestaan. Er staan maar liefst vijfhonderd leden in de boeken, eerlijkheidshalve vooral gezelligheidsleden met het oog op de jaarvergadering inclusief feestelijke verloting. 


Vader was visser

Het aantal actieve leden is zo’n veertig, veelal mannen met vissersbloed in de aderen of in de kennissenkring. Zo ook bij voorzitter Gerrit Visscher (72). ,,Vader was visserman. Opa had een botter, de KP 98. Toen het kuilverbod kwam was het over en uit’’, vertelt Visscher, zelf gepensioneerd kraanmachinist. ,,Nog altijd lezen we Visserijnieuws. Wij voelen ons allemaal palingvisser. Daarom zetten we palinkjes uit, want als je niets doet houdt het straks op. Om te oogsten moet je zaaien.’’ 

Een maaltje stoofpaling voor de familie bij elkaar peuren zit er vandaag de dag haast niet meer in. Visscher memoreert aan tijden dat hij op één nacht wel een paar honderd palinkjes boven water wist te krijgen. Dat is voorbij, maar wel zien Visscher en zijn collega’s de palingstand weer verbeteren.

Niet altijd is het gezellig geweest. De geschiedenis van de vereniging verhaalt over waterpolitie met snelle controleboten, verhitte discussies, vernielde boten, gesloten gebieden, gesloten periodes, afwijzingen, beroepen bij de Raad van State, een verbod op het mee mogen nemen van gevangen paling, conflicten met Sportvisserij Nederland en met buitengewone opsporingsambtenaren om fuiken te zetten voor het over de dijk zetten van paling. Anno nu overheerst de dankbaarheid voor steun vanuit de provincie en de gemeente om de traditie van het peuren in stand te mogen houden. 

Voor de vijftiende keer vond zaterdagmorgen uitzet door KIJG plaats. KIJG betaalt 3.000 euro, en dat bedrag wordt volledig uit eigen zak door DUPAN verdubbeld. Met het oog op het halve eeuwfeest van KIJG afgelopen najaar gaf DUPAN een extra donatie van duizend euro. DUPAN zet onder de zeven Nederlandse palingkwekerijen een tender uit. Dit jaar was Rijpelaal de hoogste inschrijver om de meeste paling voor 7.000 euro af te leveren. Het geld van DUPAN komt uit het eigen Eel Stewardship Fund, een fonds dat door consumenten wordt gevuld bij koop van paling met dit ESF-label.


Rijpelaal

Voor Paul Meulendijks was het goed twee uur rijden om zijn pootaal te brengen. 'Eels on wheels' staat er op aanhangwagen met de leeftank. ,,Ze zijn in prima conditie’’, zegt Meulendijks over de palinkjes van gemiddeld krap 3 gram per stuk, die vorig jaar maart als glasaal van een Franse handelaar zijn gekocht. Zijn kwekerij Rijpelaal is een middelgrote palingkwekerij. In Helmond is de kweekcapaciteit 180 ton op jaarbasis. Vorig jaar april werd een oude snoekbaarskwekerij in Meterik in de kop van Limburg overgenomen en omgeturnd voor palingkweek. Die Limburgse kwekerij wordt opgebouwd tot een jaarproductie van naar schatting 250 ton paling. Pakweg de helft van de productie in Helmond wordt door Rijpelaal zelf verwerkt en vermarkt. ,,Het gaat naar tevredenheid. Natuurlijk is het wel zaak om de kostprijs goed onder controle te houden. Daarom zijn we vorig jaar ook uitgebreid.’’


De uitzetdag tussen de IJssel en het Zwartewater werd zaterdagmorgen met een bestuurdersontbijt geopend bij Ontmoetingscentrum Ons Erf op Kampereiland. Burgemeester Eddy Bilder en wethouder Maarten Slingerland van de gemeente Zwartewaterland sloten daarbij aan. Later op de dag voegde ook wethouder Richard Boddeus van de gemeente Kampen zich bij de palingmannen. De gemeenten helpen de peurvereniging van harte, ook financieel, net als de gemeente Kampen doet. Toen alle pootaal zwom werd afgesloten in het etablissement d’Olde Soldoat vlakbij de Binnenhaven in het centrum van Genemuiden.

H KIJG-voorzitter Gerrit Visscher uit Genemuiden en palingkweker Paul Meulendijks zetten pootaal uit in de IJssel bij de Stadsbrug van Kampen. Aan de overkant ligt de palingboot Het Bottertje.